Δεν είναι απλά, μια καλοκαιρινή μπόρα αλλά ένα τσουνάμι εξελίξεων το οποίο θα επηρεάσει την καθημερινότητα (ενδεχομένως) και την οικονομική βιωσιμότητα εκατομμυρίων ανθρώπων και εκατοντάδων επιχειρήσεων. Είναι η αδυσώπητη κόντρα που ξέσπασε μεταξύ ΝΒΑ και Κίνας, λόγω ενός tweet που αμφισβητούσε τα δικαιώματα και την κυριαρχία της Κίνας στο Χονγκ Κονγκ. Και τα νούμερα είναι εξωπραγματικά. Τα λεφτά που θα χαθούν σε περίπτωση που οι Κινέζοι δεν κάνουν πίσω…
Η ανθρώπινη και επιχειρηματική λογική, προφανώς, δεν δέχεται ότι ένα tweet μπορεί να καταστρέψει μπίζνα δισεκατομμυρίων δολαρίων. Κυρίως στην τωρινή εποχή των social media όπου είναι… σα να γράφεις στην άμμο την εποχή της παλίρροιας. Πολλοί εκτιμούν ότι είναι η αφορμή, η φυσική εξέλιξη στην κόντρα των Ηνωμένων Πολιτειών με την Κίνα σε πολιτικό, διπλωματικό και οικονομικό επίπεδο. Αυτή άρχισε από την ημέρα εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ κι όσο κυλούν οι μήνες, οι αποκλεισμοί/αφορισμοί τείνουν να γίνουν καθημερινότητα.
Όλα ξεκίνησαν την περασμένη Παρασκευή, όταν ο τζένεραλ μάνατζερ των Χιούστον Ρόκετς, Ντάριλ Μόρεϊ, θέλησε να καυτηριάσει την έκρυθμη κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ και πήρε θέση υπέρ των αυτονομιστών και κατά των συμφερόντων της κινέζικης κυβέρνησης. Και δεν τον άνοιγε η γη να τον καταπιεί… Ακολούθησε ντόμινο δηλώσεων και εξελίξεων. Εκείνη την ημέρα οι Ρόκετς ήταν στην Ιαπωνία στο πλαίσιο της περιοδείας που συνηθίζουν στις χώρες της Άπω Ανατολής.
Σημειωτέον ότι οι Ρόκετς δεν είναι η οποιαδήποτε ομάδα του ΝΒΑ, αλλά αυτή που υπηρέτησε ο «θρύλος» Γιάο Μινγκ, το τοτέμ του κινεζικού μπάσκετ, ο ανώτατος «άρχων» της μπασκετικής Κίνας και φανατικός υποστηρικτής του Χιούστον. Οι Ρόκετς έχουν τρομερά έσοδα μέσα από την αγορά της Κίνας λόγω του Μινγκ. Ο τελευταίος δεν εκφράστηκε δημοσίως, αλλά η ομοσπονδία μπάσκετ της Κίνας το έκανε γι’ αυτόν και ενημέρωσε ότι κόβει τους δεσμούς του με τους Ρόκετς! Αλήθεια ή ψέματα (;)… ποιος ξέρει.
Το συγκεκριμένο tweet κατέστρεψε τις ισορροπίες τις οποίες μετά βίας κρατούσε το ΝΒΑ, διατηρώντας τεράστια οικονομικά και διπλωματικά συμφέροντα στην Κίνα. Ως οργανισμός, το ΝΒΑ ουσιαστικά καταδίκασε αμέτρητες φορές τις επίσημες τοποθετήσεις και τις δηλώσεις που υποδηλώνουν ρατσισμό και επεκτατική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ. Πρωταθλήτριες ομάδες αρνήθηκαν να παρουσιαστούν στον Λευκό Οίκο διαφωνώντας με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν το έκαναν για να κάνουν τους… καλούς στους Κινέζους, αλλά γιατί αυτό αισθάνονταν. Σαφέστατα όμως λειτούργησαν ευεργετικά προς τη διατήρηση των ισορροπιών με την αγορά της Κίνας, λόγω του ψυχρού πολέμου που υφίσταται σε διπλωματικό και οικονομικό επίπεδο μεταξύ των Η.Π.Α. με την Κίνα.
