Ο Σάντος ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της Εθνικής ομάδας της Πολωνίας και ο Μίροσλαβ Σνάουτσνερ, που συνεργάστηκε μαζί του, μίλησε αναλυτικά για τις ικανότητες του Πορτογάλου προπονητή.
Ο Πολωνός Μίρο Σνάουτσνερ υποστήριξε ότι εξαιτίας της δουλειάς που έκανε ο Σάντος στον ΠΑΟΚ από τον Σεπτέμβριο του 2007, κυρίως όμως το καλοκαίρι του 2008, μπήκαν οι βάσεις στον Δικέφαλο για την δημιουργία μίας ισχυρής ομάδας.
Ο Σνάουτσνερ μίλησε σε Πολωνικό μέσο και αρχικά ρωτήθηκε:
- Πως υποδέχθηκες την είδηση της υπογραφής του Σάντος με την Εθνική Πολωνίας;
«Πριν μια εβδομάδα άκουσα για πρώτη φορά ότι εξετάζεται η υποψηφιότητά του για την Εθνική Πολωνίας. Ήθελα πολύ να επιλεγεί, αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν πίστευα πως θα προχωρήσει. Νόμιζα πως μετά από 12 χρόνια θα ήθελε να ξεκουραστεί για ένα διάστημα. Ωστόσο έγινε ξεκάθαρο ότι εξακολουθεί να τον ελκύει το ποδόσφαιρο και ότι απλά χρειαζόταν μια νέα πρόκληση. Όπως φαίνεται, οι Εθνικές ομάδες του ταιριάζουν πολύ, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από το να δουλεύεις σε έναν σύλλογο».
- Ήταν ο κορυφαίος προπονητής στην καριέρα σου;
«Νομίζω ότι η κορύφωση της καριέρας μου, συνέπεσε στην περίοδο της συνεργασίας μας στον ΠΑΟΚ, την περίοδο 2007-2010. Έμαθα πολλά από αυτόν, ένιωσα την εμπιστοσύνη του. Πόνταρε πάνω μου και του χρωστάω πολλά. Τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν καλά για την ομάδα, παίζαμε πολύ ωραίο ποδόσφαιρο. Ήμασταν ένα βήμα μακριά από την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Τον Σάντος τον βλέπω λίγο σαν προπονητή- πατέρα μου».
- Ποιο ήταν το πιο δυνατό σημείο της δουλειάς του Σάντος;
«Έχει μια πολύ ισχυρή προσωπικότητα. Κάνει τις ομάδες του μια γροθιά. Διατηρεί την πειθαρχία μέσα στο γκρουπ. Κατά τη διάρκεια της προπόνησης δεν ανέχεται χαλάρωση, ή κάθε είδους γέλιο. Όταν δεν του άρεσε κάτι, σταματούσε την προπόνηση και μας τιμωρούσε, μας έβαζε να τρέχουμε το γήπεδο. Η δουλειά έπρεπε να γίνει στο 100% της αφοσίωσης. Έκανε τους πάντες να τον ακούν. Έχει αυτό το «κάτι» που κάνει μια ομάδα να δώσει τον καλύτερο της εαυτό. Την ίδια στιγμή ο Σάντος ήταν διαφορετικός εκτός του γηπέδου, μετά τη δουλειά. Ήταν ένας απλός άνθρωπος. Μπορούσε να μιλήσεις ελεύθερα μαζί του για το οτιδήποτε. Ρωτούσε αν όλα ήταν εντάξει, αν είχες κάποιο πρόβλημα στην οικογένειά σου. Αν το παιδί σου ήταν άρρωστο για παράδειγμα, σου πρότεινε από μόνος του να μην έρθεις στην προπόνηση. Μας φερόταν πάντα με σεβασμό, ήξερε τι χρειαζόντουσαν οι ποδοσφαιριστές του κάθε στιγμή».
