Τι ψάχνεις;

Mundobasket: Μια διοργάνωση που μεγάλωσε στη δίνη των πολέμων

A generic square placeholder image with rounded corners in a figure.

Η διακήρυξη της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου υπογράφηκε στα ερείπια της κατεστραμμένης – από τον β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – Ευρώπης, στην ταραχώδη περίοδο του ψυχρού πολέμου, σε κλίμα έντονης πολιτικοκοινωνικής επιρροής και αρχικά βασίστηκε στην «ουδετερότητα» κρατών τα οποία (ως επί των πλείστων) είχαν καθεστωτικές Κυβερνήσεις.

Μοιάζει παράλογο μα είναι αληθινό, ουδόλως τυχαίο ήταν εξάλλου το γεγονός ότι επί 20ετίας οι τελικές φάσεις έγιναν σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Αυτό εκμεταλλεύτηκε η Αργεντινή (1950) για να σκαρφαλώσει στην κορυφή του βάθρου. Η Ευρώπη ήταν χωρισμένη στα δύο, οι Ηνωμένες Πολιτείες έστελναν εργάτες αυτοκινητοβιομηχανιών, τούτο βέβαια δεν τους εμπόδισε στην κατάκτηση του χρυσού (1954).

Η Βραζιλία το πήρε δύο συνεχόμενες φορές. Μία μέσα στη Χιλή (1959) κι ακόμη μία στο σπίτι της (1963). Στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Χιλής δεν συμμετείχε η άλλοτε Σοβιετική Ενωση καθώς ο κόσμος ήταν στο αποκορύφωμα του ψυχροπολέμου και ο αθλητισμός εξαρτιόταν από τις επιλογές των Κυβερνήσεων και την τοποθεσία εγκατάστασης πολεμικών βάσεων! Η εποχή των Ευρωπαίων ανάτειλε το 1967 κι έπειτα όταν Σοβιετικοί και Γιουγκοσλάβοι εισήλθαν σε μια μάχη μέχρι τελικής πτώσης κι έχοντας αλλοιωθεί οι σχέσεις τους σε πολιτικό επίπεδο. Αμφότεροι είχαν κομμουνιστική ιδεολογία αλλά στο Βελιγράδι ο Τίτο έριχνε κλεφτές ματιές και στη Δύση πρωταγωνιστώντας στο διπλωματικό εγχείρημα που αποσκοπούσε στην ανεξαρτητοποίηση κρατών, διαφωνώντας επίσης με το κομμουνιστικό μοντέλο των Σοβιετικών.

Ακόμη και η μεθοδολογία στην ανάπτυξη του αθλητισμού ήταν εντελώς διαφορετική καθώς στη Μόσχα η Κεντρική Επιτροπή αποφάσιζε για όλους και για όλα, ενώ η Γιουγκοσλαβία παρείχε περισσότερες ελευθερίες. Οι Σοβιετικοί κυριάρχησαν (1967), η Γιουγκοσλάβοι απάντησαν (1970) κι έτσι… πήγαινε το πράγμα καθώς οι πρώτοι κατέκτησαν το χρυσό το 1974 και το 1982 και οι «Πλάβι» το 1978 και το 1990 που αποτέλεσε και την τελευταία παράσταση μιας σπουδαίας ομάδας. Η απόσχιση κρατών από την άλλοτε κραταιά Σοβιετική Ενωση άρχισε νωρίτερα της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου, για τη δε Γιουγκοσλαβία η χαριστική βολή ήρθε στα πρώτα πυρά του εμφυλίου. Στην πραγματικότητα, το κακό είχε ξεκινήσει χρόνια πριν.

