Με μίνι λίφτινγκ κατατέθηκε στη Βουλή το εργασιακό νομοσχέδιο μετά τη δημόσια διαβούλευση, σηματοδοτώντας την εκκίνηση μίας σκληρής κοινοβουλευτικής μάχης επί του περιεχομένου του.
Οι βελτιώσεις στην αποζημίωση απόλυσης
Αν και ο πυρήνας του σχεδίου νόμου παραμένει αναλλοίωτος, οι αλλαγές που επήλθαν μετά τη δημόσια διαβούλευση είναι ουσιώδεις, καθώς αφορούν την αποζημίωση της απόλυσης και τις απεργίες.
Συγκεκριμένα, αποσύρθηκε η ρύθμιση που προέβλεπε τη δυνατότητα καταβολής αποζημίωσης μέχρι και 4 μήνες μετά την απόλυση αντί άμεσα, ενώ βελτιώθηκε η ρύθμιση που δεν καθιστούσε άκυρη απόλυση με αποζημίωση μειωμένη κατά 10% από το νομίμως προβλεπόμενο. Η τελευταία ρύθμιση (άρθρο 66) πάλι δεν ακυρώνει την εν λόγω απόλυση, υποχρεώνει, ωστόσο, στο κατατεθέν νομοσχέδιο τον εργοδότη να συμπληρώσει το υπολειπόμενο ποσό εντός ενός μήνα.
Παραμένουν, πάντως, στο ακέραιο όλες οι γνωστές περιπτώσεις ακυρότητας απόλυσης όπως και για άρνηση διευθέτησης του χρόνου εργασίας ή τηλεργαζόμενους που άσκησαν το δικαίωμα αποσύνδεσης, ενώ αντιστρέφεται το βάρος απόδειξης της εγκυρότητάς της, το οποίο μεταφέρεται από τον εργαζόμενο στον εργοδότη.
Τι γίνεται με την επαναπροκήρυξη απεργίας που κρίνεται παράνομη
Παράλληλα, όπως είχε προαναγγείλει ο Κωστής Χατζηδάκης, στο σχέδιο νόμου συμπεριλήφθηκε διάταξη, η οποία απαγορεύει εφεξής τη δυνατότητα επαναπροκήρυξης απεργίας από δευτεροβάθμιο Σωματείο εφόσον εκείνη που προκήρυξε το πρωτοβάθμιο κρίθηκε παράνομη.
Πώς ρυθμίζονται ωράριο, υπερωρίες, άδειες
Το νομοσχέδιο ρυθμίζει ένα ευρύ πλέγμα εργασιακών ζητημάτων με αιχμή το ωράριο, τις υπερωρίες, τις άδειες, τον συνδικαλιστικό νόμο, τις απολύσεις και τις αποζημιώσεις.
Εμβληματική ρύθμιση για τον υπουργό Εργασίας είναι η θέσπιση της ψηφιακής κάρτας εργασίας, η οποία καταγράφει σε πραγματικό χρόνο την έναρξη και τη λήξη του ωραρίου, τις υπερωρίες, τα διαλείμματα του εργαζομένου και η οποία θα εφαρμοστεί σταδιακά με αρχή τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Ο πέλεκυς για τους εργοδότες που δεν εφαρμόζουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας θα είναι βαρύς, καθώς προβλέπεται πρόστιμο 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο και λουκέτο 15 ημερών για τριπλή υποτροπή.
Διευθέτηση χρόνου εργασίας
Η ρύθμιση που ανεβάζει ήδη τον πολιτικό υδράργυρο στα ύψη αφορά στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας με ατομικές συμβάσεις κατόπιν αίτησης του ίδιου του εργαζόμενου και με στόχο, κατά τον Κωστή Χατζηδάκη, την ευελιξία σύμφωνα και με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές.
Ο υπουργός Εργασίας έχει διαβεβαιώσει πάντως ότι το 8ωρο, το 40ωρο και το 5ήμερο, κατοχυρώνονται ρητά – αναφέρεται ξεκάθαρα στο σχέδιο νόμου - ενώ η πρόβλεψη για 4ήμερη εργασία δεν επιφέρει μείωση αποδοχών.