- Ήταν ένα «σοκ» για τους Έλληνες ποδοσφαιριστές η προσέγγισή του;
«Ναι ήταν... Οι ξένοι είχαν συνηθίσει σε αυτή τη νοοτροπία, σε περισσότερη πειθαρχεία. Μερικοί Έλληνες αργούσαν κάποιες φορές στην προπόνηση. Στην αρχή της θητείας του Σάντος υπήρξαν τέτοια περιστατικά, αλλά σταμάτησαν σε χρόνο μηδέν. Όταν κάποιος αργούσε δεν λάμβανε μέρος στην προπόνηση αλλά έτρεχε στο γήπεδο όλη την ώρα. Αυτό δε σημαίνει ότι μόνο οι Έλληνες ήταν… κακοί. Θυμάμαι ότι ο πρώτος μας σκόρερ, ο Ιμπραχίμα Μπακαγιόκο, είχε καθυστερήσει και έχασε το λεωφορείο και ένα φιλικό παιχνίδι. Ο Σάντος δεν μπορούσε να επιτρέψει να περιμένει μια ολόκληρη ομάδα έναν παίκτη, και όταν έφτασε τελικά η ώρα ξεκινήσαμε. Στη συνέχεια, ο Μπακαγιόκο έφτασε στο γήπεδο με το αυτοκίνητο του αλλά δεν έπαιξε. Εμείς δίναμε φιλικό και αυτός έκανε… κύκλους στο γήπεδο. Όλοι ακολουθούσαμε τις ίδιες αρχές».
- Είχε συγκρουστεί με κάποιον στον ΠΑΟΚ;
«Στον ΠΑΟΚ δεν θυμάμαι να έχει κακή σχέση με κάποιον. Σίγουρα υπήρξαν κάποιες μικρές συγκρούσεις, αλλά όλα ξεκαθάριζαν αμέσως, δεν ξέφευγαν.
Εγώ ήμουν πειθαρχημένος, δεν έδωσα ποτέ δικαίωμα. Νομίζω ότι κι αυτός ήταν ο λόγος που με συμπαθούσε. Είχαμε πολλές συζητήσεις στο γραφείο του. Μια φορά μπήκα μέσα και υπήρχε μια ομίχλη από τον καπνό του τσιγάρου, τόσο βαριά που δεν ήξερα αν είχε πάρει κάτι φωτιά. Δεν μπορούσα να τον δω από τον καπνό, μόνο όταν τον φώναξα και απάντησε κατάλαβα ότι ήταν εκεί. Κάπνιζε πολύ. Ελπίζω με τον καιρό να απαλλαγεί από αυτόν τον εθισμό (σ.σ. γελάει)».
Ο Σνάουτσνερ είπε ακόμη: Για τη γλώσσα της επικοινωνίας τους: «Κατά τη διάρκεια της προπόνησης ο κόουτς μιλούσε πορτογαλικά και γινόταν μετάφραση στα ελληνικά και στα αγγλικά. Όταν μιλούσαμε μόνοι μας γινόταν στα αγγλικά. Με τις όποιες μικρές δυσκολίες, καταφέρναμε να συνεννοηθούμε».
Για τη δική του παρουσία επί ημερών Σάντος και το γεγονός ότι είχε λίγες ασίστ και κανένα γκολ: «Του άρεσε το στυλ παιχνιδιού μου. Δεν μου ζητούσε να συμμετέχω τακτικά στο επιθετικό παιχνίδι. Ταίριαζε στο πλάνο του να μένω πίσω και να καλύπτω τον κενό χώρο. Όταν δεν αντιμετώπιζα κάποιο πρόβλημα τραυματισμού, συνήθως βρισκόμουν στη βασική ενδεκάδα».
Για την ένταση της προπόνησης: «Δεν ήταν σίγουρα εύκολο αλλά δεν θα έλεγα ότι ήταν η πιο σκληρή προπόνηση της ζωής μου μαζί του. Ήταν μια προπόνηση φυσιολογικής έντασης».
Για το γεγονός ότι ο ΠΑΟΚ του Σάντος δεν έπαιξε στους ομίλους ευρωπαϊκής διοργάνωσης: «Ήταν πραγματικά κρίμα. Είχαμε τερματίσει στη δεύτερη θέση του ελληνικού πρωταθλήματος, και είχαμε φτάσει στα ημιτελικά του Κυπέλλου. Να θυμίσω εδώ ότι πριν από την έλευση του Σάντος, ο ΠΑΟΚ βρισκόταν σε μεγάλη κρίση, και ήταν μακριά από τις πρώτες θέσεις. Η βαθμολογική ανάταση ήρθε μετά την πρώτη του σεζόν. Η ομάδα ήταν φανερά ενισχυμένη, οι οπαδοί επέστρεψαν μαζικά στο γήπεδο. Η Τούμπα ήταν γεμάτη στους περισσότερους αγώνες.
