Τον διάχυτο σωματικό πόνο ως παράγοντα αυξημένου κινδύνου για νευροεκφυλιστικές νόσους και εγκεφαλικό επεισόδιο αναδεικνύει πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύεται στο Regional Anesthesia & Pain Medicine. Η σχέση αποδείχτηκε ανεξάρτητη παραγόντων όπως η ηλικία, η συνολική υγεία και ο τρόπος ζωής.
Ο διάχυτος σωματικός τόπος είναι ένας τύπος χρόνιου πόνου που σχετίζεται με μυοσκελετικές διαταραχές. Σύμφωνα με τον ορισμό του Αμερικανικού Κολλεγίου Ρευματολογίας, περιλαμβάνει άλγη πάνω και κάτω από τη μέση, και στις δύο πλευρές του σώματος, το κρανίο, τη ράχη και τα πλευρά. Ευρήματα από διάφορες μελέτες έχουν καταλήξει πως αποτελεί αξιόπιστο προγνωστικό δείκτη καρκίνου, περιφερικής αρτηριοπάθειας και καρδιαγγειακής νόσου, καθώς και έναν σημαντικό παράγοντα θανάτου.
Η υφιστάμενη βιβλιογραφία προτείνει ότι ο χρόνιος πόνος μπορεί να αποτελέσει πρώιμο σημάδι γνωστικής εξασθένισης. Αυτό που δεν ήταν γνωστό και αποτέλεσε αντικείμενο της πρόσφατης μελέτης ήταν η πιθανή σχέση διάχυτου πόνου με εκδήλωση άνοιας και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Οι ερευνητές άντλησαν στοιχεία για 2.464 συμμετέχοντες δεύτερης γενιάς από την έγκριτη μελέτη κοόρτης Framingham Heart Study, στους οποίους είχε πραγματοποιηθεί πλήρης κλινικός έλεγχος με φυσική εξέταση, εργαστηριακοί έλεγχοι και ακριβείς εκτιμήσεις πόνου για το διάστημα 1990-1994. Συνεκτιμήθηκαν επιπλέον δυνάμει επιδραστικοί παράγοντες όπως η υπέρταση και ο διαβήτης, ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), ο τρόπος ζωής, η κατάθλιψη, η εργασιακή απασχόληση, το ιστορικό λήψης αναλγητικών, η οικογενειακή κατάσταση και το μορφωτικό επίπεδο.
Το πληθυσμιακό δείγμα διακρίθηκε σε τρεις ομάδες, διάχυτου πόνου (347 ή 14%), άλλου πόνου (ορίστηκε ο πόνος σε μία ή περισσότερες αρθρώσεις) ή καθόλου πόνου στις αρθρώσεις (2.117 συνολικά) και τέθηκε υπό παρακολούθηση για την καταγραφή του σημείου έναρξης της γνωστικής εξασθένισης και κλινικής άνοιας (στα 10 χρόνια κατά μέσο όρο) ή πρώτου εγκεφαλικού επεισοδίου (περίπου στα 15 χρόνια).
Σύμφωνα με τρεις διαφορετικές μετρήσεις:
συνολικά, από τους 188 συμμετέχοντες που διαγνώστηκαν με κάποιου είδους άνοια, οι 50 (27%) έπασχαν από διάχυτο πόνο και έναντι 138 (73%) και, αντίστοιχα, 31 (22%) και 108 (78%) είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο (139 συνολικά)
μετά τη συνεκτίμηση επιβαρυντικών παραγόντων, οι πάσχοντες από διάχυτο πόνο είχαν 43% περισσότερες πιθανότητες άνοιας, 47% για νόσο Αλτσχάιμερ και 29% για εγκεφαλικό επεισόδιο συγκριτικά με όσους δεν υπέφεραν από χρόνιο πόνο
για τους άνω των 65 ετών μόνο, τα παραπάνω ποσοστά μεταβλήθηκαν σε 39%, 48% και 54% αντίστοιχα.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι πρόκειται για έρευνα παρατήρησης και δεν μπορεί να επιβεβαιώσει κάποια αιτιώδη συνάφεια. Τα περιστατικά άνοιας και εγκεφαλικών επεισοδίων ήταν περιορισμένα και η γνωστική εξασθένιση αποτελεί μια πολυπαραγοντική κατάσταση, διευκρίνισαν. Ωστόσο, ο διάχυτος πόνος ενδεχομένως να επηρεάζει άμεσα τη γνωστική λειτουργία ή να αποτελεί πρώιμο στάδιο της άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ, κάτι που περισσότερες και μεγαλύτερες έρευνες θα μπορέσουν να διαπιστώσουν.