Τι προβλέπει το ισπανικό μοντέλο που εξετάζει η κυβέρνηση για τα στεγαστικά δάνεια

Καίριο ζήτημα των τελευταίων ημερών αποτελούν τα στεγαστικά δάνεια, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να βρει λύσεις, ώστε η κατάσταση να μην βγαίνει εκτός ελέγχου και οι δανειολήπτες να μπορούν να διαχειριστούν τα χρέη τους.

Το σχέδιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση για τη στήριξη των συνεπών δανειοληπτών στεγαστικών δανειών, στα πρότυπα του ισπανικού μοντέλου, σκιαγράφησε το πρωί του Σαββάτου ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, επιβεβαιώνοντας το σχετικό ρεπορτάζ που δημοσίευσε χθες η Καθημερινή.

Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο κ. Πέτσας αναφέρθηκε στους βασικούς πυλώνες του σχεδίου, που αφορά:

• Επιμήκυνση δανείου
• Μείωση δόσης κατά 40%-50%
• Πάγωμα επιτοκίου
• Ρύθμιση 5ετιας
• Ετήσιο εισόδημα 25.000 (2.000 ευρώ το μήνα)

Τι είναι το ισπανικό μοντέλο

Το μοντέλο που συμφωνήθηκε στις αρχές της εβδομάδας μεταξύ της ισπανικής κυβέρνησης και των τραπεζών της χώρας, προβλέπει:

• Την επιμήκυνση της διάρκειας των στεγαστικών δανείων προκειμένου να μειωθεί η μηνιαία δόση στο επίπεδο του 40% του μηνιαίου εισοδήματος.

• Το «πάγωμα» του επιτοκίου στο επίπεδο του euribor για όσα νοικοκυριά θεωρούνται ευάλωτα.

Το μοντέλο συζητήθηκε στην προχθεσινή συνάντηση που είχε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με τους επικεφαλής των συστημικών τραπεζών και το προεδρείο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε υπό την παρότρυνση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να αναζητηθούν λύσεις και να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες για τους συνεπείς δανειολήπτες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Σταϊκούρας κάλεσε τις τράπεζες να επιδείξουν ευαισθησία στις ανάγκες της κοινωνίας και να επανέλθουν με προτάσεις, αφού εξετάσουν τα οικονομικά τους δεδομένα και αξιολογήσουν τις πρακτικές που ακολουθούνται στο εξωτερικό.

Η συμφωνία της ισπανικής κυβέρνησης με τις τράπεζες της χώρας αφορά περισσότερα από ένα εκατομμύριο νοικοκυριά για την εξυπηρέτηση των στεγαστικών τους δανείων, επιμηκύνοντας τον χρόνο αποπληρωμής τους. Παράλληλα, οι τράπεζες θα εφαρμόσουν ένα σύστημα ευνοϊκής μεταχείρισης και στήριξης των ευάλωτων οικογενειών, όσων δηλαδή έχουν ετήσιο εισόδημα έως 25.200 ευρώ.

Αυτές οι οικογένειες θα μπορούν να αναδιαρθρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια με χαμηλότερα επιτόκια για μια περίοδο χάριτος πέντε ετών. Τα σχετικά μέτρα ανακοίνωσε το ισπανικό υπουργείο Οικονομικών, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί στο ενδεχόμενο κόστος που συνεπάγονται για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως και στο κατά πόσον θα χρειαστεί να προβούν οι τράπεζες σε περισσότερες προβλέψεις έναντι μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Να σημειωθεί ότι τα τελευταία στοιχεία φέρουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των ισπανικών τραπεζών να βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, μόλις στο 3,86% του συνόλου, έναντι 7%-8% που είναι ο μέσος όρος των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στη χώρα μας με βάση τα στοιχεία 9μήνου.

Τα «αγκάθια»

Οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών δεσμεύθηκαν να μελετήσουν τις εναλλακτικές δυνατότητες, προτάσσοντας ωστόσο το γεγονός ότι το ισπανικό μοντέλο δεν μπορεί να λειτουργήσει στην Ελλάδα γιατί, όπως υπογράμμισαν, η πλειοψηφία των στεγαστικών δανείων στη χώρα μας έχει ήδη ρυθμιστεί.

Το ενδεχόμενο εκ νέου ρύθμισης θα οδηγούσε τα δάνεια αυτά στην κόκκινη περιοχή και θα τα καθιστούσε ουσιαστικά ως μη εξυπηρετούμενα. Σύμφωνα άλλωστε με τα στοιχεία που έχουν επεξεργαστεί οι τράπεζες, η πλειοψηφία των στεγαστικών δανείων που είναι σήμερα με κυμαινόμενο επιτόκιο θα έχει μικρή επιβάρυνση από την άνοδο του euribor, εξαιτίας του ότι πρόκειται κυρίως για παλιά δάνεια για τα οποία έχει λήξει η τοκοφόρος περίοδος και άρα δεν επιβαρύνονται ιδιαίτερα από την άνοδο των επιτοκίων.

Στα σενάρια διευκόλυνσης των δανειοληπτών που θα εξεταστούν δεν αποκλείεται να τεθεί και θέμα στήριξης από την πλευρά της κυβέρνησης, κάτι που προς το παρόν απορρίπτεται επισήμως από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών, προβάλλοντας ως βασικό επιχείρημα τα στενά δημοσιονομικά περιθώρια, αλλά και τη δυσκολία ένα νέο πακέτο μέτρων να λάβει την έγκριση των θεσμών και κυρίως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Εξάλλου, ο κ. Σταϊκούρας μιλώντας στο ραδιόφωνο των Παραπολιτικών και απαντώντας στο ερώτημα αν θα υπάρξει ρύθμιση στήριξης των δανειοληπτών, είπε ότι αξιολογούνται όλες οι παρεμβάσεις, λαμβάνοντας υπόψη τον υφιστάμενο δημοσιονομικό χώρο, γιατί δεν υπάρχει η δημοσιονομική ευελιξία του παρελθόντος. Επικαλέσθηκε το παράδειγμα της Ισπανίας για να σημειώσει ότι εκεί δεν θα υπάρξει δημοσιονομικό κόστος, αλλά μετακύλιση του κόστους των δανειοληπτών στο μέλλον. Η επόμενη συνάντηση προσδιορίστηκε για την επόμενη εβδομάδα, αφού προηγουμένως οι τράπεζες καθορίσουν την περίμετρο των δανείων που οφείλονται από τα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά.