Σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, κατάφερε να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο και να αποδείξει ότι και οι γυναίκες έχουν το ταλέντο να κλωτσούν το τόπι και μάλιστα, να σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό με τα κόλπα τους στο χορτάρι. Η Μάρτα με το ταλέντο, την αποφασιστικότητα και την αδιάκοπη προσπάθεια υλοποίησης των ονείρων της, επαναπροσδιόρισε το άθλημα και άνοιξε το δρόμο για τις μελλοντικές γενιές γυναικών που μαγεύονται από τη στρογγυλή θεά.
Η ιστορία της είναι γεμάτη με αντιξοότητες, καταρρίψεις φραγμών φύλου και επαναπροσδιορισμού του τοπίου του ποδοσφαίρου. Το ταξίδι της από ένα παθιασμένο νεαρό κορίτσι σε ένα παγκόσμιο σύμβολο λειτουργεί ως έμπνευση, αποδεικνύοντας ότι με ταλέντο, αποφασιστικότητα και ακλόνητη πίστη, τα άτομα μπορούν να επιτύχουν μεγαλείο ανεξάρτητα από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Η κληρονομιά της Μάρθας θα συνεχίσει να εμπνέει γενιές ποδοσφαιριστών, ανδρών και γυναικών, να ονειρεύονται.
Γεννημένη στο Dois Riachos, Αλαγκόας στη Βραζιλία, η παιδική και η εφηβική της ηλικίας ήταν πλούσια σε ποδοσφαιρικά ερεθίσματα δυναμώνοντας τη φλόγα που έκαιγε μέσα της. Από μικρή λάτρεψε το άθλημα και καθημερινά έβγαινε στη γειτονιά και κλωτσούσε αυτοσχέδιες μπάλες στους δρόμους προσπαθώντας να πετύχει τις κινήσεις των αγαπημένων της ποδοσφαιριστών. Οι γονείς της βλέποντας την αγάπη και το ταλέντο που έκρυβε η μικρή, την ενθάρρυναν να συνεχίσει να ασχολείται και της επέτρεψαν να συμμετέχει σε μια τοπική ομάδα αγοριών.
Φυσικά, η κριτική και οι προκαταλήψεις δεν έλειπαν. Ήταν περίεργο για ένα κορίτσι να μην παίζει με τις κούκλες του και να αναζητά κάθε ευκαιρία για να κλωτσήσει μια μπάλα. Η Μάρτα έκλεινε τα αυτιά της, άκουγε και τις συμβουλές των γονιών της που τη στήριζαν σε κάθε της βήμα και φρόντισε να αποδεικνύει κάθε μέρα ότι και εκείνη έχει το δικαίωμα να κάνει όνειρα να αγωνισθεί σε επαγγελματικό επίπεδο.
Η δεξιοτεχνία της στο χορτάρι τράβηξε γρήγορα την προσοχή κάποιων προπονητών αλλά και σκάουτερ που παρακολουθούσαν τις προσπάθειες των τοπικών ομάδων των αγοριών. Της έδωσαν την ευκαιρία να βρεθεί σε μια γυναικεία ομάδα, κάτι που λειτούργησε ευεργετικά για εκείνη καθώς άρχισε να ξεδιπλώνει το ταλέντο της στο χορτάρι. Σύντομα κέρδισε μια θέση σε μια ομάδα γυναικών και το ταξίδι της άρχισε. Καθώς συνέχισε να προοδεύει, η αφοσίωση της Μάρθας στο άθλημα δεν αμφιταλαντεύτηκε ποτέ.
Αμέτρητες ώρες προπόνησης, τόσο με την ομάδα της όσο και μόνη της, βελτίωσαν τις ικανότητές της και τη μετέτρεψαν σε μια υπολογίσιμη δύναμη στο γήπεδο. Η ικανότητά της να διαβάζει το παιχνίδι, να προβλέπει τις κινήσεις των αντιπάλων και να εκτελεί ακριβείς πάσες και σουτ την ξεχώρισε από τους συνομηλίκους της.
Τα πρώτα βήματα, η εκτόξευση στη Σουηδία και οι διακρίσεις με το εθνόσημο
Έκανε τα πρώτα της επαγγελματικά βήματα στη Βάσκο ντα Γκάμα μόλις στα 14 της χρόνια. Αγωνίστηκε 16 φορές με τη φανέλα του συλλόγου και έπειτα, μετακόμισε στη Σάντα Κρουζ. Η Μάρτα σε τέσσερα χρόνια κατάφερε να καταγράψει 54 συμμετοχές και να στείλει τη μπάλα στα δίχτυα 20 φορές δίνοντας ένα μικρό δείγμα για τα όσα θα ακολουθούσαν.
Ο επόμενος σταθμός της ήταν στην Ευρώπη. Άφησε την οικογενειακή εστία και πήρε μεταγραφή στην Umeå IK στη Σουηδία. Στα τέσσερα χρόνια που έμεινε στην ομάδα αγωνίστηκε σε 103 παιχνίδια και σκόραρε 210 (!) αναγκάζοντας πολλούς να τη βάλουν στο μπλοκάκι της. Βοήθησε την ομάδα να κατακτήσει πολλούς τίτλους και μάλιστα, να πάρει το πρωτάθλημα δυο φορές αήττητη.
Στη Σουηδία αγωνίστηκε και με τη φανέλα της Τυρεσόου. Η θητεία της στον σύλλογο συνδυάστηκε με την άνοδό τόσο σε εγχώριες όσο και σε διεθνείς διοργανώσεις. Η συνεισφορά της Μάρτα ήταν καθοριστική για την πρόκριση της ομάδας στον τελικό του UEFA Women's Champions League.
Εντάχθηκε και στο δυναμικό της Ρόζεγκαρντ, όπου απλά φρόντισε να επιβεβαιώσει την εμπιστοσύνη που της έδειξαν οι άνθρωποι της ομάδας. Είχε σταθερές επιδόσεις και έκανε επίδειξη της ποδοσφαιρικής της ικανότητας.
Ακολούθησε η εμπειρία στη Βόρεια Αμερική, όπου σημείωσε 26 τέρματα σε 14 αγώνες. Τον Αύγουστο του 2009 δόθηκε δανεική στη Σάντος, την οποία βοήθησε να κατακτήσει το Κύπελλο Βραζιλίας και το Κόπα Λιμπερταδόρες και τον Ιανουάριο επέστρεψε στις ΗΠΑ για την Γκολντ Πράιντ. Η ομάδα τερμάτισε πρώτη και η ίδια κέρδισε το βραβείο της πρώτης σκόρερ και της πολυτιμότερης παίκτριας. Έκανε τον κύκλο της όταν εντάχθηκε στο Ορλάντο Πράιντ. Η μετακίνηση της πίσω στις ΗΠΑ προκάλεσε ενθουσιασμό στους θαυμαστές της που περίμεναν με ανυπομονησία να την δουν ξανά να λάμπει στο χορτάρι.
Η Μάρτα έπαιξε σημαντικό ρόλο και φορώντας το εθνόσημο. Με την Εθνική ομάδα της Βραζιλίας έχει κατακτήσει δύο ασημένια Ολυμπιακά μετάλλια, το 2004 και το 2008. Επίσης έχει βραβευθεί με το βραβείο Χρυσής Μπάλας (MVP) της διοργάνωσης του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος ποδοσφαίρου γυναικών κάτω των 21 ετών το 2004, ενώ στο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου γυναικών του 2007 κατέκτησε το βραβείο της καλύτερης παίκτριας της διοργάνωσης (Χρυσή Μπάλα) αλλά και αυτό της πρώτης σκόρερ (Χρυσό παπούτσι).
Ζωγραφική, πιάνο και φιλανθρωπίες
Μακριά από τους αγωνιστικούς χώρους, η Μάρτα έχει βρει τρόπους να ξεφεύγει από την καθημερινότητα και να «διασκεδάζει» το μυαλό της. Ένα από τα λιγότερο γνωστά χόμπι της είναι η αγάπη της για την τέχνη. Είτε είναι ζωγραφική, είτε σκίτσο, είτε φωτογραφία, βρίσκει μια δημιουργική διέξοδο που της επιτρέπει να αποσυνδεθεί από τις απαιτήσεις των αθλητικών της αναζητήσεων.
