Ο ύπνος είναι μια (φαινομενικά) απλή, επαναλαμβανόμενη συνήθεια που προσφέρει ανάπαυλα στον οργανισμό. Εκείνοι όμως που τον στερούνται γνωρίζουν πως ο ύπνος είναι πολλά παραπάνω, καθώς θωρακίζει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία συμβάλλοντας έτσι στην καλύτερη ποιότητα ζωής αλλά και στην ασφάλειά μας.
Αυτός είναι και ο λόγος που την τρίτη Παρασκευή κάθε Μαρτίου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Υπνου, αποτελώντας μια αφορμή για την ανάδειξη της αξίας του καλού ύπνου στη διατήρηση της καλής υγείας.
η Επιστημονική Ομάδα «Μελέτη Διαταραχών Αναπνοής στον Υπνο» της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας επισημαίνει πως «ο ύπνος μαζί με τη λήψη τροφής, νερού και την αναπνοή είναι βασικές ανάγκες του οργανισμού μας και η μακροχρόνια στέρησή του είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων, που περιλαμβάνει τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τον καρκίνο, την άνοια και τον σακχαρώδη διαβήτη».
Αρρυθμίες
Οι… αρρυθμίες όμως που προκαλεί η στέρηση του νυχτερινού ύπνου δεν σταματούν εδώ, καθώς είναι τεκμηριωμένο πως όταν κανείς δεν κοιμάται όσο χρειάζεται τότε αυξάνεται η όρεξή του με συνέπεια την αύξηση και του σωματικού βάρους.
Επιπροσθέτως και σύμφωνα με τους ειδικούς, η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει, εκτός των άλλων, σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, με αποτέλεσμα τη μείωση της απόδοσης στην εργασία ή στις σπουδές και τα σοβαρά τροχαία ατυχήματα.
Ωστόσο παρά το γεγονός πως σειρά μελετών αριθμούν ένα προς ένα τα οφέλη που απολαμβάνει ο οργανισμός από τον ποιοτικό ύπνο, στην πράξη ο σύγχρονος τρόπος ζωής στερεί από τους ανθρώπους την ευεργετική αυτή συνήθεια.
Η απόδειξη; Τα τελευταία 50 χρόνια η μέση διάρκεια ύπνου στον δυτικό κόσμο έχει μειωθεί κατά δύο ώρες περίπου και ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων κοιμάται πλέον λιγότερο από επτά ώρες, που θεωρείται το ελάχιστο για να μην υπάρξουν προβλήματα υγείας από τη στέρηση ύπνου.
«Αν συνδυάσετε όλες αυτές τις συνέπειες για την υγεία, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί ο σύντομος ύπνος οδηγεί σε σύντομη ζωή. Η ιδέα ότι μπορεί να κόψουμε χρόνο ύπνου για να τον αφιερώσουμε σε άλλες δραστηριότητες, είτε εργασιακές είτε αναψυχής, είναι μια πολύ-πολύ επικίνδυνη ιδέα. Η ευημερία μας και πολλές πλευρές της κοινωνικής μας ζωής πλήττονται από την έλλειψη επαρκούς ύπνου» υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
Και συμπληρώνουν εμφατικά πως «ο καλός ύπνος είναι επίσης απαραίτητος για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τη σειρά των ανοσολογικών αντιδράσεων μεταφέρονται στον οργανισμό κατά τη διάρκεια του ύπνου».
Υπνική άπνοια
Μια πολύ συχνή διαταραχή που καταστρέφει τον ύπνο είναι η αποφρακτική υπνική άπνοια. Σε ορισμένους ανθρώπους το ροχαλητό συνοδεύεται από πλήρεις διακοπές της αναπνοής που διαρκούν από μερικά δευτερόλεπτα μέχρι πάνω από ένα λεπτό. Κατά τη διάρκεια των διακοπών αυτών σταματάει το ροχαλητό και ξαναρχίζει πιο έντονο, όταν το άτομο ξαναρχίζει να αναπνέει. Οι διακοπές αυτές της αναπνοής ονομάζονται άπνοιες και αν ένα άτομο εμφανίζει αρκετές άπνοιες θεωρείται ότι πάσχει από το σύνδρομο της άπνοιας στον ύπνο.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της άπνοιας στον ύπνο, όπως εξηγούν οι ειδικοί της ίδιας Επιστημονικής Ομάδας (με συντονιστές τους Εμμανουήλ Βαγιάκη και Καλλιρρόη Λάμπρου) είναι τα εξής:
• το χρόνιο ροχαλητό με παρουσία διακοπών της αναπνοής (απνοιών) στον ύπνο
• η νυχτερινή συχνουρία
• οι πρωινοί πονοκέφαλοι
• η υπνηλία
• η κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας.