Ριζικές αλλαγές έρχονται έπειτα από τη νέα κοινοτική οδηγία στην αγορά ακινήτων τα επόμενα χρόνια υποχρεώνοντας τους ιδιοκτήτες να προχωρήσουν στην ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων τους, ως βασική προϋπόθεση για ενοικίαση ή πώλησή τους. Με τον νέο αυτό μοχλό πίεσης που εισάγει η ΕΕ, οι ιδιοκτήτες καλούνται να «πιάσουν» ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για τα υφιστάμενα κτήρια σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και οι αντιδράσεις έχουν ήδη ξεκινήσει, πριν καν την επίσημη δημοσίευση της οδηγίας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νέα Κοινοτική Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση Κτηρίων (EPBD) κάθε χώρα θα πρέπει να εισάγει ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης που θα ισχύουν το αργότερο από το 2027, ενώ έως το 2035, ολόκληρο το εθνικό κτηριακό απόθεμα πρέπει θα καλύπτεται από ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης.
Αυτό σε μονοκατοικίες και μεμονωμένα ακίνητα μεταφράζεται στο ότι τα ακίνητα αυτά που πωλούνται ή νοικιάζονται θα πρέπει να ανήκουν τουλάχιστον στην κλάση ενεργειακής απόδοσης [E], για συναλλαγή που πραγματοποιείται μετά την 1η Ιανουαρίου 2027 και ότι:
- θα έχουν επιτύχει τουλάχιστον την κλάση ενεργειακής απόδοσης [D], για συναλλαγή που πραγματοποιείται μετά την 1η Ιανουαρίου 2030,
- θα έχουν επιτύχει τουλάχιστον κλάση ενεργειακής απόδοσης [C], για συναλλαγή που πραγματοποιείται μετά την 1η Ιανουαρίου 2033.
Η μόνη εξαίρεση αφορά στο ότι εάν ένα ακίνητο δεν καλύπτει τις προϋποθέσεις αυτές μπορεί να πωληθεί εάν ο αγοραστής αναβαθμίσει το κτήριο με το όριο που ισχύει τη στιγμή της πώλησης εντός τριών ετών από την ημερομηνία πώλησης.
Σε ό,τι αφορά στις πολυκατοικίες, θα πρέπει να έχουν επιτύχει
- τουλάχιστον την κλάση ενεργειακής απόδοσης [E] μετά την 1η Ιανουαρίου 2030
- τουλάχιστον την κλάση ενεργειακής απόδοσης [D] μετά την 1η Ιανουαρίου 2035
- τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης [C] μετά την 1η Ιανουαρίου 2040, χωρίς την τριετή περίοδο χάριτος που προβλέπεται για τα μεμονωμένα ακίνητα κατά την πώλησή τους.
ΠΟΜΙΔΑ: Εξωπραγματικές απαιτήσεις
Με επιστολή της προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων ήδη κάνει λόγο «εξωπραγματικές και απολύτως ανέφικτες ποσοτικά, ποιοτικά και χρονικά, υποχρεωτικές ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για τα υφιστάμενα κτήρια. Υποχρεώσεις ριζικής και κοστοβόρας ενεργειακής αναβάθμισής τους, χωρίς καμιά ουσιαστική βοήθεια από το Κράτος, οι οποίες αν δεν τηρηθούν εμπρόθεσμα, τα κάθε είδους κτήρια δεν θα μπορούν ούτε να ενοικιαστούν αλλά και ούτε να πωληθούν, παρά μόνον με "το πιστόλι στον κρόταφο"».
Όπως σημειώνει, το σχέδιο αυτό, που είναι οικονομικά αδύνατον να εφαρμοστεί στη χώρα του ΕΝΦΙΑ, απειλεί να αφήσει άστεγους και τους ενοικιαστές, αφού θα θέσει σταδιακά εκτός αγοράς μισθώσεων το υπάρχον εκμισθούμενο κτηριακό δυναμικό, για το οποίο στο «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» προβλέπεται μέχρι στιγμής μειωμένη κρατική ενίσχυση, ώστε ουδείς εκμισθωτής μπορεί αντικειμενικά να αναβαθμίσει ενοικιαζόμενο ακίνητο. «Η επί θύραις ένταξη και των κτηρίων στο ευρωπαϊκό "σύστημα εμπορίας ρύπων", θα δώσει τη χαριστική βολή στο κόστος στέγασης ιδιοκτητών και ενοικιαστών» τονίζεται στην επιστολή.
Η ΠΟΜΙΔΑ μάλιστα ζητάει από την Κυβέρνηση να συνειδητοποιήσει ότι οι υποχρεώσεις αυτές είναι αδύνατον να τηρηθούν από τους ιδιοκτήτες των υπαρχόντων κτηρίων με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε πλήρη απαξίωση των περιουσιών και σε όξυνση του στεγαστικού προβλήματος των ενοικιαστών.
