Μετά το Βέλγιο, την Ιαπωνία και την Ισλανδία στο κλαμπ της πιλοτικής εφαρμογής της τετραήμερης εργασίας χωρίς μείωση των αποδοχών μπήκε από τις αρχές Ιουνίου και η Μεγάλη Βρετανία. Στόχος του πειράματος, που θα διαρκέσει 6 μήνες, είναι να μελετηθούν από ερευνητές των Πανεπιστημίων του Κέμπριτζ και της Οξφόρδης οι επιπτώσεις των λιγότερων ωρών εργασίας στην παραγωγικότητα των επιχειρήσεων και την ευημερία των εργαζομένων τους, στην κλιματική αλλαγή, καθώς και στην ισότητα των φύλων.
Για να εξασφαλίσουν το τετραήμερο, οι Βρετανοί εργαζόμενοι θα πρέπει να απασχολούνται έως και 9,5 ώρες την ημέρα – από τις 9 το πρωί έως τις 6,30 μ.μ- ενώ το ωράριο μπορεί να επεκταθεί και ως τις 10 ώρες μετά από συμφωνία με τα συνδικάτα. Οι εργοδότες θα εξακολουθούν να δίνουν στους εργαζομένους το 100% της αμοιβής τους, με την προϋπόθεση ότι θα διατηρούν τη μέγιστη παραγωγικότητα.
Στην πιλοτική εφαρμογή συμμετέχουν 60 εταιρείες με περίπου 3.000 υπαλλήλους από διαφορετικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών, των τουριστικών επιχειρήσεων, της φροντίδας, ακόμη και εταιρείες κινουμένων σχεδίων.
Στη χώρα μας το τετραήμερο του νόμου Χατζηδάκη εφαρμόζεται σποραδικά και σε ατομική βάση κυρίως από γονείς μετά από αίτημα του ίδιου του υπαλλήλου, ενώ προς το παρόν καμία επιχείρηση δεν έχει εφαρμόσει για το σύνολο ή για τμήματα του προσωπικού της την τετραήμερη εργασία.
Ωστόσο, κάτι έχει αρχίζει να αλλάζει το τελευταίο διάστημα. Ακολουθώντας το ευρωπαϊκό ρεύμα, μεγάλες εταιρείες παροχής υπηρεσιών και στην Ελλάδα σκέφτονται να εφαρμόσουν την τετραήμερη εργασία πιλοτικά για τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πρώτη έχει ανακοινώσει επίσημα ότι θα εφαρμόσει τετραήμερη εργασίαγια τον μήνα Αύγουστο η εταιρεία χρηματοοικονομικών συμβούλων Grant Thornton. Πρόκειται για μια παροχή προς τους εργαζομένους η οποία δεν θα έχει καμία επίπτωση στους μισθούς, στο ωράριο (δεν θα απαιτηθεί δηλαδή αύξηση των ωρών εργασίας), ούτε στις ημέρες της αδείας.
«Η Grant Thornton διατηρεί και ενισχύει τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της, αποδεικνύοντας με πράξεις ότι οι άνθρωποί μας παραμένουν το σημαντικότερο κομμάτι του οργανισμού», επισημαίνει ο κ. Βασίλης Καζάς, διευθύνων σύμβουλος της Grant Thornton. «Επιθυμώντας να ευχαριστήσουμε τα στελέχη μας για τη στήριξη και τη δέσμευσή τους, μέσα σε μία ιδιαίτερα απαιτητική και δύσκολη περίοδο για όλους, υιοθετούμε την τετραήμερη εργασία για τον Αύγουστο, μία πρωτοβουλία που θα συμβάλει στην καλύτερη ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Για εμάς το “Go Beyond” δεν είναι απλά μία υπόσχεση, αλλά ένα όραμα που μετουσιώνεται σε δράσεις και πράξεις», συμπληρώνει. Ακολούθησε η εταιρεία τεχνολογίας Terracom, η οποία ήδη εφαρμόζει τετραήμερη εβδομαδιαία εργασία για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο, χωρίς καμία αλλαγή όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα, τις ημερήσιες ώρες εργασίας και το μηνιαίο εισόδημα των εργαζομένων. Κατά το καλοκαιρινό δίμηνο θα αναλυθούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αυτής της πιλοτικής εφαρμογής με στόχο τη μόνιμη εφαρμογή μιας τετραήμερης εργάσιμης εβδομάδας όλο τον χρόνο.
«Η δύναμη της Terracom είναι οι άνθρωποί μας, οι οποίοι αποτελούν τον βασικό παράγοντα ανάπτυξης», τονίζει ο κ. Δημήτρης Ζαχαράκης, διευθύνων σύμβουλος της Terracom. Και προσθέτει: «Με την υιοθέτηση της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας για τους καλοκαιρινούς μήνες, σε συνδυασμό με το υβριδικό μοντέλο εργασίας που έχει υιοθετήσει η εταιρεία μας από την αρχή της πανδημίας, προσφέρουμε ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία, καλύτερη ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής και περισσότερες επιλογές ώστε οι άνθρωποι να αποφασίσουν μόνοι τους τον καλύτερο τρόπο για να είναι ευτυχισμένοι και παραγωγικοί».
H διαφημιστική Choose είναι η τρίτη εταιρεία στην Ελλάδα που προχωρά σε καθιέρωση της τετραήμερης εργασίας, αρχικά για τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες, με πλήρεις αποδοχές, προσφέροντας επιπλέον 12 ημέρες άδειας. Παράλληλα προσφέρει σε όλους τους εργαζομένους της επίδομα βενζίνης για την κάλυψη των εξόδων μετακίνησής τους.
