Από την άσπρη βούλα... Ετσι άρχισαν όλα

Γιόσεφ Ντάγκαν. Ισως να μην είναι και τόσοι πολλοί, οι οποίοι να τον ήξεραν ως προσωπικότητα του ποδοσφαίρου. Κι όμως...

Ηταν Ισραηλινός, πρώην ρέφερι, με θεσμικό ρόλο στην αγγλική Ομοσπονδία. Ηταν εκείνος, ο οποίος από κοινού με τον Μίκαελ Αλμογκ, είχαν "εφεύρει" τη διαδικασία των πέναλτι, σε περίπτωση ισόπαλου αποτελέσματος ενός αγώνα.

Από το στρίψιμο νομίσματος

Πώς προέκυψε; Τί είχε γίνει; Πώς ξεκίνησαν όλα; Η απόφαση πάρθηκε μετά την ήττα της εθνικής ομάδας του Ισραήλ από τη Βουλγαρία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικό το 1968 με στρίψιμο κέρματος.

Σκέφτηκαν πως υπάρχει πιο δίκαιος τρόπος για την ανάδειξη του νικητή και αποφάσισαν έτσι ότι θα πρέπει να οδηγηθούν στη διαδικασία των πέναλτι, η οποία μετά από δύο ολόκληρα χρόνια πέρασε και στους κανονισμούς της FIFA.

Η άρνηση και η επίσημη έγκριση

Ηταν έξαλλος με τον αποκλεισμό του Ισραήλ (σε κλήρωση) από την προημιτελική φάση του Ολυμπιακού τουρνουά του 1968. Ο Ντάγκαν πρότεινε έτσι στον πρόεδρο της ισραηλινής ομοσπονδίας τη δημιουργία της διαδικασίας των πέναλτι και στις 20 Φεβρουαρίου του 1970 η FIFA αποδέχθηκε την πρόταση με τη διευκρίνηση, όμως, ότι "δεν ήταν αρκετά ικανοποιητική". Η οριστική έγκριση έγινε εντέλει στις 27 Ιουνίου του ιδίου έτους.

Υπάρχει και ο Καρλ Βάντ

Διχογνωμία... Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι οι απόψεις για τον "εφευρέτη" της ψυχοφθόρας διαδικασίας διίστανται, καθώς πριν από επτά χρόνια το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων δημοσίευσε ότι ο Δυτικογερμανός διαιτητής, Καρλ Βαλντ, είχε προτείνει πρώτος την εν λόγω ιδέα στη βαυαρική ποδοσφαιρική Ομοσπονδία.

Πριν από μισό αιώνα!

Ο πρώτος ευρωπαϊκός αγώνας, ο οποίος κρίθηκε στα πέναλτι, έγινε στις 30/9/1970.

Ανέδειξε εντέλει νικήτρια τη Χόνβεντ από την Ουγγαρία, η οποία επικράτησε με 5-4 της Αμπερντίν από τη Σκωτία, ενώ ο πρώτος παίκτης, ο οποίος σκόραρε από τα έντεκα βήματα επί αγγλικού εδάφους, ήταν ο θρυλικός Τζορτζ Μπεστ. Ηταν κόντρα στη Χαλ για το Watney Cup.

Αλά Πανένκα

Αντονίν Πανένκα. Βετεράνος πλέον Τσέχος ποδοσφαιριστής. Η ενέργειά του για την οποία έμεινε στην ποδοσφαιρική ιστορία συνέβη στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος το 1976 στο Βελιγράδι εναντίον της Γερμανίας.

Εκανε το 5-3 στη διαδικασία των πέναλτι και χάρισε το τρόπαιο στη χώρα του. Εσκαψε την μπάλα και την πέρασε πάνω από το σώμα του Ζεπ Μάγερ. Πλέον, πολλοί τον μιμούνται.

Η ιστορία της... εσχάτης των ποινών

Υπάρχει και το άλλο φυσικά ζητούμενο. Πότε χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το πέναλτι στη διάρκεια ενός αγώνα;

Οι πρώτες σκέψεις

Τί συνέβη; Υπάρχει απάντηση. Οπως προκύπτει από τους ιστορικούς του είδους, το 1890 στην Αγγλία, ο Ιρλανδός, Γουίλιαμ ΜακΚραμ, διευθυντής κλωστοϋφαντουργίας, τερματοφύλακας, αλλά και ταυτόχρονα μέλος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Ιρλανδίας από το 1880, σκέφτηκε τον κανονισμό του πέναλτι.

Αλλαγή πορείας

Η ιδέα δεν «περπάτησε», αλλά το περιστατικό, το οποίο ακολούθησε στις 14 Φεβρουαρίου 1891, κατά τη διάρκεια του προημιτελικού αγώνα για το Κύπελλο Αγγλίας, το FA Cup, μεταξύ της Στόουκ Σίτι και της Νοτς Κάουντι, φαίνεται ότι άλλαξε τον ρου της ιστορίας.

Η Νοτς Κάουντι είχε το προβάδισμα 1-0, αλλά η Στόουκ, αναζητούσε την ισοφάριση.

