«Η εορτή των εορτών και πανήγυρις των πανηγύρεων μας βρίσκει φέτος συνολικά τραυματισμένους. Ταπεινωμένη η οικουμένη από ένα αόρατο σωματίδιο αναγκάζεται σε απομόνωση των κοινωνιών», αναφέρει ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος στο μήνυμά του.
Αναλυτικά:
Αδελφοί μου και τέκνα μου εν Κυρίω αγαπητά
Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν!
Χριστός Ανέστη!
Το κενό μνημείο, το επίκεντρο των πόθων και της λατρείας μας, διατρανώνει πάντα το πως ο θάνατος πατείται θανάτω.Ο Αναστάς Κύριος προβάλλει, σε μια πρωτοφανή για την ανθρωπότητα συνθήκη, ως η απόλυτη ελπίδα την ίδια στιγμή ως η απόλυτη πρόκληση. Εις «πτώσιν και ανάστασιν πολλών».
Η εορτή των εορτών και πανήγυρις των πανηγύρεων μας βρίσκει φέτος συνολικά τραυματισμένους. Ταπεινωμένη η οικουμένη από ένα αόρατο σωματίδιο αναγκάζεται σε απομόνωση των κοινωνιών. Κλείνουν σύνορα.
«Συνοχή εθνών εν απορία». Απόσταση και στις κοινωνικές μας σχέσεις και μέσα στα σπίτια μας. Μετράμε πληγές, δυστυχώς και απώλειες ζωών. Κάποιοι λένε ότι ίσως πολλά πράγματα αλλάξουν για πάντα, ότι όλα ξαναγράφονται από την αρχή.
Ο μετανεωτερικός άνθρωπος ξεγυμνώνεται. Είναι φανερό ότι με προίκα το ναρκισσισμό και τον αχαλίνωτο καταναλωτισμό δεν έχουμε απαντήσεις στο πρόβλημα. Τη λατρευτική μας ζωή την αισθανόμαστε βαθειά πληγωμένη.
Απέναντι στη φθορά ολόφωτη η Χάρη της Αναστάσεως. Η Ανάσταση του Κυρίου, η πράξη αυτή του Θεού μέσα στην Ιστορία, άνοιξε το δρόμο για την πλήρη υπέρβαση του θανάτου, πνευματικού και βιολογικού.
Ο 'Αδης «βασιλεύει, αλλ' ουκ αιωνίζει». Ο Αναστάς Θεάνθρωπος φανερώνει τις άπειρες δυνατότητες που αποκτά η ανθρώπινη φύση και όλοι μας κατά Χάρη.
Η ανθρώπινη ευθύνη και αρετή, η τιμιότητα, «ο μόνος τρόπος ν' αντισταθούμε στην πανούκλα», όπως διαβάζουμε θαυμάσια στη λογοτεχνία, μπορούν πλέον να προσλάβουν την αξία της Βασιλείας του Θεού.
Η ανθρώπινη αλληλεγγύη να γίνει θυσιαστική αγάπη προς τον αδελφό, λατρεία προς τον Αναστάντα, αγιότητα. Μας δόθηκε να καταστρέψουμε μαζί με το Χριστό τα κλείθρα του θανάτου.
Το αναστημένο Σώμα του Χριστού φέρει όλη αυτή τη δωρεά. Είναι πηγή αφθαρσίας, φάρμακο αθανασίας. Μας προτείνει ο Χριστός τον τύπον των ήλων για να πιστεύσουμε. Κατάστικτος τοις μώλωψι και πανσθενουργός.
Μας προσφέρεται για να κοινωνήσουμε όλοι με Αυτόν. Ενώνει ευχαριστιακά τους «εκ του ενός άρτου και του ποτηρίου μετέχοντας…εις ενός Πνεύματος Αγίου Κοινωνίαν». Εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον.
Η Χάρη της Αναστάσεως φαίνεται ότι θα αποτελεί πάντα πρόκληση. «Ακούσαντες δε ανάστασιν νεκρών οι μεν εχλεύαζον». Ο Χριστός είναι ο αντιλεγόμενος.
