Η στήλη σήμερα επιλέγει το κορυφαίο εθνικό ζήτημα και όχι την αθλητική επικαιρότητα.
Αφορμή πήραμε από το πρόσφατο ρεπορτάζ του BBC, αλλά και από δημοσίευμα έγκριτης σκοπιανής εφημερίδας, στο οποίο γίνεται προσπάθεια έγερσης αμφιβολιών για το αν οι αρχαίοι Μακεδόνες ήταν αρχαίοι Έλληνες.
Ο αναγνώστης μας Νίκος Λαγαρίας, δικηγόρος, δίνει την απάντηση:
"Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είπε σε εκδήλωση για τη Συμφωνία των Πρεσπών, στις 13.1.2019 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ότι τώρα πλέον η γειτονική χώρα «αποδέχθηκε ότι ο πολιτισμός της δεν έχει σχέση με τον αρχαιοελληνικό Μακεδονικό πολιτισμό».
Στο άρθρο 7 της Συμφωνίας των Πρεσπών καταγράφεται η εκατέρωθεν αντίληψη των δύο πλευρών αναφορικά με τους όρους «Μακεδονία» και Μακεδόνας». Η Ελληνική πλευρά δεν αναφέρεται σε αρχαιοελληνικό Μακεδονικό πολιτισμό, αλλά μόνο στον Ελληνικό πολιτισμό από την αρχαιότητα έως σήμερα (άρθρο 7.2 της Συμφωνίας των Πρεσπών), θεωρώντας προφανώς ότι σ’ αυτόν εντάσσεται και ο Μακεδονικός.
Οι γείτονες, όμως, μιλούν για τη «δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά» (άρ. 7.3 της Συμφωνίας), μιλούν δηλαδή για έναν Μακεδονικό πολιτισμό που δεν έχει καμία σχέση, κατ’ αυτούς, με τον Ελληνικό πολιτισμό από την αρχαιότητα έως σήμερα.
Το γεγονός αυτό αφήνει πολλά περιθώρια ερμηνειών.
Για παράδειγμα αφήνει περιθώριο στην ερμηνεία ότι η αρχαία Μακεδονία και οι αρχαίοι Μακεδόνες δεν είχαν ποτέ καμία σχέση με την Ελλάδα και τον Ελληνικό πολιτισμό. Το διαδίκτυο άλλωστε είναι γεμάτο από τέτοιους ισχυρισμούς: “Why Macedonia and the Macedonians had Never been Greek?”
Βεβαίως, η Ιστορία και η Επιστήμη έχουν δώσει αμετάκλητα τις δέουσες απαντήσεις.
Η πληρότητα και η πιστότητα μιας Συμφωνίας κρίνονται σε βάθος χρόνου. Επίσης η ερμηνεία της, ιδίως μάλιστα όταν εμπεριέχονται αοριστίες, σκόπιμες πολλές φορές, είναι μια πολύπλοκη υπόθεση.
Στο άρθρο 7 της Συμφωνίας των Πρεσπών, που κυρώθηκε με το νόμο 4588/2019 (ΦΕΚ Α΄, φύλλο 9/25.1.2019) αναγράφεται:
«1. Τα μέρη αναγνωρίζουν ότι η εκατέρωθεν αντίληψή τους ως προς τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» αναφέρεται σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο και ιστορική κληρονομιά.
2. Όταν γίνεται αναφορά στο Πρώτο Μέρος (σ.σ.: την Ελλάδα), με αυτούς τους όρους νοούνται όχι μόνο η περιοχή και ο πληθυσμός της βόρειας περιοχής του Πρώτου Μέρους αλλά και τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και ο Ελληνικός πολιτισμός, η ιστορία, η κουλτούρα και η κληρονομιά αυτής της περιοχής από την αρχαιότητα έως σήμερα.
3. Όταν γίνεται αναφορά στο Δεύτερο Μέρος (σ.σ.: την ΠΓΔΜ), με αυτούς τους όρους νοούνται η επικράτεια, η γλώσσα, ο πληθυσμός και τα χαρακτηριστικά τους, με τη δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά, διακριτώς διαφορετικά από αυτά που αναφέρονται στο Άρθρο 7(2)».
Η Συμφωνία των Πρεσπών επετεύχθη με τη διαμεσολάβηση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Εκπαιδευτικός, Επιστημονικός και Πολιτιστικός Οργανισμός του ΟΗΕ είναι η UNESCO.
Όπως είναι γνωστό, η αρχαία Ελληνική πόλη των Αιγών ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του Βασιλείου της αρχαίας Μακεδονίας, και ο αρχαιολογικός της χώρος στη Βεργίνα έχει αναγνωριστεί και προστατεύεται από τηνUNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Οι παραδοχές της UNESCO για την πολιτιστική ταυτότητα της Μακεδονίας βρίσκονται στην επίσημη ιστοσελίδα της.
« … Οι Αιγές παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για τον πολιτισμό, την ιστορία και την κοινωνία των αρχαίων Μακεδόνων, της ελληνικής φυλής των συνόρων που διατήρησε αιώνιες παραδόσεις και μετέφερε τον ελληνικό πολιτισμό στα απώτατα όρια του αρχαίου κόσμου … » (« … Aigai provides important information about the culture, history and society of the ancient Macedonians, the Greek border tribe that preserved age-old traditions and carried Greek culture to the outer limits of the ancient world. …»).
Οι παραδοχές της UNESCO θα μπορούσαν και κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να αποτελούν μέρος της Συμφωνίας. Αλλά δεν αποτελούν.
Επομένως, με αφορμή δημοσιεύματα όπως αυτό της Nova Makedonija εγείρεται πιεστικά το ερώτημα αν η Κυβέρνηση έχει καταφέρει τελικά να υπερασπιστεί την Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά της αρχαίας Μακεδονίας στο βαθμό που αρμόζει στις περιστάσεις, δεδομένου ότι το ίδιο το κείμενο της Συμφωνίας δίνει λαβές στους φίλους γείτονές μας για θολές, αμφίβολες και οπωσδήποτε όχι παγκοσμίως κρατούσες ερμηνείες".
