Έκρυθμη παραμένει για δεύτερη μέρα η κατάσταση στο Καζακστάν, με το Αλμάτι να γίνεται πεδίο συγκρούσεων ανάμεσα σε στρατιώτες και διαδηλωτές. Νωρίτερα δόθηκε εντολή στο στρατό να επέμβει για να τερματιστούν οι ταραχές που προκλήθηκαν από την αύξηση στις τιμές των καυσίμων!
Οι εικόνες που κάνουν το γύρο του κόσμου από το Καζακστάν δεν οδηγούν στο συμπέρασμα πως μπορεί η κατάσταση στη χώρα να αποκλιμακωθεί άμεσα. Διαδηλωτές παραμένουν στους δρόμους και στο Αλμάτι οι συγκρούσεις συνοδεύονται και από πυροβολισμούς. Υπάρχουν πληροφορίες για ελεύθερους σκοπευτές που εκτελούν διαδηλωτές και εικόνες με σακούλες πτωμάτων στοιβαγμένες.
Θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και δεκάδες στρατιώτες που κινούνται πεζή μπήκαν, το πρωί της Πέμπτης (6/1) στην κύρια πλατεία της Αλμάτι, της μεγαλύτερης πόλης και οικονομικής πρωτεύουσας του Καζακστάν, όπου έχουν συγκεντρωθεί εκατοντάδες άνθρωποι για να διαμαρτυρηθούν κατά της κυβέρνησης για τρίτη ημέρα, σύμφωνα με ανταποκριτές του Reuters που βρίσκονται εκεί.
Πυροβολισμοί ακούστηκαν καθώς οι στρατιώτες προσέγγιζαν το πλήθος, σύμφωνα με τους αυτόπτες μάρτυρες του Reuters.
Μέχρι στιγμής, από τις ταραχές στο Καζακστάν έχουν χάσει τη ζωή τους οκτώ αστυνομικοί και άνδρες της Εθνοφρουράς και έχουν τραυματιστεί 317, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών. Δεν υπάρχει απολογισμός για θύματα μεταξύ των διαδηλωτών και πληροφορίες κάνουν λόγο για χιλιάδες τραυματίες.
Ο Ερσάν Μπαμπακουμάροφ, αντιδήμαρχος της Αλμάτι, ανακοίνωσε ότι η κατάληψη του αεροδρομίου της πόλης τερματίστηκε. Αρκετές αεροπορικές εταιρείες αναγκάστηκαν να ακυρώσουν πτήσεις προς και από την πόλη μετά την κατάληψή του από πλήθος ανθρώπων χθες Τετάρτη.
Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ είχε κάνει γνωστό νωρίτερα πως διέταξε τον στρατό να επέμβει για να αποκατασταθεί η τάξη και να τερματιστούν οι ταραχές που άρχισαν με αφορμή την αύξηση της λιανικής τιμής της ενέργειας αλλά μοιάζουν να μετατράπηκαν πολύ γρήγορα σε εξέγερση.
«Συμμορίες τρομοκρατών ενεπλάκησαν σε μάχη με αλεξιπτωτιστές στην Αλμάτι», δήλωσε ο πρόεδρος της χώρας, σύμφωνα με τον οποίο το Καζακστάν δεν είναι απλά αντιμέτωπο με μια «απειλή» αλλά με κίνδυνο κατάλυσης «του κράτους».
Οι διαδηλώσεις εξαιτίας της αύξησης της τιμής του αερίου, το Σαββατοκύριακο, μετατράπηκαν σε αληθινές μάχες τις τελευταίες δύο ημέρες. Η κυβέρνηση υπέβαλε την παραίτησή της στον πρόεδρο, που ανακοίνωσε πως την αποδέχθηκε. Οι φήμες που κυκλοφορούσαν πως ο ίδιος ο Τοκάγεφ επρόκειτο επίσης να παραιτηθεί ή να φύγει από τη χώρα διαψεύστηκαν κατηγορηματικά από τον ίδιο.
Η βία έχει επίκεντρο την οικονομική μητρόπολη του Καζακστάν, την Αλμάτι. Βίντεο από τα επεισόδια εικονίζουν τις δυνάμεις επιβολής της τάξης να χρησιμοποιούν χειροβομβίδες κρότου-λάμψης για να διαλύσουν διαδηλωτές, με φόντο καμένα αυτοκίνητα.
