Εν μέσω αυξανόμενων φόβων για κλιμάκωση της βίας στη Γάζα, σχεδόν οι μισοί από τους 2,3 εκατομμύρια παγιδευμένους πολίτες της αντιμετωπίζουν το δίλημμα να μείνουν ή να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, αφού ο ισραηλινός στρατός τους είχε δώσει τελεσίγραφο μέχρι τις 16.00 του Σαββάτου 14 Οκτωβρίου.
Ήδη, χιλιάδες άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει το νότιο μισό της Γάζας πριν από την αναμενόμενη ισραηλινή εισβολή στην αποκλεισμένη λωρίδα.
Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι «δεκάδες χιλιάδες» άνθρωποι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και μετακινήθηκαν νότια, προσθέτοντας ότι περισσότεροι από 400.000 Παλαιστίνιοι στη Γάζα είχαν ήδη εκτοπιστεί εσωτερικά πριν ο ισραηλινός στρατός εκδώσει εντολή εκκένωσης. Μετά την εκπνοή της προθεσμίας, ήδη 12 άμαχοι έπεσαν νεκροί όταν κομβόι οχημάτων, που κατευθυνόταν προς τη νότια Γάζα ακολουθώντας την εντολή εκκένωσης του βόρειου τμήματος, χτυπήθηκε από πυρά.
Το ερώτημα όμως είναι που θα πάνε αυτοί οι άνθρωποι, μετά την αδιανόητη εντολή της κυβέρνησης Νετανιάχου.
Η αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία των ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι συνομιλούν με το Ισραήλ και την Αίγυπτο σχετικά με την ιδέα της ασφαλούς διέλευσης των αμάχων της Γάζας. Διεθνή ΜΜΕ, αναφέρουν ότι η Ουάσιγκτον συνεργάζεται με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και το Κατάρ με στόχο να κρατηθεί ανοιχτό το συνοριακό πέρασμα της Ράφα που οδηγεί από τη νότια Γάζα στην Αίγυπτο.
Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ δήλωσε πως «οι άμαχοι πρέπει να προστατεύονται. Δεν θέλουμε να δούμε μια μαζική έξοδο των κατοίκων της Γάζας».
Ειδικά για τους Αμερικανούς πολίτες, η κυβέρνηση τους ενθάρρυνε να μετακινηθούν νότια στο πέρασμα Ράφα με την Αίγυπτο για να είναι έτοιμες για την πιθανή επαναλειτουργία του εν μέσω της ανθρωπιστικής κρίσης στον παράκτιο θύλακα, ανακοίνωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ωστόσο, το πέρασμα αυτό θα είναι ανοιχτό μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα, και σίγουρα δεν προσφέρεται για την παλαιστινιακή εκκένωση. Το πέρασμα της Ράφα είναι η κύρια πύλη για τους ανθρώπους στη Γάζα προς τον έξω κόσμο. Όλες οι άλλες έξοδοι οδηγούν στο Ισραήλ. Η διαφυγή δια θαλάσσης αποκλείται λόγω αποκλεισμού από το ναυτικό του Ισραήλ.
Παλαιστίνιοι, που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους εν μέσω ισραηλινών επιδρομών, βρίσκουν καταφύγιο σε ένα σχολείο του ΟΗΕ, μετά την έκκληση του Ισραήλ σε περισσότερους από 1 εκατομμύριο πολίτες στη βόρεια Γάζα να μετακινηθούν νότια, στο Khan Younis στη νότια Λωρίδα της Γάζας, 14 Οκτωβρίου 2023. (REUTERS /Μοχάμεντ Σάλεμ)
Ο Τζο Μπάιντεν είπε ότι είναι προτεραιότητα να «αντιμετωπιστεί επειγόντως η ανθρωπιστική κρίση» στη Γάζα. «Δεν μπορούμε να παραβλέπουμε το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των Παλαιστινίων δεν είχε καμία σχέση με τη Χαμάς και τις φρικτές επιθέσεις της Χαμάς, και ως αποτέλεσμα υποφέρουν επίσης», είπε.
Στο Khan Younis στα νότια της Γάζας, η Mariam al-Farra, μια 36χρονη μητέρα δύο παιδιών, είπε ότι οι άνθρωποι που εκτοπίστηκαν μέσα στον θύλακα ήταν στριμωγμένοι χωρίς νερό, ρεύμα ή συνδέσμους στο διαδίκτυο.
«Οι άνθρωποι απλώς λένε ότι θα πάμε όλοι στο Σινά – ότι θα εκτοπιστούμε βίαια», είπε. «Δεν έχουμε καμία σχέση με τίποτα από όλα αυτά. Θέλουμε απλώς να ζήσουμε ειρηνικά».
Η επιλογή της Αιγύπτου;
Η Αίγυπτος λέει ότι το πέρασμα της Ράφα είναι ανοιχτό και προσπαθούν να εξασφαλίσουν την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, αν και αυτό έχει παρεμποδιστεί από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς κοντά στα σύνορα. Ωστόσο, το Κάιρο έχει επίσης επισημάνει ότι η επίλυση του ζητήματος μέσω οποιασδήποτε μαζικής φυγής Παλαιστινίων είναι απαράδεκτη.