«H Choose είναι οι άνθρωποί της, υπάρχει χάρη στην προσπάθεια, το μεράκι, τη δημιουργικότητά τους», τονίζει ο κ. Γιάννης Δέτσης, διευθύνων σύμβουλος της Choose. «Γι’ αυτό και διαρκής μέριμνά μας είναι να δημιουργούμε ένα φιλικό και συμπεριληπτικό εργασιακό περιβάλλον όπου οι ανάγκες τους αναγνωρίζονται και η προσφορά τους ανταμείβεται. Με αυτά ως οδηγό εξαντλούμε κάθε δυνατότητα για να στηρίξουμε τους ανθρώπους μας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, αλλά και να τους δώσουμε την ευκαιρία να περάσουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα».
Σύμφωνα με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό 4 Day Week Global που έχει στόχο να ενθαρρύνει επιχειρήσεις σε Ευρώπη και Αμερική να πειραματιστούν με την τετραήμερη εργασία, πιλοτικά προγράμματα 4ήμερης εργασίας πρόκειται να ξεκινήσουν στις ΗΠΑ, την Ιρλανδία, τον Καναδά και την Αυστραλία.
Πού εφαρμόζεται το τετραήμερο
Ας δούμε όμως ποιες χώρες έχουν εφαρμόσει μέχρι σήμερα την 4ήμερη εργασία και ποιες πρόκειται να πειραματιστούν στο άμεσο μέλλον.
Βέλγιο. Η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα τετραήμερης εργασίας με αύξηση των ωρών εργασίας την ημέρα έως κατά 1,5 ώρα στο πλαίσιο όμως της 38ωρης εβδομάδας εργασίας που ισχύει στη χώρα. Στόχος είναι να αυξηθεί η απασχόληση από το 71% που είναι σήμερα στο 80% έως το 2023. Ωστόσο τα συνδικάτα ζητούν 7ωρη εργασία και μείωση της εβδομαδιαίας εργασίας στις 35 ώρες.
Ισπανία. Η ισπανική κυβέρνηση εξήγγειλε ότι θα εφαρμόσει για 3 χρόνια ως καλή πρακτική πιλοτικό πρόγραμμα 4ήμερης εργασίας στο πλαίσιο εβδομαδιαίας εργασίας 32 ωρών. Περίπου 6.000 εργαζόμενοι σε 200 μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούν να παρατείνουν το Σαββατοκύριακό τους κατά μία ημέρα, με πλήρεις αποδοχές. Το πρόγραμμα προβλέπει την επιδότηση των επιχειρήσεων με 250.000 ευρώ κατά μέσο όρο από το Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου να μειωθεί το ρίσκο των επιχειρήσεων. Η δοκιμαστική φάση πρόκειται να διαρκέσει τουλάχιστον έναν χρόνο, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές πότε θα ξεκινήσει.
Ισλανδία. Μία από τις πλουσιότερες οικονομίες του κόσμου, με τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα και μόλις 200.000 εργαζομένους (ποσοστό απασχόλησης 87%) υιοθέτησε το τετραήμερο από το 2014 έως το 2021. Το πείραμα που συμπεριέλαβε 2.500 εργαζομένους προέβλεπε τη μείωση των εβδομαδιαίων ωρών εργασίας σε 36 ή 35 χωρίς μείωση των αποδοχών, με την προϋπόθεση ότι θα βελτιωθεί το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Με δυο λόγια, την αύξηση της παραγωγικότητας θα καρπώνονταν οι εργαζόμενοι όχι ως πρόσθετη αμοιβή, αλλά ως μείωση χρόνου εργασίας και βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το στρες και η εξουθένωση των εργαζομένων μειώθηκαν και υπήρξε βελτίωση στην ισορροπία μεταξύ ζωής και εργασίας.
Ιαπωνία. Μία χώρα εκτός Ε.Ε. που ξεχωρίζει για τους εξαντλητικούς όρους εργασίας εφαρμόζει πειραματικά 4ήμερη εργασία σε συνεργασία με τη Microsoft Japan. To προσωπικό της εταιρείας δουλεύει με μειωμένο ωράριο με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Δηλαδή το ζητούμενο είναι οι Ιάπωνες να μην είναι μόνο παραγωγικοί, αλλά και ευτυχισμένοι.
Σουηδία. Η τετραήμερη εβδομάδα με πλήρεις αποδοχές δοκιμάστηκε το 2015 με αντιφατικά αποτελέσματα. Ακόμη και τα αριστερά κόμματα θεώρησαν ότι θα ήταν πολύ ακριβό να εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα. Ωστόσο, ορισμένες εταιρείες, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία Toyota, επέλεξαν να διατηρήσουν μειωμένο ωράριο για τους εργαζομένους τους.
Στη Νέα Ζηλανδία το τετραήμερο ήδη εφαρμόζεται για έναν χρόνο στον κολοσσό καταναλωτικών αγαθών Unilever.
Στη Σκωτία το πείραμα πρόκειται να ξεκινήσει το 2023 αφού αποτελούσε προεκλογική υπόσχεση της κυβέρνησης, ενώ η Ουαλία εξετάζει επίσης το θέμα.
Γερμανία. Πολλές γερμανικές startup επιχειρήσεις πειραματίζονται ήδη με τη μικρότερη εβδομάδα εργασίας.