Κατά μια έννοια στη θητεία του Φερνάντο Σάντος στον ΠΑΟΚ ξεκίνησε η ανοικοδόμηση της ομάδας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έβαλε τις βάσεις για τις μελλοντικές επιτυχίες. Αμέσως μετά την αποχώρηση του βρεθήκαμε στους ομίλους του Europa League. Τα επόμενα χρόνια δημιουργήθηκε μια δυνατή ομάδα, και μέχρι σήμερα παλεύει για τις υψηλότερες θέσεις στην Ελλάδα, κατακτώντας και τίτλους».
Για την αμυντική του προσέγγιση: «Δεν υπάρχει κάτι να κρύψουμε. Παίζαμε ένα ποδόσφαιρο με στιβαρή άμυνα και οργάνωση. Είχαμε και αστέρα από τη μέση και μπροστά. Τον Σέρτζιο Κονσεϊσάο, τον Μουσλίμοβιτς, τον Βιεϊρίνια. Δόθηκε έμφαση στο αμυντικό κομμάτι, ξεκινούσαμε από το να κρατήσουμε το μηδέν στην άμυνα, αλλά οι επιθετικοί δεν αδικήθηκαν. Ο Σάντος τους έδωσε ελευθερία σε φάση επίθεσης. Σπανίως πετυχαίναμε πάνω από δύο γκολ σε ένα παιχνίδι, αλλά με καλή άμυνα αυτό ήταν αρκετό για να μαζεύουμε βαθμούς.
Το ότι δίνει μεγάλη σημασία στην άμυνα, δε σημαίνει ότι δεν θέλει να βάζει γκολ. Στο πρόσφατο Μουντιάλ η Πορτογαλία πέτυχε τρία γκολ κόντρα στη Γκάνα, δύο με την Ουρουγουάη, έξι με την Ελβετία. Είναι υπερβολή να τον πούμε αμυντικό προπονητή. Από τη μέση και μπροστά δίνει ελευθερίες και χώρο να δράσεις. Αν έχει διαθέσιμη ποιότητα μπροστά, θα την χρησιμοποιήσει.
Αν οι Λεβαντόφσκι, Μίλικ και Ζιελίνσκι είναι σε καλή κατάσταση θα τους χρησιμοποιήσει και τους τρεις. Ξέρει να προσαρμόζεται στις δυνατότητες του γκρουπ του και δεν θα φοβηθεί ένα επιθετικό σχήμα».
Για το αν μπορεί να διαχειριστεί τις διασημότητες, με αφορμή το πρόσφατο παράδειγμα με τον Κριστιάνο Ρονάλντο είπε: «Πιστεύω ότι η επιλογή να αφήσει τον Ρονάλντο στον πάγκο ήταν καθαρά ποδοσφαιρική, όχι κάποιου είδους επίδειξη δύναμης. Κάθε παίκτης έχει ένα ρόλο στο γήπεδο. Προφανώς ο προπονητής αποφάσισε ότι σε εκείνο το σημείο ο Κριστιάνο δεν μπορούσε να δώσει περισσότερα από κάποιον άλλον. Φυσικά αυτό είναι μια εικασία. Σε κάθε περίπτωση είμαι πεπεισμένος ότι ο Σάντος θα φτιάξει τα πάντα με το επιτελείο του και δεν θα υπάρχουν συγκρούσεις».
Για το πως θυμάται την παρουσία του Πορτογάλου στην Εθνική Ελλάδας: «Σίγουρα οι Έλληνες δεν τον κατηγορούσαν για αμυντικό παιχνίδι, ειδικά από τη στιγμή που είχαν κατακτήσει κάπως έτσι το Euro με τον Ότο Ρεχάγκελ. Το στυλ του Σάντος δεν έχει αλλάξει από το από τότε. Νομίζω ότι η παρουσία του εκεί του άνοιξε την πόρτα για τη συνέχεια. Νομίζω ότι η θητεία του μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένη, αν σκεφτείς την παρουσία στον όμιλο του Euro 2012 αλλά και την πορεία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014».
Όσο για το ενδεχόμενο να ενταχθεί στο τιμ του στην Εθνική Πολωνίας, σημείωσε: «Ο κόουτς έχει το επιτελείο του και υπάρχουν υποψήφιοι για να το ενισχύσουν από την Πολωνία. Είναι ωραίο που θα κάνει κάτι τέτοιο. Εγώ κάνω ήρεμα τη δουλειά μου στον ΠΑΟΚ. Ξεκίνησα από τις ακαδημίες της ομάδας, ήμουν βοηθός του Πάμπλο Γκαρσία στην πρώτη ομάδα και τώρα έχω τον ίδιο ρόλο στον ΠΑΟΚ Β».