Η αντίθεση στον νέο εκτοπισμό Παλαιστινίων είναι μεγάλη στην Αίγυπτο, όπου μια συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ πριν από περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες εξασφάλισε την αποχώρηση του Ισραήλ από τη χερσόνησο του Σινά, αλλά ποτέ δεν οδήγησε σε συμφιλίωση ανάμεσα στους λαούς.
«Η αιγυπτιακή κοινή γνώμη θα το έβλεπε σε συντριπτική πλειοψηφία ως προοίμιο για εθνοκάθαρση, αναγκαστικό εκτοπισμό, βασικά απέλαση, όπου θα ήταν αναμενόμενο τότε να μην επιστρέψουν ποτέ», είπε στο Reuters ο H.A. Hellyer, ανώτερος συνεργάτης στο Royal United Services Institute.
Κόντρα Ισραήλ με διεθνείς οργανισμοί: «Αποκλείεται να φύγουν»
Ο Ταρίκ Γιασάρεβιτς, εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στη Γενεύη, είπε ότι θα ήταν αδύνατο να εκκενωθούν ευάλωτοι ασθενείς στα νοσοκομεία και μια τέτοια κίνηση θα ήταν θανατική ποινή για πολλούς.
Ήδη ο ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η εντολή για μαζική φυγή θα ήταν καταστροφική και προέτρεψε το Ισραήλ να ανακαλέσει τη διαταγή του. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δήλωσε ότι η κατάσταση στη Γάζα έχει φτάσει σε «ένα επικίνδυνο νέο χαμηλό» και κάλεσε για άμεση πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας. «Ακόμη και οι πόλεμοι έχουν κανόνες», είπε.
«Οι άμαχοι πρέπει να προστατεύονται. Δεν θέλουμε να δούμε μια μαζική έξοδο των κατοίκων της Γάζας» δήλωσεσε ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στεφάν Ντιζαρίκ.
Ωστόσο, οι Ισραηλινοί είναι αδιάλλακτοι. Ο ενοχλημένος πρεσβευτής του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Γκιλάντ Ερντάν, είπε ότι η προειδοποίηση εκκένωσης ήταν «για να μετακινηθούν προσωρινά (οι άνθρωποι) νότια… για να μετριαστεί η ζημιά στους πολίτες».
«Ο ΟΗΕ θα πρέπει να επαινεί το Ισραήλ για αυτές τις προληπτικές ενέργειες», είπε ο Ερντάν στους διπλωμάτες του ΟΗΕ σε εκδήλωση που φιλοξενήθηκε στο Ισραήλ με οικογένειες Ισραηλινών που απήχθησαν από τη Χαμάς. «Επί χρόνια, ο ΟΗΕ βάζει το κεφάλι του στην άμμο μπροστά στη συσσώρευση τρόμου της Χαμάς στη Γάζα».
Αραβικός σύνδεσμος: «Όχι στην εκκένωση»
Η σύγκρουση γύρω από τη Γάζα έχει επίσης προκαλέσει φόβους στην Ιορδανία, όπου κατοικεί ένας μεγάλος πληθυσμός Παλαιστινίων προσφύγων και των απογόνων τους, ότι μια ευρύτερη πυρκαγιά θα έδινε στους Ισραηλινούς την ευκαιρία να εφαρμόσουν μια πολιτική μεταφοράς για μαζική απέλαση Παλαιστινίων από τη Δυτική Όχθη.
Μετά από μια έκτακτη συνεδρίαση του Αραβικού Συνδέσμου την Τετάρτη, ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Ayman Safadi, δήλωσε ότι όλα τα αραβικά κράτη συμφώνησαν να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε προσπάθεια εκτόπισης Παλαιστινίων από την πατρίδα τους.
Αμπάς και Χαμάς, απορρίπτουν την εκκένωση
Πάντως, οι Παλαιστίνοι, όλων των πολιτικών ρευμάτων είναι κατά της εκκένωσης επίσης. Ο Μαχμούντ Αμπάς, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής που ελέγχει τμήματα της Δυτικής Όχθης, είπε στον επισκέπτη υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, σε επείγουσες συνομιλίες στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας, Αμμάν, ότι «απορρίπτει τον αναγκαστικό εκτοπισμό» Παλαιστινίων στη Γάζα.
Η Χαμάς παροτρύνει τους αμάχους να μην εγκαταλείψουν τις εστίες τους, κατηγορώντας το Ισραήλ για ψυχολογικό πόλεμο. Η Χαμάς έστελνε μηνύματα από τζαμιά γύρω από τη λωρίδα καλώντας τους κατοίκους να παραμείνουν στη θέση τους την Παρασκευή μετά την εντολή από το Ισραήλ να μετακινηθεί ο πληθυσμός νότια του ποταμού Γάζα, ακριβώς νότια της πόλης της Γάζας. Η Χαμάς την αποκάλεσε «ισραηλινή προπαγάνδα» και προέτρεψε τους κατοίκους να «κρατήσουν τα σπίτια και τη γη σας».
Συνεπώς, προς το παρόν δεν υπάρχει μέρος για τους Παλαιστινίους.
Με πληροφορίες από Aljazeera, The Guardian, Reuters