Σε μια άλλη γειτονιά, ήδη είχε αρχίσει μια άλλη κουβέντα η οποία υποχρέωσε τη FIBA να διαφοροποιήσει ένα γράμμα στην επωνυμία της. Το «Α» σημαίνει «amateurs» (σ. σ. ερασιτέχνες) αλλά οι επιταγές του εμπορίου και της ανάπτυξης του αθλήματος απαιτούσε επαγγελματίες. Πολλά χρόνια, οι Αμερικάνοι συνιστούσαν σε Σοβιετικούς και Γιουγκοσλάβους να μην «κοκορεύονται» για τις επιτυχίες τους γιατί δεν κέρδιζαν τους καλύτερους. Ακόμη δηλαδή και το 1986, όταν οι Αμερικάνοι πήραν το χρυσό, η ομάδα τους αποτελούνταν κυρίως από κολεγιόπαιδα. Η επανάσταση έγινε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 και οι Ηνωμένες Πολιτείες μετρούν τρεις κατακτήσεις από τότε (1994, 2010, 2014). Κι αυτό γιατί στην πορεία αντιλήφθηκαν ότι η μεγάλή απόσταση συρρικνώθηκε. Προς αυτήν την κατεύθυνση λειτούργησε η τρομερή γενιά των Σέρβων με τις back to back κατακτήσεις (1998, 2002), η Ισπανία (2006, 2019) αλλά και η Ελλάδα που τους πέταξε έξω από τον τελικό στη Σαϊτάμα.

O Γιάννης ο Γιόκιτς και οι άλλοι…

Η συμμετοχή των κορυφαίων παικτών του πλανήτη συμπεριλαμβάνεται στα απαραίτητα συστατικά για μια πετυχημένη αγωνιστική συνταγή, δυστυχώς όμως, στο Mundobasket 2023 θα απουσιάσουν της παγκόσμιας σκηνής.

Οι προσδοκίες ήταν υψηλότερες, διαψεύστηκαν όμως με τη δήλωση απουσίας αρκετών εκ των All Stars των Ηνωμένων Πολιτειών. Η ελληνική αισιοδοξία πληγώθηκε αφάνταστα από την απουσία του Γιάννη Αντετοκούνμπο λόγω της αρθροσκόπησης στο γόνατο. Ο κορυφαίος παίκτης του κόσμου στο περσινό Πρωτάθλημα του ΝΒΑ, Νίκολα Γιόκιτς, επίσης δεν θα δηλώσει «παρών» σε μια απουσία η οποία μειώνει αρκετά τη δυναμική των Σέρβων. Λόγω προβλημάτων τραυματισμού, ο Λιθουανός Ντομάντας Σαμπόνις και ο Λετονός Κρίσταπς Πορζίνγκις θα παρακολουθήσουν τους αγώνες από τις… οθόνες των σπιτιών τους ενώ ο Ισπανός Ρίκι Ρούμπιο συγκλόνισε λόγους ψυχικής υγείας.

Η Δομινικανή Δημοκρατία θα επιδιώξει τη διάκριση δίχως τον βετεράνο Αλ Χόρφορντ, ενώ η Ιαπωνία έχασε τον καλύτερο παίκτη στην ιστορία της, τον Ρούι Χατσιμούρα, καθώς ανακοίνωσε ότι θα αφοσιωθεί στον επόμενο (συλλογικά) στοίχημα της καριέρας του.

Ο… νατουραλιζέ Ισπανός, Λορέντζο Μπράουν, χάρισε το χρυσό μετάλλιο στους «Φούριας Ρόχας» στο τελευταίο Eurobasket και αποφάσισε να ξεκουραστεί, ενώ η Γαλλία στερείται των υπηρεσιών του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού ταλέντου, του Βίκτορ Γουεμπανιάμα καθώς το Νο1 του φετινού ντραφτ θέλει να δουλέψει ατομικά. Ενας εκ των κορυφαίων παικτών των περσινών Πρωταθλητών στο ΝΒΑ, ο Καναδός Τζαμάλ Μάρεϊ, τραυματίστηκε και τέθηκε εκτός. Το ίδιο ισχύει και για τη συντριπτική πλειοψηφία των προβεβλημένων star του ΝΒΑ, όπως οι Στεφ Κάρι, ΛεΜπρον Τζέιμς κ.α., οι οποίοι ένιωσαν ότι έκλεισε ο κύκλος τους στην εθνική ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.