Μία έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ Τομέας Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας) για τα «Δυναμικά Επαγγέλματα» δείχνει τα αποτελέσματα σε αντιστοιχία εργασίας και απολαβών.
Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, ο μέσος μισθός στα περισσότερα από τα επαγγέλματα για τα οποία αυξήθηκε η απασχόληση τελευταία, δηλαδή ο μέσος μισθός που λαμβάνουν οι τεχνικοί της πληροφόρησης και της επικοινωνίας, οι υπάλληλοι εξυπηρέτησης πελατών, οι υπάλληλοι καταγραφής αριθμητικών δεδομένων και υλικών, οι ηλεκτρολόγοι και ηλεκτρονικοί, οι χειριστές σταθερών βιομηχανικών εγκαταστάσεων και μηχανημάτων, ξεπερνά τον μέσο μισθό της οικονομίας ή βρίσκεται πολύ κοντά σε αυτόν.
Στον μισθό ενός επαγγέλματος εμπεριέχεται, μεταξύ άλλων, η αμοιβή των τυπικών προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού, δηλαδή οι μισθοί των επαγγελμάτων υψηλότερων προσόντων, των αποφοίτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, αναμένεται να είναι υψηλότεροι από τον μέσο μισθό της οικονομίας και πολύ υψηλότεροι από τον μισθό των αποφοίτων της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, όπως καταλήγουν οι συντάκτες της ίδιας μελέτης.
Αυτό όμως δεν ισχύει πάντα, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης. Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει, όμως, ο λόγος για τον οποίο ένας εγκαταστάτης και επισκευαστής ηλεκτρονικού και τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού ή ένας χειριστής μηχανημάτων (επαγγέλματα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης) αμείβεται σχετικά υψηλότερα από έναν τεχνικό επιστημών φυσικής και μηχανικής, από έναν αρχιτέκτονα ή από τους βοηθούς των νομικών, των κοινωνικών και των θρησκευτικών επαγγελμάτων, για τα οποία απαιτούνται προσόντα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, δηλαδή ο λόγος για τον οποίο ορισμένα επαγγέλματα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης αμείβονται σχετικά καλύτερα από επαγγέλματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που προϋποθέτουν υψηλότερα τυπικά προσόντα, σύμφωνα με τη σχετική έρευνα.
Ο μισθός ενός επαγγέλματος διαμορφώνεται και από άλλους παράγοντες πέραν των τυπικών προσόντων, μεταξύ των οποίων είναι η σχέση προσφοράς και ζήτησης εργασίας στο εν λόγω επάγγελμα, τονίζεται στη μελέτη.
Όταν ο μέσος μισθός ενός επαγγέλματος της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης είναι υψηλότερος από τον μέσο μισθό της οικονομίας ή ακόμα και από τον μέσο μισθό επαγγελμάτων υψηλών προσόντων, τότε αυτό πιθανώς αντανακλά υπερβάλλουσα ζήτηση για το ανθρώπινο δυναμικό στο συγκεκριμένο επάγγελμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αμοιβή των τυπικών προσόντων για τα επαγγέλματα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης είναι χαμηλότερη σε σχέση με άλλα επαγγέλματα. Δηλαδή, σύμφωνα με τους συντάκτες της ίδιας μελέτης, οι επιχειρήσεις ζητούν περισσότερους εργαζομένους από αυτούς που προσφέρουν την εργασία τους στο επάγγελμα αυτό.
Σύμφωνα με τη μελέτη, ο άλλος πιθανός λόγος είναι ότι τα τυπικά προσόντα δεν αντιστοιχούν πάντοτε σε υψηλή παραγωγικότητα στην οργάνωση εργασίας και η υψηλότερη παραγωγικότητα του επαγγέλματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης οδηγεί σε υψηλότερο συγκριτικά μισθό.
Ο τοπικός παράγοντας
Ένα άλλο στοιχείο που ανέδειξε η έρευνα είναι ότι ο μέσος μισθός ενός επαγγέλματος σε μια Περιφέρεια της χώρας μπορεί να είναι διαφορετικός από τον μέσο μισθό του ίδιου επαγγέλματος σε μια άλλη Περιφέρεια.
Για παράδειγμα, από την ανάλυση των στοιχείων προέκυψε ότι οι τεχνικοί του τομέα της πληροφόρησης και της επικοινωνίας στην Αττική ή στην Ήπειρο αμείβονται κατά μέσο όρο με υψηλότερο μισθό από ό,τι οι συνάδελφοί τους στο σύνολο της χώρας.
Σύμφωνα με ένα άλλο παράδειγμα, οι χειριστές μηχανημάτων στη Θεσσαλία, στη Στερεά Ελλάδα, στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και στη Δυτική Μακεδονία αμείβονται κατά μέσο όρο με υψηλότερο μισθό από ότι οι συνάδελφοί τους στο σύνολο της χώρας. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, όταν ο μέσος μισθός ενός επαγγέλματος σε μια Περιφέρεια υπερβαίνει τον μέσο μισθό του επαγγέλματος στο σύνολο της χώρας, αυτό συνιστά ένδειξη υπερβάλλουσας ζήτησης στο επάγγελμα στη συγκεκριμένη Περιφέρεια.
Δηλαδή οι επιχειρήσεις ζητούν περισσότερους εργαζόμενους από αυτούς που προσφέρουν την εργασία τους στο επάγγελμα αυτό, σε σχέση με άλλες Περιφέρειες. Γιατί η οικονομική δραστηριότητα της περιφέρειας στρέφεται περισσότερο προς αυτά τα επαγγέλματα. Η υπαρκτή διαφορά του κόστους ζωής από περιφέρεια σε περιφέρεια είναι ένας παράγων, αλλά δεν είναι ο καθοριστικός, σύμφωνα με την ίδια μελέτη.
Προτιμήσεις και ταλέντα
Αναμφίβολα, η απόφαση ενός ατόμου, ενός νέου και μιας νέας, για το αν θα ακολουθήσει τον δρόμο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ή της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης θα πρέπει να λαμβάνεται στη βάση των προτιμήσεων και των ταλέντων του. Ωστόσο, η αρχική εκπαίδευση είναι και μια οικονομική επένδυση, η οποία έχει κόστος και απόδοση. Το οικονομικό κόστος εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από τον χρόνο και το κόστος φοίτησης. Το οικονομικό όφελος εξαρτάται από τον (μελλοντικό) μισθό.
Για ένα άτομο, το κόστος απόκτησης τυπικών προσόντων μέσω της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης είναι σαφώς χαμηλότερο από το κόστος απόκτησης τυπικών προσόντων μέσω της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, σύμφωνα με την ίδια μελέτη. Παράλληλα, το όφελος (προσδοκώμενος μελλοντικός μισθός) της επένδυσης στα δυναμικά επαγγέλματα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης είναι σχετικά υψηλό, στον βαθμό που αμείβονται πάνω ή κοντά στον μέσο μισθό της οικονομίας ή ακόμα και υψηλότερα από ορισμένα επαγγέλματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Παρ’ όλα αυτά, ενώ η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση είναι σε αρκετές περιπτώσεις μια οικονομικά αποδοτική εκπαιδευτική επιλογή, καθώς το κόστος απόκτησης των προσόντων είναι σχετικά χαμηλό και η αναμενόμενη απόδοσή τους είναι σχετικά υψηλή, δεν είναι μια ελκυστική επιλογή. Το 2018 στην Ελλάδα το ποσοστό των μαθητών της επαγγελματικής εκπαίδευσης ως προς το σύνολο των μαθητών της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ήταν 28,5%, ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ε.Ε.-27 ήταν 48,4% (Eurostat).
Η ανάδειξη των επαγγελμάτων της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και των προοπτικών τους, ο εκσυγχρονισμός των προγραμμάτων σπουδών και η σύνδεσή τους με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, καθώς και ο εμπλουτισμός τους με τη χρήση μεθόδων μάθησης με βάση την εργασία, θα βελτίωναν ουσιαστικά την ελκυστικότητά τους, καταλήγει η ίδια μελέτη.
Πηγή: capital.gr