* Γράφει ο Παναγιώτης Κοκκόρης - Οικονομολόγος, πρώην γ.γ. Κοινωνικής Ασφάλισης
Βρισκόμαστε ήδη στις παραμονές τελευταίου μήνα της Άνοιξης και η αγορά λόγω των συνθηκών που βιώνουμε όλοι με αφορμή την παγκόσμια πανδημία, εξακολουθεί να βρίσκεται υπό χειμερία νάρκη. Η κατάσταση εξακολουθεί να είναι αβέβαιη, ωστόσο φαίνεται ότι οι λοιμωξιολόγοι διακρίνουν ένα - έστω και αχνό- φως στο τούνελ. Οι εκατοντάδες χιλιάδες εμβολιασμοί, τα εύκολα προσβάσιμα self tests που μπορούν κάνουν οι πολίτες μόνοι τους, αλλά και τα λεγόμενα rapid tests που πραγματοποιεί ο ΕΟΔΥ, θα αρχίσουν να αποδίδουν και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους σύντομα η δύσκολη κατάσταση θα ανατραπεί.
Ωστόσο ακόμη και με το καλύτερο σενάριο, αν υποθέσουμε δηλαδή ότι θα λειτουργήσει αύριο η αγορά, τα προβλήματα, οι πληγές και τα σοβαρά τραύματα που θα αφήσει πίσω της η πανδημία, θα είναι μεγάλα και θα είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν.
Σήμερα, έναν χρόνο και κάποιους μήνες μετά την πρώτη καραντίνα, τα δεδομένα στην αγορά και στην οικονομία μπορεί να φαίνονται στάσιμα ή να προσομοιάζουν με εκείνα που εμφανίστηκαν στην αρχή, στην πραγματικότητα όμως έχουν μεταβληθεί δραματικά προς το χειρότερο. Για να έχουμε σωστή εικόνα πρέπει να δούμε χωρίς παρωπίδες, εκτός από την υγειονομική σκοπιά, την οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα:
- Η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων που έβγαιναν με πολύ κόπο και προσπάθεια από την δεκαετή οικονομική κρίση, χτυπήθηκαν αναπάντεχα από το πρώτο lockdown, ξαναχτυπήθηκαν από το δεύτερο ακόμη πιο επίπονο, ακόμη πιο αβέβαιο κύμα της πανδημίας και τώρα θα κληθούν να επιστρέψουν σε μια κανονικότητα η οποία ούτε κανονική θα είναι λόγω της οικονομικής τους δυσχέρειας, ούτε θα είναι εύκολο να ξεπεραστεί.
- Το δημόσιο χρέος καλπάζει και οι περισσότεροι πολίτες δυστυχώς λόγω της οικονομικής δυσχέρειας είναι αδύνατο έως πολύ δύσκολο να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να γεμίσουν με τις εισφορές τους τα άδεια ταμεία.
- Οι εργαζόμενοι θα εισπράξουν και πάλι χωρίς να φταίνε τα επίχειρα της κατάστασης, σαν να είναι τιμωρημένοι και υπεύθυνοι αυτοί για την κατάσταση και είναι βέβαιο ότι θα βρεθούν σε ακόμη πιο δυσμενή θέση και θα υποστούν κι άλλη συρρίκνωση των εισοδημάτων τους.
- Η ψυχική υγεία των πολιτών, όλων μας έχει “τεντωθεί” στο έπακρο και οι πολίτες έχουν υποστεί μια τεράστια ψυχολογική πίεση και ο τρόπος με τον οποίο θα λειτουργήσουν ενδεχομένως να είναι απρόβλεπτος και έξω από κάθε προγραμματισμό και λογική.
Ακριβώς τώρα είναι η στιγμή που το κράτος θα πρέπει να δηλώσει παρών και να παίξει τον ηγετικό του ρόλο, να γίνει ρυθμιστής και αρωγός στα προβλήματα των πολιτών και της κοινωνίας. Πλέον δεν χωρούν παλινδρομήσεις. Ο πρώτος στόχος, αυτός που αφορά την προστασία της Δημόσιας Υγείας έχει ως ένα μεγάλο βαθμό επιτευχθεί. Συνεπώς το βάρος θα πρέπει να δοθεί στον δεύτερο στόχο που δεν είναι άλλος από την διάσωση της οικονομίας.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να υπάρξει ισχυρή ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, διατήρηση των θέσεων εργασίας, ρευστότητα στην αγορά, ρύθμιση και ίσως σε ορισμένες περιπτώσεις διαγραφή των χρεών και ακολούθως επένδυση στην κατάρτιση των εργαζομένων σε ζωτικούς και νευραλγικούς τομείς της οικονομίας ώστε να υπάρξει προσαρμογή στην μετά-κορωνοϊό εποχή.
Όσον αφορά την οικονομική κρίση και τις παρενέργειές της, η αγωγή που φαίνεται ότι θα ακολουθήσει η κυβέρνηση είναι προφανής και κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ρευστότητα είναι η λέξη κλειδί και η απαραίτητη προϋπόθεση για την επάνοδο σε συνθήκες κανονικότητας. Σε αυτή τη χρονική περίοδο της πανδημίας, με ολοφάνερες τις αρνητικές συνέπειες για την υγεία, την οικονομία και την κοινωνία είναι αναγκαία η ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και της στήριξης των εισοδημάτων των νοικοκυριών. Όταν υπάρξει ρευστότητα στην αγορά, θα αρχίσει να κινείται το χρήμα, και φυσικά θα λειτουργήσει και η αλυσίδα της οικονομίας: θα υπάρξει κατανάλωση, θα έχουν εισοδήματα οι εργαζόμενοι, θα καλύπτουν τα έξοδα τους οι επιχειρήσεις.
Το βέβαιο είναι επειδή όσα συμβαίνουν είναι πρωτόγνωρα θα πρέπει εκτός από τις παραδοσιακές μεθόδους όπως προαναφέραμε, να χρησιμοποιηθούν και νέα, καινοτόμα εργαλεία. Ένα φορολογικό κίνητρο, για παράδειγμα, στις τρέχουσες συνθήκες της καταπιεσμένης ζήτησης μπορεί να έχει μικρό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα, αλλά θα κάνει μεγάλη διαφορά μόλις οι άνθρωποι αρχίσουν να επιστρέφουν στη δουλειά.
Στο σημείο αυτό, να διευκρινίσω ότι oι παραπάνω εκτιμήσεις αφορούν στη μεθοδολογία και όχι στις λεπτομέρειες των προτάσεων οι οποίες θα πρέπει να επανεξετάζονται διαρκώς και να γίνονται με γνώμονα το κοινό καλό, αλλά και την κατάλληλη ρύθμιση της Οικονομίας, ζητήματα για τα οποία η παρούσα κυβέρνηση με ειλικρίνεια προσπαθεί να δώσει τις κατάλληλες λύσεις.
Εκείνο που έχει σημασία δεν είναι η χώρα να βγει από την κρίση της πανδημίας και να επιστρέψει στην κρίση της οικονομίας, αλλά να κάνει ένα άλμα ποιότητας προς τα μπρος. Να βρει τον τρόπο, να μετατρέψει σε ευκαιρία την επανεκκίνηση της αγοράς, να θέσει τις βάσεις για μια νέα διαφορετική προσέγγιση στα θέματα της ανάπτυξης, να πυροδοτήσει θετικές, καινοτόμες πρωτοβουλίες που θα θέσουν σε πορεία απογείωσης την οικονομία.
Ακολουθήστε τη σελίδα του metrosport.gr και στο google news
Κάντε like στη σελίδα μας στο Facebook