Μάλιστα, ζητάει από την κυβέρνηση να αντιληφθεί «ότι στη χώρα του ΕΝΦΙΑ ο οποίος αποστερεί τους ιδιοκτήτες από κάθε οικονομική δυνατότητα παρέμβασης στα υπάρχοντα κτήρια, είναι εγκληματικό να υιοθετηθούν τέτοιοι εξοντωτικοί και πρακτικά αχρείαστοι κανόνες και προθεσμίες απαξίωσης της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας και αχρήστευσης των κτηρίων, μέσω της θέσης τους εκτός συναλλαγής».
Η ΠΟΜΙΔΑ προτείνει στην κυβέρνηση να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι προδιαγραφές, οι προϋποθέσεις και κυρίως οι προθεσμίες να καθορίζονται από τα Κράτη - Μέλη ανάλογα με τις ενεργειακές και κλιματολογικές συνθήκες της κάθε χώρας και τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητες του λαού της.
Κύμα ανακαινίσεων και ESG προτεραιότητες
Στο πρόσφατο συνέδριο της Prodexpo η επικεφαλής ESG για τον γερμανικό επενδυτικό όμιλο DWS Group, ο οποίος διαθέτει περιουσιακά στοιχεία ύψους άνω του 1 τρισ. ευρώ υπό διαχείριση, Aleksandra Njagulj, έδωσε το «στίγμα» της νέας εποχής. Όπως είπε, «θα φτάσουμε σε ένα σημείο στο άμεσο μέλλον, όπου ακίνητα τα οποία δεν πληρούν τα κριτήρια ESG, δεν θα μπορούν ούτε να πουληθούν ούτε να ενοικιαστούν».
Στην Ευρώπη, που θέλει να πιάσει τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας έως το 2050, απαιτούνται σε ετήσια βάση περίπου 275 δισ. ευρώ πρόσθετων επενδύσεων για την ανακαίνιση κτηρίων ώστε έως το 2030, να έχουν πραγματοποιηθεί 35 εκατ. ανακαινίσεις.
Όπως επισημαίνεται σε σχετική έκθεση, η Ένωση θα πρέπει να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας από τα κτήρια κατά 14%, τη χρήση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη κατά 18% και συνολικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τα κτήρια κατά 60%. Και αυτό γιατί το 40% της ενεργειακής κατανάλωσης και το 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ προέρχεται από τα κτήρια.
Η εικόνα σήμερα όμως είναι άλλη: Κάθε χρόνο, μόλις το 1% των κτηρίων στην Ευρώπη ανακαινίζεται με σκοπό τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης.
- Τα κτήρια καταναλώνουν το 40% της ενέργειας στην ΕΕ και εκπέμπουν το 36% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην ΕΕ που συνδέονται με την ενέργεια
- Τα 2/3 των ευρωπαϊκών κτηρίων δεν είναι ενεργειακώς αποδοτικά — πολλά από αυτά κατοικούνται από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα
- Το 85-95% των υφιστάμενων κτηρίων στην ΕΕ θα υπάρχουν ακόμα το 2050.
‘Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real, Θεμιστοκλής Μπάκας, στη χώρα μας, τόσο θεσμικοί επενδυτές - funds όσο και εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητα στοχεύουν πλέον σε ακίνητα με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Σύμφωνα με έρευνες, τα ακίνητα αυτά, αποκτούν σημαντικό προβάδισμα τόσο ως προς την αξία όσο και ως προς τα παραγόμενα έσοδα, ενώ είναι και περισσότερο εμπορεύσιμα.
Ποια είναι η κατάσταση των κτηρίων στην Ελλάδα
- Το κτηριακό δυναμικό στην Ελλάδα ανέρχεται σε 6,371,901, σύμφωνα με την απογραφή του 2011 (ΕΛΣΤΑΤ), ενώ το πλήθος των κατοικιών ανέρχεται σε 4.122.088. Με βάση την περίοδο κατασκευής των κτηρίων, προκύπτει ότι το μεγαλύτερο πλήθος των κτηρίων της χώρας (κατοικίες, σχολεία, γραφεία κλπ) κατασκευάστηκε πριν από το 1980, δηλαδή πρόκειται για κτήρια χωρίς θερμομόνωση.
- Το 2019 εκδόθηκαν 315.804 Πιστοποιητικά Ενεργειακής απόδοσης Κτηρίων, εκ των οποίων το 57,37% αφορούσε λόγους ενοικίασης, το 13,84% πώλησης και για το χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄οίκον» το 11,38%. Παράλληλα, το 86% επί του συνολικού αριθμού των Π.Ε.Α του έτους 2019 αφορούσε κτήρια κατοικιών.
- Σχετικά με την ενεργειακή κατηγορία των κτηρίων κατοικιών, παρατηρείται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό (66,83%) αυτών κατατάσσεται στη χαμηλή κατηγορία Ε-Η, το 26,81% στη Γ-Δ και μόλις το 6,36% στην κορυφαία κατηγορία Α-Β.
Πηγή: businessdaily.gr