Ο συννεφιασμένος ουρανός της Βασιλείας ήταν το πρώτο πράγμα που αντίκρυσε ο Γκράνιτ Τζάκα αλλά η Ελβετία ήταν πάντα η «επιλογή» και όχι η πατρίδα. Ο 31χρονος ποδοσφαιριστής έδειξε από μικρός την αγάπη του για τη στρογγυλή θεά, έπαθε ρήξη χιαστών σε μικρή ηλικία και όλα γύρω του κατέρρευσαν.
Κληρονομώντας το πείσμα του πατέρα του, στάθηκε ξανά στα πόδια του και έφτασε στο σημείο να φορέσει και το περιβραχιόνιο της Άρσεναλ. Η κόντρα του με τους οπαδούς του στοίχισε αγωνιστικά αλλά κυρίως, ψυχολογικά ενώ το επικριτικό βλέμμα του μπαμπά του έγινε η αιτία και το κίνητρο να βελτιώνεται συνεχώς.
Επικριτικός πατέρας με… εμπειρία φυλακής
Οι γονείς του γνωρίστηκαν στη Γιουγκοσλβία και το 1986 αρραβωνιάστηκαν. Μετά από ένα μήνα, ο μπαμπάς του μπήκε στη φυλακή καθώς είχε διαδηλώσει κατά της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία και την ελευθερία του Κοσσυφοπεδίου. Η μητέρα του δεν ήξερε τι έπρεπε να κάνει και απλά περίμενε. Έμεινε μέσα για τέσσερα χρόνια και έξι μήνες. Αφού αφέθηκε ελεύθερος, παντρεύτηκαν και έφυγαν για την Ελβετία αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον για εκείνους και τα παιδιά τους.
Εκεί γεννήθηκε ο Τζάκα. Ο Γκράνιτ τρελαινόταν να παίζει ποδόσφαιρο. Στα 14 του ήταν αρκετά αδύνατος και οι προπονητές του τού είχαν ξεκαθαρίσει ότι δεν έχει τα απαραίτητα προσόντα για να παίξει ποδόσφαιρο και μιλούσαν για το ταλέντο του αδερφού του.
Δύο χρόνια αργότερα, τραυματίστηκε σοβαρά στο γόνατο και έμεινε έξω για οχτώ μήνες. Όταν επέστρεψε, φοβόταν να κάνει τάκλιν. Οι σκέψεις αποχώρησης στριφογύριζαν στο μυαλό του και άρχισε να αναζητά δουλειά.
Στο τελευταίο του (θεωρητικά) παιχνίδι έγινε το κλικ. Μπήκε δυναμικά μέσα στον αγωνιστικό χώρο, έμπαινε με ορμή σε κάθε φάση και δεν φοβόταν πια για το γόνατο του. Ένιωθε σίγουρος για τον εαυτό του και έτοιμος να αρπάξει κάθε ευκαιρία. Η κλήση για την εθνική ομάδα των Κ17 ήρθε. Ένα παιδί είχε τραυματιστεί και κλήθηκε να το αντικαταστήσει. Έπεισε τον προπονητή του. Το 2009 κατέκτησε και το Παγκόσμιο Κύπελλο Κ17 και η πόρτα της Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ άνοιξε.
Η πρώτη του χρονιά ήταν καταστροφή. Στα 10 πρώτα παιχνίδια έμεινε στον πάγκο και ζήτησε από τον πατέρα του να ψάξουν για άλλη ομάδα. Εκείνος του υπενθύμισε σε έντονο ύφος ότι πρέπει να μάθει να παλεύει και να μην τα παρατά τόσο εύκολα. «Δεν είναι αυτός ο τρόπος. Η πόρτα είναι ακριβώς εκεί. Αλλά ο καθένας μπορεί να φύγει. Το να είσαι δυνατός, να δουλεύεις πιο σκληρά από τους υπόλοιπους, αυτό είναι το δύσκολο» είχε διηγηθεί ο Τζάκα.
Ο πατέρας του ήταν ιδιαίτερα αυστηρός και επικριτικός. Ήθελε τα παιδιά του να πετύχουν και να μάθουν να μην παρατάνε αυτό που αγαπούν. Είχε και γνώσεις ποδοσφαίρου, οπότε έβλεπε τα λάθη τους πιο εύκολα και καθόταν με τις ώρες και τους τα ανέλυε. Δε δεχόταν εύκολα αντιρρήσεις.
Το ματς με την Κρίσταλ έβγαλε μίσος
Τον Οκτώβριο του 2019 η Άρσεναλ υποδέχθηκε την Κρίσταλ Πάλας και παρότι βρέθηκε με 2-0 μπροστά στο σκορ, οι φιλοξενούμενοι ισοφάρισαν. Κάτι που δεν άρεσε καθόλου στους οπαδούς, οι οποίοι αποδοκίμασαν έντονα τους παίκτες και ζήτησαν τα ρέστα από τον αρχηγό.
Ο Τζάκα έγινε αλλαγή λίγο μετά τη συμπλήρωσης μιας ώρας και όταν κατευθυνόταν προς τα αποδυτήρια, ένιωσε το μίσος στο βλέμμα των φιλάθλων του αγγλικού συλλόγου. Όπως περιέγραψε και ο ίδιος σε συνέντευξη του δεν τον ενόχλησαν τα… «άνθη» που έβγαιναν από το στόμα τους αλλά το αίσθημα του μίσους που είδε στα μάτια τους.
«Εκείνη την ημέρα κόντρα στην Κρίσταλ Πάλας, τα πράγματα ξεπέρασαν τη γραμμή. Την ώρα της αλλαγής, μετά βίας είχα αρχίσει να κινούμαι όταν άκουσα τα βουητά. Και δεν ήταν μόνο μερικά παιδιά, ήταν πολύς κόσμος. Σοκαρίστηκα. Δεν είχα ξαναζήσει κάτι τέτοιο.
Όταν έφτασα κοντά, κοίταξα τους οπαδούς που κάθονταν εκεί και είδα μίσος. Καθαρό μίσος. Δεν υπερβάλλω καθόλου. Δεν είχα ποτέ πρόβλημα με την κριτική αλλά αυτό είναι διαφορετικό. Πρόκειται για σεβασμό. Αυτή η λέξη είχε πάντα τεράστια σημασία για μένα, από τότε που ήμουν παιδί. Είναι κάτι που πήρα από τη μητέρα μου. Σεβασμός στους γονείς σου. Σεβασμός για τον σύλλογο σου, τους συμπαίκτες σου, τους οπαδούς σου».
Ο δρόμος προς τα αποδυτήρια τον τρομάζει – Η απόφαση για φυγή
Η αντίδραση των οπαδών έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη του και πολλές φορές όταν κλείνει τα μάτια του βλέπει τα πρόσωπα εκείνων των οπαδών.
«Πρέπει να είμαι ειλικρινής. Είμαι συναισθηματικός τύπος. Αυτό το επίπεδο μίσους και ασέβειας, δεν θα το ήθελα για τον χειρότερο εχθρό μου. Ακόμα και σήμερα, αν έχουμε χάσει, μισώ να περπατάω εκείνα τα τελευταία μέτρα μέχρι τη φυσούνα γιατί εξακολουθώ να αναγνωρίζω τα πρόσωπα. Οι ίδιοι άνθρωποι κάθονται εκεί».
Το περιστατικό ενόχλησε τόσο τους γονείς του όσο και τον μάνατζερ του. Βρισκόταν στις εξέδρες του γηπέδου εκείνη την ημέρα γιατί μετά το τέλος του θα συζητούσαν με τη διοίκηση για την ανανέωση του συμβολαίου.
Καμία συζήτηση, όμως, δεν έγινε. Οι τρεις τους περίμεναν τον Τζάκα έξω από το γήπεδο και μέχρι να φτάσουν σπίτι κανείς δεν μίλησε. Έφτασαν και έστρωσαν τραπέζι για να φάνε. Κάποια στιγμή, ο πατέρας του του εξήγησε ότι ήρθε η ώρα της αποχώρησης.
Τον κράτησε ο Αρτέτα
Δυο μήνες μετά, τον Δεκέμβρη, ήταν έτοιμος να αφήσει την Άρσεναλ για νέες περιπέτειες. Όταν ανέλαβε ο Μικέλ Αρτέτα του ξεκαθάρισε ότι θα αποχωρούσε και έδειχνε να το αποδέχεται. Μετά από λίγες ημέρες, οι δυο άνδρες είχαν ένα ακόμη τετ α τετ. Ο Ισπανός του εξήγησε το πλάνο του και ότι τον ήθελε μαζί του ως ένα από τα βασικά γρανάζια του. Ήταν ειλικρινής μαζί του και τον έκανε να τον εμπιστευτεί.
«Όταν έχω πάρει μια τέτοια απόφαση, είναι πολύ δύσκολο να αλλάξω γνώμη. Αλλά μετά ο Μικέλ άρχισε να μιλά για το πώς ήμουν ένα μεγάλο μέρος των σχεδίων του. Μου άρεσε η ζεστασιά του. Ήταν ειλικρινής, ευθύς. Ξεκάθαρα σχέδια. Ένιωσα ότι μπορούσα να τον εμπιστευτώ. Μου είπε να του δώσω έξι μήνες για να μου αποδείξει ότι κάνω λάθος, και μετά αν ήθελα να φύγω, κανένα πρόβλημα».
Ο Τζάκα τον πίστεψε και παρότι όλα ήταν πακεταρισμένα, ανακοίνωσε στη γυναίκα του ότι θα μείνουν. «Κανονικά ξοδεύω πολύ χρόνο παίρνοντας αυτές τις αποφάσεις. Μιλάω με όλους γύρω μου, ζυγίζω τα υπέρ και τα κατά. Αλλά εκείνη την ημέρα παραβίασα τους δικούς μου κανόνες». Αντέδρασαν όλοι οι δικοί του. Γιατί να έμενε σε ένα μέρος που τον μισούν;
Ο Αρτέτα του έδειξε το λόγο και όταν πέρασαν οι έξι μήνες δεν συζήτησαν για το μέλλον του. Ο Γκράνιτ ήταν χαρούμενος, ήξερε ότι είχε πάρει τη σωστή απόφαση και ο Τζάκα το έδειχνε και στο γήπεδο.
Η σχέση του με τους οπαδούς δεν θα ήταν ίδια ποτέ και ο Ελβετός ήξερε ότι το γυαλί είχε σπάσει. Όμως, αγαπά την Άρσεναλ και δεν θα μπορούσε να τους κρατήσει κακία. Απλά θα ήθελε να καταλάβουν ότι «για 90 λεπτά είμαι ο Γκράνιτ Τζάκα, μέσος της Άρσεναλ αλλά την υπόλοιπη εβδομάδα είμαι απλώς ένας Ελβετός που ζει στο Λονδίνο με τη γυναίκα του και τα δύο παιδιά του».