Ο Τοκάγεφ υποσχέθηκε πολιτικές μεταρρυθμίσεις σύντομα, χωρίς να μπει σε περισσότερες λεπτομέρειες.
Επιπλέον, ανακοίνωσε πως αναλαμβάνει τον ρόλο του επικεφαλής του συμβουλίου ασφαλείας του Καζακστάν, αξίωμα που κατείχε μέχρι χθες (05.01.2022) ο πρώην πρόεδρος Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, που διατηρούσε εν μέρει την εξουσία παρότι έπαψε να είναι ο αρχηγός του κράτους το 2019.
«Το συνταγματικό μου καθήκον είναι να βρίσκομαι μαζί με τον λαό. Μαζί θα ξεπεράσουμε αυτή τη μαύρη σελίδα στην ιστορία του Καζακστάν», είπε ο Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ.
Η παραίτηση της κυβέρνησης κάθε άλλο παρά αποκλιμάκωσε τις διαμαρτυρίες. Βίντεο από το Αλμάτι εικόνιζαν κυβερνητικό κτίριο στο κέντρο στις φλόγες, ενώ μεταδόθηκαν από ΜΜΕ της χώρας πληροφορίες περί επίθεσης περί εφόδου σε κατοικία που χρησιμοποιεί ο αρχηγός του κράτους στη μεγαλούπολη και εμπρησμού της.
Η διακοπή της πρόσβασης στο διαδίκτυο, που πιστεύεται ότι έγινε κατ’ εντολή των αρχών για να δυσκολέψει η επικοινωνία μεταξύ οργανωτών των διαδηλώσεων, δυσχεραίνει τις επικοινωνίες. Όλη η χώρα κηρύχθηκε εξάλλου σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Ειρηνευτική δύναμη
Στο Καζακστάν αναμένεται να αναπτυχθεί άμεσα ειρηνευτική δύναμη από μία συμμαχία πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, με επικεφαλής τη Ρωσία. Στόχος να αποκατασταθεί η σταθερότητα στη χώρα, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν.
«Έπειτα από αίτημα του προέδρου του Καζακστάν Τοκάγεφ και μπροστά στην απειλή για την εθνική ασφάλεια και την κυριαρχία της Δημοκρατίας του Καζακστάν που προκλήθηκε, μεταξύ άλλων, από εξωτερική παρέμβαση, η Οργάνωση του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO), σύμφωνα με το άρθρο 4 της Συλλογικής Συνθήκης Ασφαλείας, αποφάσισε να αναπτύξει ειρηνευτικές δυνάμεις της στο Καζακστάν», έγραψε ο Πασινιάν σε ανάρτησή του στο Facebook.
Οι δυνάμεις αναμένεται να αναπτυχθούν στο Καζακστάν για περιορισμένο χρονικό διάστημα προκειμένου να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στη χώρα, αναφέρει το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik.
Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ-Ζομάρτ Τοκάγεφ ζήτησε τη βοήθεια της Ρωσίας και των συμμάχων της για να αντιμετωπίσει την «τρομοκρατική απειλή» στη χώρα του, όπως την χαρακτήρισε.
Αυτό ήταν το δεύτερο τηλεοπτικό διάγγελμα του προέδρου μέσα σε λίγες ώρες, καθώς η χώρα του βρίσκεται αντιμέτωπη με τις χειρότερες ταραχές που έχει βιώσει εδώ και μία δεκαετία, με αφορμή την αύξηση της τιμής του υγραερίου.
Αύξηση 8% στην τιμή του ουρανίου
Η τιμή του ουρανίου αυξήθηκε κατά σχεδόν 8% στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων, εν μέσω των ταραχών στο Καζακστάν, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg επικαλούμενο δεδομένα της UxC, κορυφαίας εταιρείας έρευνας και αναλύσεων στον τομέα των πυρηνικών καυσίμων.
Η τιμή αυξήθηκε από τα 42 στα 45,25 δολάρια ανά ουγγιά, σύμφωνα με τα δεδομένα της UxC.
Στο Καζακστάν αναλογεί περί το 40% της ποσότητας ουρανίου που διατίθεται στην παγκόσμια αγορά, κατά τους υπολογισμούς του Bloomberg.
Η μετοχή της Kazatomprom, επιχείρησης του Καζακστάν που εξορύσσει ακατέργαστο ουράνιο, υπέστη χθες πτώση 8,8% στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, στο οποίο είναι εισηγμένη.