Ανάλογες διαβεβαιώσεις έχει παράσχει ο κ. Χατζηδάκης και για τις υπερωρίες, που θα αυξήσουν όπως υποστηρίζει το εισόδημα των εργαζομένων μέσω της αύξησης του πλαφόν και της προσαύξησης του ημερομισθίου.
Για την ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου μάλιστα συστήνεται νέα Επιθεώρηση Εργασίας ως ανεξάρτητη αρχή, η οποία θα λειτουργεί στα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Ωράριο και υπερωρίες
Από το Υπ. Εργασίας, τονίζουν πως η διευθέτηση του χρόνου εργασίας και οι υπερωρίες είναι δύο διαφορετικά πράγματα, τα οποία δεν πρέπει να συγχέονται.
Υπογραμμίζουν, δε, πως με τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας δεν αυξάνεται ο συνολικός χρόνος της εργασίας, ο οποίος είναι 40 ώρες την εβδομάδα, αλλά αυτό που μπορεί να διαφοροποιηθεί είναι μόνο η κατανομή του χρόνου, δηλαδή, 4ήμερη εργασία 10 ωρών την κάθε ημέρα και καμία ώρα απασχόλησης την Παρασκευή.
Από την άλλη, αναφέρει το Υπουργείο, στην περίπτωση των υπερωριών, το όριο των οποίων αυξάνεται σε ετήσια βάση στις 150 ώρες που είναι ο μέσος ευρωπαϊκός όρος, η επιχείρηση είναι αυτή που δηλώνει την πρόθεσή της να απασχολήσει επιπλέον ώρες τον εργαζόμενο, με βάση τις ανάγκες της.
Ως προς τις Κυριακές διατηρείται το γενικό καθεστώς αργίας, αλλά προστίθενται στις εξαιρέσεις της εστίασης και του τουρισμού, μεταξύ άλλων οι ταχυδρομικές υπηρεσίες, τα logistics, η διανομή φαρμάκων, η αναβάθμιση πληροφοριακών συστημάτων κι άλλα.
Αστική ευθύνη των συνδικαλιστών
Στις ενδιαφέρουσες ρυθμίσεις συγκαταλέγεται κι αυτή, που προβλέπει αστική ευθύνη των συνδικαλιστών σε περίπτωση κατάληψης της επιχείρησης και παρεμπόδισης των εργαζομένων να προσέλθουν στη δουλειά τους. Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι σε περίπτωση αγωγής θα κληθούν να πληρώσουν αποζημίωση.
Προστασία εργαζόμενων γονέων
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται από την κυβέρνηση και στις νέες ρυθμίσεις για την προστασία των εργαζόμενων γονέων, με στόχο την ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.
Συγκεκριμένα, θεσμοθετείται άδεια πατρότητας 14 ημερών με αποδοχές, γονική άδεια 4 μηνών και για τους δύο γονείς με πληρωμή των δύο από τον ΟΑΕΔ, άδεια ανωτέρας βίας για επείγοντα οικογενειακά ζητήματα 1 με 2 φορές το χρόνο μετ’ αποδοχών, επέκταση της 7ήμερης άδειας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και στον ιδιωτικό τομέα, απαγόρευση απόλυσης και του πατέρα για 6 μήνες από τη γέννηση του παιδιού, ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για γονείς παιδιών ηλικίας έως 12 ετών και 5ήμερη άδεια φροντιστή για συγγενή ή σύνοικο ατόμου που χρήζει σημαντικής φροντίδας.
Προστασία από τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει επίσης δέσμη μέτρων για τη βία και την παρενόχληση στους χώρους εργασίας. Μεταξύ άλλων, διευρύνεται το πεδίο των απαγορευμένων συμπεριφορών και των προστατευόμενων προσώπων, ενισχύονται οι υποχρεώσεις των εργοδοτών με υποχρέωση κατάρτισης σχετικών πολιτικών, λαμβάνεται μέριμνα για την άμεση προστασία των θιγομένων ενώπιον της της ανεξάρτητης Επιθεώρησης Εργασίας.
Η επεξεργασία του νομοσχεδίου στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής θα ξεκινήσει την προσεχή Τρίτη 8 Ιουνίου κι αναμένεται να ψηφιστεί από την Ολομέλεια στις 17 Ιουνίου μετά από δύο σίγουρα εκρηκτικές συνεδριάσεις.