Μετά το tweet του Ντάριλ Μόρεϊ και παρά την απελπισμένη προσπάθεια του τελευταίου να ανασκευάσει, αλλά και τις… συγνώμες όλων των μελών των Χιούστον Ρόκετς προεξέχοντος του star του, Τζέιμς Χάρντεν, οι Κινέζοι ήταν αμετακίνητοι. Η τοποθέτηση που προκάλεσε αίσθηση ήταν του κομισάριου του ΝΒΑ, Άνταμ Σίλβερ, ο οποίος συμφώνησε με το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου (ανεξαρτήτως του αν αποτελεί κομμάτι του ΝΒΑ) να εκφράζει τις απόψεις του. Οι Κινέζοι πάτησαν πάνω και στην τοποθέτηση του Σίλβερ και αποφάσισαν:
1) Να μποϊκοτάρουν τους αγώνες των Ρόκετς στην Άπω Ανατολή αλλά κι αυτούς που θα γίνουν στη Σανγκάι.
2) Να μην καλυφθούν τηλεοπτικά οι αγώνες καθώς το δίκτυο που έχει τα δικαιώματα ελέγχεται από το κομουνιστικό κόμμα της Κίνας
3) Η κυβέρνηση της Κίνας εκτίμησε ότι το περιεχόμενο του tweet δεν εντάσσεται στο πλαίσιο της ελευθερίας του λόγου αλλά αμφισβητεί ξεκάθαρα την κυριαρχία της στο Χονγκ Κονγκ
4) Αναστολή στη μετάδοση όλων των αγώνων στην ΝΒΑ preseason και από τον κινεζικό διαδικτυακό γίγαντα Tencent
5) Άρνηση πασίγνωστων Κινέζων καλλιτεχνών να βρεθούν στα φιλικά προετοιμασίας και κοινοποίηση των μηνυμάτων τους τα οποία διαβάστηκαν από 350.000.000 ανθρώπους!
Στον αέρα τα δισεκατομμύρια
Ιστορικά, ο άνθρωπος που διέκρινε τη δύναμη της αγοράς της Κίνας ήταν ο ευφυέστατος και άριστος διπλωμάτης, Ντέιβιντ Στερν. Ο παλιός κομισάριος του ΝΒΑ, στα χέρια του οποίου το Πρωτάθλημα εκτοξεύτηκε, είχε δαιμόνια τακτική με σκοπό την προσέγγιση των Κινέζων και την ανάπτυξη συναισθημάτων λατρείας για το ΝΒΑ. Ξεκίνησε από ένα λιτό γραφείο με 3-4 υπαλλήλους και σήμερα το ΝΒΑ έχει γραφεία σε Πεκίνο και Σανγκάι, ενώ ο αριθμός των υπαλλήλων ξεπερνάει τους 200. Όταν ο Στερν εξηγούσε το σχέδιο δράσης του στην Κίνα και διέβλεπε ότι το επίπεδο του ΝΒΑ θα εκτοξευτεί μέσα από τα έσοδά του από χώρες πλην Ηνωμένων Πολιτειών, πολλοί τον χαρακτήρισαν φαντασμένο. Στην πραγματικότητα, ο Στερν αποδέχθηκε ότι στις Η.Π.Α. το ΝΒΑ μπορεί να φτάσει (σε οικονομικό επίπεδο) μέχρι ένα σημείο κι αν θέλει να εξελιχθεί σε «γίγαντα» των σπορ, θα πρέπει να προσεγγίσει άλλες αγορές.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Κίνα είναι ο καλύτερος «πελάτης» καθώς επενδύει δισεκατομμύρια μέσα από α) την αγορά των τηλεοπτικών δικαιωμάτων και σε επίπεδο διαδικτύου, β) τη δημιουργία ακαδημιών με άμεση σύνδεση με το ΝΒΑ, ενώ το τελευταίο που «απασχολεί» είναι ότι μια πρόχειρη εκτίμηση κάνει λόγω για διάθεση t-shirts αλλά και φανέλων των ομάδων του ΝΒΑ πολλαπλάσιου (σε αριθμό) του πληθυσμού των Η.Π.Α.!
Παράλληλα, τεράστιες επιχειρήσεις της Κίνας προβάλλονται μέσω των αθλητών του ΝΒΑ. Ο άλλοτε star των Μαϊάμι Χιτ, Ντουέιν Ουέιντ, έχει συμβόλαιο ζωής με την εταιρία Li Ning, ο Κλέι Τόμπσον έχει δεκαετές συμβόλαιο με εταιρία υποδημάτων (Anta), ο Κόμπι Μπράιαντ έχει πλειάδα κινεζικών χορηγών, γι’ αυτό επισκέπτεται τη χώρα κάθε χρόνο εδώ και μια 20ετία. Μη ξεχνάτε επίσης ότι πολύ πρόσφατα, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Κίνας, οι Μιλγουόκι Μπακς ήθελαν την παρουσία του Γιάννη Αντετοκούνμπο προσδοκώντας (προφανώς) σε οικονομικά οφέλη.
Στα παραπάνω προσθέστε ότι α) τουλάχιστον 300εκ. άνθρωποι στην Κίνα παίζουν μπάσκετ καθημερινά και β) 500 εκατομμύρια Κινέζοι παρακολούθησαν τουλάχιστον έναν αγώνα ΝΒΑ την προηγούμενη σεζόν.
Σε λίγες ώρες θα διαπιστωθεί, αν η κρίση θα βαδίσει στο μονοπάτι της εκτόνωσης καθώς στη Σανγκάι θα πραγματοποιηθεί ο αγώνας προετοιμασίας των Λος Άντζελες Λέικερς με τους Μπρούκλιν Νετς. Ιδιοκτήτης των τελευταίων είναι ο Τζό Τσάι, ο δισεκατομμυριούχος Ταϊβανέζος ο οποίος είναι ο συνιδιοκτήτης του κινεζικού εμπορικού κολοσσού Alibaba. Ο Τσάι προσπάθησε να υποβαθμίζει το ζήτημα λέγοντας ότι… «ποιο είναι το πρόβλημα στην ελεύθερη έκφραση απόψεων; Αυτή η ελευθερία είναι κεκτημένων των αμερικανικών αξιών και το ΝΒΑ είναι πολύ προοδευτικό επιτρέποντας τους παίκτες να εκφράζουν τις απόψεις και τις ιδέες τους. Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν συγκεκριμένα θέματα τα οποία είναι εξαιρετικά λεπτά σε συγκεκριμένες χώρες και κοινωνίες».
Και καταλήγουμε…
Είναι δυνατόν ένα tweet ενός τζένεραλ μάνατζερ να καταστρέψει μια μπίζνα δισεκατομμυρίων δολαρίων; Η ανθρώπινη λογική και κυρίως η επιχειρηματική δεν μπορεί να δεχθεί, πολλώ δε μάλλον να αφομοιώσει αυτό το σενάριο. Μια δουλειά 30 ετών θα καταστραφεί, κυρίως όμως θα χαθούν λεφτά τα οποία είναι περισσότερα από το ΑΕΠ πολλών χωρών παγκοσμίως. Το project ΝΒΑ στην Κίνα έχει απροσδιόριστη έκταση καθώς αν βάλει κάτω κάποιος τους αριθμούς θα αντιληφθεί ότι ακόμη και σε επίπεδο θεατών/πελατών σε τηλεοπτικά δίκτυα αλλά και διαδικτυακές πλατφόρμες, οι Κινέζοι που παρακολουθούν το ΝΒΑ είναι περισσότεροι από τους ίδιους τους Αμερικάνους. Ομοίως και σε επίπεδο αγοράς προϊόντων του ΝΒΑ. Οπότε, αν πράγματι καταστραφούν οι δεσμοί, το tweet θα είναι απλώς η αφορμή…