Εις «ανάστασιν ζωής» και εις «ανάστασιν κρίσεως». Και όμως η πνευματική μας παράδοση βεβαιώνει ότι, αν θέλουμε, είναι η μόνη πραγματική δυνατότητα της των πάντων ενώσεως. Αδελφοί μου και τέκνα μου εν Κυρίω αγαπητά, η Λατρεία μας φέτος τραυματίστηκε. Η απορία ξεχειλίζει: Καθεύδει ο Χριστός; Τα γεγονότα μοιάζουν αποκαλυπτικά. Ας μείνουμε πιστοί μαθητές του Χριστού.
Στη χαρά της Αναστάσεως που θα ακολουθήσει και ήδη γιορτάζουμε, «πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια». Θα κάνουμε πράξη το «Αλλήλους περιπτυξώμεθα».
Αδελφοί μου,
Ο Χριστός Ανέστη.
Σ' αυτή τη δύσκολη συγκυρία με τις πρόσθετες για την πατρίδα μας δυσκολίες στα σύνορα, ας έχουμε ελπίδα. Χειροκροτούμε και προσευχόμαστε για όσους υπηρετούν εκεί την πατρίδα και για όσους δίνουν τη μάχη της πανδημίας, γιατρούς, νοσηλευτές, εργαζομένους στον Τομέα της Υγείας.
Ο χαιρετισμός του Αναστάντος ας δονεί την ύπαρξή μας.
Αληθώς Ανέστη ο Κύριος!
Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
«Το Πάσχα στέκεται ακλόνητο σε εξωτερικές συνθήκες, κι όταν αυτές ονομάζονταν μαρτύριο και κατακόμβες, εξορία, φυλακές, διωγμοί και παγκόσμιες κρίσεις, όπως η σημερινή», τονίζει στο μεταξύ στο δικό του πασχάλιο μήνυμά ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β΄.
Και ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος καταλήγει: «Διατηρώ την εν Χριστώ ελπίδα ότι με την Ανάσταση του Κυρίου μας θα έλθει και το φως στο σκοτάδι αυτής της πανδημίας.»
Ολόκληρο το πασχάλιο μήνυμα του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεοδώρου έχει ως εξής:
«Αριθμ. Πρωτ. 43/2020
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Β' ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΠΑΠΑΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΟΥ ΚΑΘ' ΗΜΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΧΑΡΙΣ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
«Επιθυμίᾳ επεθύμησα τούτο το πάσχα φαγείν μεθ᾿ υμών προ του με παθείν. Λέγω γαρ υμίν ότι ουκέτι ου μη φάγω εξ αυτού έως ότου πληρωθή εν τη βασιλείᾳ του Θεού» (Λουκ. κβ', 15-16).
Αγαπητοί αδελφοί και τέκνα εν Κυρίῳ πεφιλημένα και φωτόμορφα,
Δεν είναι λίγοι οι συνάνθρωποι οι οποίοι βιώνουν την τραγική πραγματικότητα του κόσμου μας από την πανδημία ως «σιωπή», ως «σιγή» ή, το χειρότερο, ως «απουσία» του Θεού.
Για εμάς, όμως, τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, ο Θεός δεν είναι μια έννοια γενική, αόρατη και αφηρημένη. Δεν είναι μια ικανοποίηση της έμφυτης τάσης για θρησκεία. Ο Θεός των Πατέρων μας, ο εν Τριάδι Θεός, είναι σχέση, είναι κοινωνία, είναι προσωπικός Θεός. Η Αλήθεια μας, σαν απόψε, κρατώντας μας από το χέρι σφιχτά, μάς πέρασε από τον Θάνατο στη Ζωή. Μάς ανέστησε! Το Πάσχα, δηλαδή, το πέρασμα από τον τάφο στον θρίαμβο είναι για εμάς τους Χριστιανούς το ένα, το μοναδικό και το αδιαπραγμάτευτο βίωμα. Και δεν είναι βίωμα μόνον αυτής της περιόδου, είναι βίωμα ολόκληρης της ζωής μας, είναι το αιώνιο κήρυγμα της Εκκλησίας. Γι' αυτό και το Πάσχα στέκεται ακλόνητο σε εξωτερικές συνθήκες, κι όταν αυτές ονομάζονταν μαρτύριο και κατακόμβες, εξορία, φυλακές, διωγμοί και παγκόσμιες κρίσεις, όπως η σημερινή.