Απολαμβάνει να πειραματίζεται με γαστρονομικές δημιουργίες. Το μαγείρεμα και η δοκιμή νέων συνταγών της προσφέρουν μια χαλαρωτική ανάπαυλα από την έντονη προπόνησή της. Είτε ετοιμάζει ένα παραδοσιακό πιάτο από τη γενέτειρά της είτε δοκιμάζει τις γεύσεις της διεθνούς κουζίνας. Το καταφύγιο της είναι ο κόσμος των βιβλίων. Είναι μανιώδης αναγνώστρια και απολαμβάνει να εξερευνά διάφορα είδη, από βιογραφίες αθλητικών θρύλων μέχρι συναρπαστικά μυθιστορήματα φαντασίας.
Επιπλέον, της αρέσει να κάνει πεζοπορία, να κατασκηνώνει και να εξερευνά τα φυσικά τοπία. Αυτές οι στιγμές ηρεμίας και προβληματισμού συμβάλλουν στην ψυχική της ευεξία και στην ικανότητά της να διατηρεί έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής. Η μουσική έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά της. Είτε παίζει κιθάρα είτε πιάνο είτε απλά απολαμβάνει τα αγαπημένα της τραγούδια, η μουσική χρησιμεύει ως πηγή έμπνευσης και χαλάρωσης.
Τέλος, η Μάρτα παρά το βεβαρημένο της πρόγραμμα, βρίσκει πάντα χρόνο να προσφέρει στην κοινότητα. Ο εθελοντισμός, η καθοδήγηση νεαρών αθλητών και η ενασχόληση με φιλανθρωπικές δραστηριότητες είναι από τα αγαπημένα της χόμπι. Οι φιλανθρωπικές προσπάθειες της Μάρθας εκτείνονται πέρα από τη σφαίρα του αθλητισμού. Χρησιμοποιεί την πλατφόρμα της για να αντιμετωπίσει πιεστικά κοινωνικά ζητήματα όπως η φτώχεια, η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και η ενδυνάμωση των νέων. Συνεργάζεται με ΜΚΟ και οργανισμούς που βασίζονται στην κοινότητα επιδιώκοντας να δημιουργήσει μόνιμες λύσεις σε αυτές τις προκλήσεις και να έχει θετικό αντίκτυπο στις περιθωριοποιημένες κοινότητες.
Η επίδραση της έγινε αισθητή όχι μόνο στο γήπεδο αλλά και στον ρόλο της ως ηγέτης και μέντορας σε νεότερους παίκτες. Όσο η δημοτικότητά της μεγάλωνε, χρησιμοποίησε την πλατφόρμα της για να προάγει την ισότητα των φύλων στο ποδόσφαιρο. Μίλησε για την ανάγκη για ίσες αμοιβές, αυξημένες επενδύσεις σε γυναικεία πρωταθλήματα και μεγαλύτερη εκπροσώπηση των γυναικών σε προπονητικούς και ηγετικούς ρόλους. Η δράση της προκάλεσε συζητήσεις και πρωτοβουλίες που στόχευαν στην κατάρριψη των όρων ανταγωνισμού για τις μελλοντικές γενιές αθλητριών.
Το ταξίδι της Μάρτα ήταν απόδειξη της δύναμης της επιμονής και του πάθους. Η ιστορία της είχε απήχηση σε ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα, ξεπερνώντας τα σύνορα και τους πολιτισμούς. Έγινε σύμβολο ελπίδας, αποδεικνύοντας ότι με σκληρή δουλειά, αφοσίωση και πίστη στον εαυτό του, όλα είναι δυνατά.
Καθώς η καριέρα της έφτασε στο απόγειό της, από παίκτρια μετατράπηκε σε μέντορα και συνήγορο. Ίδρυσε ένα ίδρυμα με στόχο την παροχή πόρων και ευκαιριών για νεαρά κορίτσια που φιλοδοξούν να παίξουν ποδόσφαιρο, δημιουργώντας μια διαρκή κληρονομιά που εκτείνεται πολύ πέρα από τον χρόνο της στο γήπεδο. Η ζωή της χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι τα αθλήματα έχουν τη δύναμη να καταρρίπτουν τα εμπόδια, να αμφισβητούν τους κοινωνικούς κανόνες και να εμπνέουν αλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα.