Εννιά συνολικά κυβερνήσεις συνεργασίας καταγράφονται στην μεταπολεμική ιστορία της Ελλάδας. Οι έξι από αυτές είναι προ μνημονίων και οι τρεις από αυτές στη μνημονιακή περίοδο.
Στα χρόνια των μνημονίων, η πρώτη κυβέρνηση συνεργασίας έγινε από τα τέλη του 2011 έως την άνοιξη του 2012, υπό τον πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Λουκά Παπαδήμο. Ήταν κυβέρνηση «ευρύτερης συνεργασίας» ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ (το τελευταίο αποχώρησε στις 10 Φεβρουαρίου 2012, αρνούμενο να υποστηρίξει την υπογραφή του δευτέρου μνημονίου). Η δεύτερη κυβέρνηση συνεργασίας των μνημονίων συγκροτήθηκε το 2012, όταν μετά από δύο διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις, η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ (η ΔΗΜΑΡ μέχρι 21 Ιουνίου 2013) κυβέρνησαν ως τον Ιανουάριο του 2015 πριν από την τρίτη συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ.
Οι έξι συγκυβερνήσεις προ μνημονίων
– Η πρώτη ήταν η κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Γεωργίου Παπανδρέου, αμέσως με την Κατοχή (18 Οκτωβρίου 1944 – 3 Ιανουαρίου 1945) . Μεταξύ άλλων, συμμετείχαν οι: Αλέξανδρος Σβώλος, Ηλίας Τσιριμώκος, Στέφανος Στεφανόπουλος και Θεμιστοκλής Τσάτσος. Περίπου δύο μήνες μετά την ορκωμοσία της, ξέσπασαν τα «Δεκεμβριανά».
– Κυβέρνηση Δημητρίου Μαξίμου (24 Ιανουαρίου 1947 – 29 Αυγούστου 1947). Ο διατελέσας κατά το παρελθόν διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Δημήτριος Μάξιμος (στην ιδιοκτησία του οποίου ανήκε το “φερώνυμο” σημερινό κυβερνητικό Μέγαρο) ορίσθηκε εξωκοινοβουλευτικός πρωθυπουργός κυβέρνησης συνασπισμού, που συγκροτήθηκε απ’ όλα τα κόμματα της Βουλής με σκοπό την αντιμετώπιση της «κομμουνιστικής απειλής». Εξαιτίας της πολυκομματικής στήριξης, στην ιστορία έμεινε γνωστή ως «Επτακέφαλος Κυβέρνησις». Μεταξύ άλλων συμμετείχαν οι Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, Σοφοκλής Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Καραμανλής, Γεώργιος Παπανδρέου, Παναγιώτης Κανελλόπουλος και Ναπολέων Ζέρβας. Στη διάρκεια της επτάμηνης θητείας της, η Βρετανία ανακοίνωσε την αποχώρηση των στρατευμάτων της από την Ελλάδα και ο Αμερικανός πρόεδρος Χάρι Τρούμαν το περίφημο δόγμα του, με το οποίο εγκαινιάστηκε η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου.
– Κυβέρνηση Ιωάννη Παρασκευόπουλου (22 Δεκεμβρίου 1966 – 3 Απριλίου 1967). Κατόπιν συμφωνίας των ηγετών της Ένωσης Κέντρου Γεωργίου Παπανδρέου και της ΕΡΕ Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Στις 3 Απριλίου, η ΕΡΕ ήρε την εμπιστοσύνη της και ο βασιλιάς ανέθεσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, ο οποίος έμεινε 18 ημέρες στην εξουσία, από την οποία τον ανέτρεψαν οι πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου.
- Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας Κωνσταντίνου Καραμανλή (24 Ιουλίου 1974 – 21 Νοεμβρίου 1974). Σχηματίστηκε μετά την πτώση της δικτατορίας υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, οι Ξενοφών Ζολώτας, Γεώργιος Μαύρος, Ευάγγελος Αβέρωφ, Γεώργιος Ράλλης και Κωνσταντίνος Τσάτσος. Στο διάστημα της τετράμηνης θητείας της σημειώθηκε η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Ο βίος της ολοκληρώθηκε με τη διενέργεια των εκλογών από τις οποίες αναδείχθηκε η πρώτη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας την περίοδο της μεταπολίτευσης.
– Κυβέρνηση, υπό τον Τζανή Τζανετάκη (2 Ιουλίου 1989 – 11 Οκτωβρίου 1989). Σχηματίστηκε μετά τις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989, από τις οποίες δεν προέκυψε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Αρχιτέκτονες του συνασπισμού ήταν ο τότε πρόεδρος της ΝΔ Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και οι ηγέτες της Αριστεράς Χαρίλαος Φλωράκης και Λεωνίδας Κύρκος. Η κυβέρνηση Τζανετάκη συγκροτήθηκε με σύνθημα την «κάθαρση».
- Οικουμενική κυβέρνηση Ξενοφώντα Ζολώτα (23 Νοεμβρίου 1989 – 11 Απριλίου 1990). Προέκυψε από τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1989, κατά τις οποίες η ΝΔ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα, αλλά χωρίς αυτοδυναμία. Συμμετείχαν η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ο -τότε- ενιαίος Συνασπισμός και διέθετε πλειοψηφία 297 εδρών στη Βουλή, πλην δεν υπήρξε προκοπή.
Ο Λουκάς Παπαδήμος ήταν, ο δεύτερος πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, που ηγήθηκε κυβέρνησης συνεργασίας, μετά τον Ζολώτα το 1989. Ο Αλέξανδρος Διομήδης, ανέλαβε για έξι μήνες τα ηνία της κυβέρνησης Σοφούλη μετά τον θάνατο του τελευταίου τον Ιούνιο του 1949.
Τραπεζίτες, αλλά στη διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, ήταν ο Δημήτριος Μάξιμος και ο Ιωάννης Παρασκευόπουλος (υποδιοικητής).
naftemporiki.gr