Ο χάρτης της συμφωνίας για την ΑΟΖ Ελλάδας και Αιγύπτου

Η συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Αιγύπτου για την οριοθέτηση ΑΟΖ εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική διευθέτησης διμερών εκκρεμοτήτων, οικοδόμησης συμμαχιών με τρίτους με τρόπο που προωθεί τα εθνικά συμφέροντα, στη βάση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου, αναφέρουν διπλωματικές πηγές.

Επίσης, επισημαίνουν πως πρόκειται για μια ισορροπημένη συμφωνία, που είναι απολύτως σύμφωνη με το Δίκαιο της Θάλασσας όπως έχει εφαρμοσθεί σε πρακτική και σε νομολογία, και υπογραμμίζουν ότι επιβεβαιώνεται πανηγυρικά η πάγια θέση της Ελλάδας ότι τα νησιά έχουν κυριαρχικά δικαιώματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Κατοχυρώνεται η επήρεια των νησιών μας σε θαλάσσιες ζώνες, προσθέτουν.

Σε ό,τι αφορά τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία, αναφέρουν πως βασικά κριτήρια αποτέλεσαν οι πρόνοιες του Δικαίου της Θάλασσας και κυρίως το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες.

Παράλληλα, οι ίδιες διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση είναι πως η Ελλάδα δεν κάνει παράνομες συμφωνίες, ούτε εξαναγκάζει άλλες χώρες σε λεόντειες συμφωνίες. Στην κατεύθυνση αυτή, τονίζουν πως η χώρα διαπραγματεύεται και προβαίνει σε οριοθετήσεις με βάση το δίκαιο της θάλασσας και η ορθότητα της πολιτικής μας έναντι παράνομων ενεργειών, όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αποδεικνύεται από το ότι το Κάιρο οριοθέτησε με την Ελλάδα, παρά τις μάταιες προσπάθειες της Τουρκίας να πλειοδοτήσει προσφέροντας στην Αίγυπτο μεγαλύτερη ΑΟΖ.

Ιδού ο χάρτης της συμφωνίας, που ακυρώνει στην πράξη το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Η γαλάζια διαγράμμιση είναι αυτή που ορίζει η συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου, ενώ η κόκκινη περιλαμβανόταν στο παράνομο μνημόνιο Άγκυρας – Τρίπολης:

Όπως φαίνεται στον χάρτη, η συμφωνία με την Αίγυπτο φθάνει αγγίζει, χωρίς να πιάνει, τον 28ο μεσημβρινό μέχρι τη Ρόδο, χωρίς να συνυπολογίζεται δηλαδή το Καστελλόριζο, για το οποίο θα υπάρξουν περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Ωστόσο στη συμφωνία αναφέρεται ρητά πως οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν πως τα νησιά διαθέτουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.

Αποκρυσταλλώνοντας τη σημασία της συμφωνίας με την Αίγυπτο, οι διπλωματικές πηγές αναφέρουν με έμφαση ότι από κάθε άποψη είναι μία μεγάλη εθνική επιτυχία που έρχεται μετά τη συμφωνία με την Ιταλία και κλείνει μία περίοδο αδράνειας και δισταγμών στην εξωτερική πολιτική. Επίσης, αναδεικνύουν ότι η χώρα μας αυξάνει σημαντικά το κυριαρχικό της αποτύπωμα και κατοχυρώνει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και τη δικαιοδοσία της. 

Επιπλέον, τονίζουν ότι η χώρα υλοποιεί μια στρατηγική εθνικής ολοκλήρωσης κατοχυρώνοντας τον απόλυτο σεβασμό του διεθνούς δικαίου και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών στην ανατολική Μεσόγειο. Επισημαίνουν ακόμα ότι η χώρα δημιουργεί στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου ένα κεκτημένο που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν και ότι δρέπει τους καρπούς (στην πράξη και όχι στα λόγια) μιας πολιτικής αρχών που στηρίζεται στη συνεργασία και το Διεθνές Δίκαιο. Καθιστούν σαφές εξάλλου πως είναι μία συμφωνία μεταξύ χωρών που δεν αμφισβητούν η μία τα δικαιώματα της άλλης, δεν εκβιάζουν, δεν απειλούν.

Οι διπλωματικές πηγές στέκονται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι η σημερινή συμφωνία επιβεβαιώνει την ακυρότητά του τουρκολιβυκού μνημονίου. Τονίζουν μάλιστα πως αποτελεί αποτελεσματική ενέργεια που ενταφιάζει το τουρκολιβυκό σύμφωνο.

Περαιτέρω σημειώνουν πως η συμφωνία συνομολογήθηκε με το Κάιρο μετά από 13 γύρους διαπραγματεύσεων και 15 χρόνια μετά την έναρξη τους, καθώς και 8 μήνες μετά τη συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης και προσθέτουν: «πλέον, πέραν της έμπρακτης επιβεβαίωσης της ακυρότητας του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, κατοχυρώνουμε τα νόμιμα δικαιώματά μας, σε συμφωνία με μια γειτονική χώρα. Ενισχύεται ακόμη περισσότερο η διπλωματική μας θέση, αναδεικνύοντας με απόλυτη σαφήνεια ότι οι τουρκικές αξιώσεις είναι απολύτως παράνομες και ανεδαφικές. Η Λιβύη πλέον βρίσκεται μεταξύ δύο απολύτως νόμιμων οριοθετήσεων (Ελλάδα-Ιταλία και Ελλάδα-Αίγυπτος). Η κυβέρνηση της Λιβύης δεν έχει καμία απολύτως νόμιμη βάση να απορρίπτει την συζήτηση με την Ελλάδα για να ολοκληρωθεί με νόμιμο τρόπο η οριοθέτηση μεταξύ μας ΑΟΖ στην περιοχή νοτίως της Κρήτης. Η οριοθέτηση αυτή είναι η μόνη νόμιμη και εξυπηρετεί το συμφέρον αμφοτέρων των χωρών μας. Επιβεβαιώθηκε ότι η τήρηση του δικαίου της θάλασσας αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών των χωρών στην περιοχή».

Στη συνέχεια, εκφράζουν την ευχή η Τουρκία και η Λιβύη να αντιληφθούν και να εναρμονιστούν με αυτή την πραγματικότητα ώστε να καταστεί δυνατή η διευθέτηση όλων των συναφών εκκρεμοτήτων.

Οι ίδιες διπλωματικές πηγές τονίζουν ακόμα πως αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά η παράνομη απόπειρα της Τουρκίας να οριοθετήσει ΑΟΖ απευθείας με την Αίγυπτο παραβιάζοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες και σημειώνουν ότι η παρούσα οριοθέτηση είναι τμηματική, δηλαδή αποτελεί τμήμα συνολικής μεταγενέστερης οριοθέτησης μεταξύ των δύο χωρών.

Καταληκτικά, παρατηρούν πως εμβαθύνονται και ενισχύονται ακόμη περισσότερο οι σχέσεις με τη μεγαλύτερη αραβική χώρα του κόσμου, την Αίγυπτο.