Παίκτης της Νοτς Κάουντι σταμάτησε την μπάλα με το χέρι του μερικά εκατοστά από τη γραμμή του τέρματος. Δόθηκε φάουλ.

Τότε, όλοι οι παίκτες της ομάδας τοποθετήθηκαν μπροστά από τη γραμμή του τέρματος, ο τερματοφύλακας απέκρουσε και η Στόουκ έχασε το παιχνίδι.

Στις 2 Ιουνίου 1891!

Ωστόσο, το αποτέλεσμα θεωρήθηκε άδικο. Ετσι, δεν χρειάστηκε και πολύ, διότι μερικές εβδομάδες αργότερα και συγκεκριμένα στις 2 Ιουνίου 1891, σε ξενοδοχείο στη Γλασκώβη, υιοθετήθηκε επισήμως από τη Διεθνή Ενωση Ποδοσφαίρου, την οποία αποτελούσαν οι ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες Αγγλίας, Σκωτίας, Ουαλίας και Ιρλανδίας, ο κανονισμός του πέναλτι. Το metrosport.gr έχει ήδη καταγράψει το γεγονός.

Μπίλι Χιθ, η πρώτη... εκτέλεση

Ο κανόνας τέθηκε σε ισχύ σε όλα τα Πρωταθλήματα από τη σεζόν 1891-1892. Το πρώτο επίσημο πέναλτι στην ιστορία του ποδοσφαίρου εκτελέστηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1891, στον αγώνα Γουλβς-Ακρινγκτον (5-0) για το Πρωτάθλημα Αγγλίας. Αιτία για το πέναλτι; Ηταν ένα χέρι.

Ο Μπίλι Χιθ δεν αστόχησε από τα 11 μέτρα και έτσι έγραψε ιστορία. Στην πραγματικότητα, πριν από αυτό το πέναλτι, στη Σκωτία και την Ιρλανδία είχαν εκτελεστεί αρκετά, ωστόσο η επικύρωσή του δεν είχε ακόμη κωδικοποιηθεί ακόμη από τη Διεθνή Ενωση Ποδοσφαίρου.

Οταν οι απόψεις διίστανται

Είναι καλό ή όχι; Είναι ορισμένοι, οι οποίοι απαξιώνουν τη διαδικασία των πέναλτι.

Κάποια στιγμή, πάντως, ο τότε επικεφαλής της FIFA, Ζεπ Μπλάτερ, εκδήλωσε την πρόθεσή του να αντικατασταθούν τα πέναλτι. Κάτι, το οποίο, ωστόσο δεν προχώρησε.

Υπάρχουν ωστόσο και οι φανατικοί υποστηρικτές της διαδικασίας ή τέλος πάντων αυτοί, που πιστεύουν ότι καλώς υφίσταται η διαδικασία.

Για παράδειγμα, ο Γάλλος, άλλοτε διεθνής μέσος και νυν προπονητής, Πατρίκ Βιεϊρά, είχε επισημάνει με νόημα: «Μου αρέσει. Είναι καλή διαδικασία, η οποία επιβραβεύει την ομάδα, που είναι πιο ήρεμη».

Υπάρχουν και οι επιστήμονες.

«Το ποδόσφαιρο πρέπει να το βλέπεις ως παιχνίδι πίεσης», είχε δηλώσει εν ευθέτω χρόνω ο Γκέιρ Τζόρντετ (Νορβηγικό Ινστιτούτο Αθλητικών Επιστημών) και είχε πραγματοποιήσει μεγάλη έρευνα στη διαδικασία των πέναλτι.

Πώς εκτελείται σωστά ένα πέναλτι; "Δεν πρέπει να αλλάζεις γωνία τη στιγμή που τρέχεις και δεν πρέπει να τρέχεις με σκυμμένο το κεφάλι", σημείωσε κάποια στιγμή ένας εκ των κορυφαίων ποδοσφαιριστών και σκόρερ στην Ελλάδα, ο Θωμάς Μαύρος (έχει παίξει και Μικτή κόσμου με τον Βασίλη Χατζηπαναγή) σε συνέντευξή του.

Η φιγούρα του Μπάτζιο

Είναι τόσα πολλά, που σου έρχονται στο μυαλό από εκτελέσεις πέναλτι. Η άστοχη εκτέλεση πέναλτι του Ιταλού σταρ, Ρομπέρτο Μπάτζιο, στον τελικό του Μουντιάλ στις Η.Π.Α. το 1994 κόντρα στη Βραζιλία είναι από τις πλέον χαρακτηριστικές εικόνες της διαδικασίας των πέναλτι. Εγινε, μάλιστα και διαφήμιση. Περίεργο που είναι το ποδόσφαιρο, αλλά και η ζωή. Ο καλύτερος ποδοσφαιριστής των Ιταλών κι αυτός που τους οδήγησε στον τελικό, έχασε το πλέον καθοριστικό πέναλτι. Ψυχοφθόρα διαδικασία...

Ισως και το χαμένο πέναλτι του αρχηγού, Τζον Τέρι, της Τσέλσι, στον τελικό του Champions League, ο οποίος γλίστρησε και έστειλε την μπάλα άουτ. Το τρόπαιο πήγε εντέλει στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (2008). Χαμένο πέναλτι, χαμένος τελικός...