Καμμία δύναμη δεν είναι ικανή να ανατρέψει τον Πασχάλιο χαρακτήρα της Εκκλησίας όσο απροσπέλαστο κι αν φαντάζει το μέλλον. Και ναι! Όταν οι εξωτερικές συνθήκες δυσκολεύουν, τότε δεν έχουμε τη «σιωπή», τη «σιγή» ή την «απουσία» του Θεού αλλά ερχόμαστε στην πλεονεκτική θέση να καταφεύγουμε στην πρόσωπον προς πρόσωπον κοινωνία και σχέση μαζί Του καθώς ανταποκρινόμαστε με νέα διάθεση στη σφοδρή, στην έντονη επιθυμία Του να φάγει μαζί μας και αυτό το Πάσχα, ως πράττει αδιατάρακτα όλους αυτούς τους αιώνες.
Στις δύσκολες συνθήκες ο Θεός μάς ομιλεί ευγλωττώτερα, μάς περιβάλλει με το δώρο της επιστροφής προς Εκείνον, μάς επιτρέπει να Τον αναζητήσουμε με περισσότερο και ειλικρινέστερο ένθεο πόθο. Άρα η δική μας ανταπόκριση στη βροντώδη φωνή του Θεού είναι και η ευθύνη μας ώστε να βρεθούμε ή όχι, ελεύθερα, αβίαστα, κάτω από την σκέπη Του. Η σκέπη του Θεού δεν είναι μια ευημερία κοσμική. Η σκέπη του Θεού είναι Σταυρός, όμως, και Ανάσταση. Η σκέπη του Θεού δεν είναι μια υπόσχεση για ευμάρεια υλική. Είναι μια κοπιαστική πορεία προς τον Γολγοθά, με Κυρηναίο τις ευχές της Παναγίας μας και των Αγίων και προορισμό τη Βασίλεια των Ουρανών.
Παιδιά μου,
Αυτό το Πάσχα ίσως βιώσουμε με εκτυπώτερο τρόπο την επιθυμία του Κυρίου να συμφάγει μαζί μας καθώς οι βιοτικές μέριμνες μοιάζουν να υποχωρούν μπροστά στην ημιτελή βιολογική παρουσία ενός και μόνο ιού και διαθέτουμε άλλο χρόνο αλλά και πρόσφορες καταστάσεις για να Τον κοινωνήσουμε μέσα μας. Άλλως τε «η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστίν» (Λουκ. ιζ΄, 21). Οι κώδωνες θα ηχήσουν, εκείνο που είναι πιο σημαντικό είναι η δική μας αφύπνιση, η επιστροφή στον Πατέρα, η μετάνοια, η πασχαλινή ελπίδα, η αναμονή για να συναντήσουμε ο ένας το πρόσωπο του άλλου, η προσδοκία του να βρεθούμε όλοι μαζί εντός και εκτός των Ναών μας, η λαχτάρα μας να κοινωνήσουμε το Σώμα και το Αίμα Του.
Ο Πατριάρχης σας, από την Αποστολική Καθέδρα του Ευαγγελιστού Μάρκου, προσεύχεται για όλους σας, αίρει τον δικό του Σταυρό πονώντας και συναγωνιώντας με εσάς τα παιδιά μου, αλλά διατηρώ την εν Χριστώ ελπίδα ότι με την Ανάσταση του Κυρίου μας θα έλθει και το φως στο σκοτάδι αυτής της πανδημίας.
Με αυτές τις σκέψεις σάς ασπάζομαι, σάς ευλογώ, σάς συγχωρώ, επικαλούμαι στις ζωές σας το μέγα έλεος και την ευλογία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος!
Χριστός Ανέστη, παιδιά μου!
Έχετε θάρρος! Ο Χριστός νενίκηκε τον κόσμον! (πρβλ. Ἰω. ιστ΄, 33)
† Ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικῆς
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Β΄
Εν τη Μεγάλη Πόλει της Αλεξανδρείας
Άγιο Πάσχα 2020»