Για περισσότερα από δύο χρόνια, το κύριο θέμα συζητήσεων σχεδόν σε όλο τον κόσμο είναι οι επιπτώσεις που είχε η πανδημία του κορωνοϊού στις ζωές όλων μας.
Πλέον, το χειρότερο κομμάτι αυτής της περιόδου δείχνει πως φτάνει στο τέλος του, όμως συνεχίζει να μας επηρεάζει καθημερινά, ακόμα και τώρα που οι άνθρωποι μπορούν και πάλι να μετακινούνται με ελευθερία.
Οι μετακινήσεις προς την εργασία γίνεται ανεμπόδιστα, σε σημείο που πολλές εταιρείες να σταματούν την τηλεργασία, ενώ τα ταξίδια είναι το απόλυτο «όνειρο» για εκατομμύρια ανθρώπους που παρέμεναν «εγκλωβισμένοι». Σύμφωνα με το Bloomberg, ένα από τα νέα σημεία συζήτησης - ειδικά ενόψει της καλοκαιρινής περιόδους - είναι οι επιλογές των ταξιδιωτικών προορισμών και το... πόσο ακριβά είναι τα αεροπορικά εισιτήρια.
Οι τιμές στα αεροπορικά εισιτήρια έχουν εκτιναχθεί. Όμως γιατί τα πληρώνουμε τόσο ακριβά;
Αυξημένη ζήτηση
Οι ενδιαφερόμενοι σε όλο τον κόσμο αναζητούν πτήσεις με ζέση, στο πλαίσιο μιας τάσης που ονομάζεται «revenge travel». Κάτι που στα ελληνικά θα μεταφράζαμε ως «εκδικητικά ταξίδια». Οι ταξιδιώτες αυτού του είδους θέλουν να «κερδίσουν» τον χρόνο που έχασαν, λόγω του κορωνοϊού και αναζητούν με μεγάλο ενθουσιασμό και αρκετή δόση αυθορμητισμού τον επόμενο προορισμό τους.
«Η ζήτηση είναι εκτός ελέγχου» δήλωσε σχετικά ο CEO της αμερικανικής εταιρείας Delta Air Lines, Εντ Μπαστιάν, σημειώνοντας πως οι τιμές των εισιτηρίων αυτό το καλοκαίρι μπορεί να φτάσουν μέχρι και 30% πάνω από το προ-πανδημικό επίπεδο. Ενώ τονίζει πως αυτό αφορά κάθε «κατηγορία» ταξιδιώτη, είτε για διακοπές, είτε για επαγγελματικά ταξίδια και σε οποιοδήποτε budget.
Περιορισμένες πτήσεις
Οι αερομεταφορείς εμφανίζονται διστακτικοί στο να θέσουν σε λειτουργία το σύνολο των αεροσκαφών τους, ακόμα και την ώρα που οι περισσότερες χώρες έχουν αποσύρει τους περιορισμούς στα ταξίδια.
Η κρίση των τελευταίων δύο ετών με τις συνεχείς και ξαφνικές αλλαγές στις κυβερνητικές πολιτικές έχουν αφήσει το αποτύπωμα τους στις εταιρείες. Ειδικά σε περιπτώσεις όπως της Ασίας, όπου το μεγαλύτερο τμήμα της αγοράς της Κίνας παραμένει κλειστό, λόγω των αυξημένων κρουσμάτων και της πολιτικής «μηδενικής ανοχής» που εφαρμόζεται.
Σε αυτό το κλίμα, οι αεροπορικές εταιρείες δείχνουν απροθυμία στο να θέσουν σε κυκλοφορία τα «μεγάλα» αεροσκάφη, όπως τα Airbus SE A380 και τα Boeing Co.747-8s. Παράλληλα, έχει περιοριστεί και το δίκτυο των πτήσεων, αναγκάζοντας τους ενδιαφερόμενους να ταξιδεύουν με μία ή και περισσότερες στάσεις, αντί για απευθείας πτήσεις.
Με λιγότερα αεροπλάνα στους ουρανούς, υπάρχουν λιγότερες θέσεις για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση, κάτι που αναπόφευκτα ωθεί ανοδικά τις τιμές.
Εκτόξευση τιμών καυσίμων
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει εκτοξεύσει τις ήδη αυξημένες τιμές των καυσίμων. Τα καύσιμα για τα αεροσκάφη πλέον αντιπροσωπεύουν έως και το 38% στο μέσο κόστος μιας αεροπορικής, κάτι που ανερχόταν στο 27%, την περίοδο πριν το 2019. Μάλιστα, για ορισμένες οικονομικές αεροπορικές εταιρείες το κόστος αυτό μπορεί να αγγίζει και το 50%.
Η τιμή για τα καύσιμα αεροπλάνων έχει εκτοξευτεί πάνω από 80% από την αρχή της χρονιάς και σε πολλές περιπτώσεις οι εταιρείες έχουν «σπρώξει» το κόστος αυτό στους καταναλωτές.
Έλλειψη προσωπικού
Εκατοντάδες χιλιάδες πιλότοι, αεροσυνοδοί, προσωπικό εδάφους και άλλοι εργαζόμενοι στον κλάδο έχασαν τις δουλειές τους τα τελευταία δύο χρόνια. Τώρα που η βιομηχανία αρχίζει να ανακάμπτει, οι εταιρείες αντιμετωπίζουν προβλήματα στο να προσλάβουν αρκετό προσωπικό και αρκετά γρήγορα, ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Μια τέτοια περίπτωση είναι το Changi Airport στη Σιγκαπούρη, το οποίο έχει ψηφιστεί ως το καλύτερο αεροδρόμιο στον κόσμο και το οποίο αυτή τη στιγμή χρειάζεται να καλύψει περισσότερες από 6.600 κενές θέσεις εργασίας.
Και στην Ευρώπη, τα μεγάλα αεροδρόμια αντιμετωπίζουν αντίστοιχο πρόβλημα, με αποτέλεσμα να ακυρώνονται πτήσεις και να υπάρχουν συχνές αλλαγές. Όπως αναφέρεται, τις τελευταίες ημέρες στην Βρετανία έχουν ακυρωθεί εκατοντάδες πτήσεις, επηρεάζοντας τα σχέδια των ταξιδιωτών, με μεγάλες καθυστερήσεις και εικόνες συνωστισμού.
Για να λύσουν αυτό το πρόβλημα, αεροδρόμια και αεροπορικές δίνουν περισσότερα κίνητρα, όπως bonus, αυξήσεις μισθών και έξτρα παροχές, ωστόσο πολλοί από τους απολυμένους πρώην εργαζομένους έχουν ήδη βρει αλλού εργασία και δεν είναι διατεθειμένοι να «επιστρέψουν».
Διόρθωση ισολογισμών
Ο κλάδος των αεροπορικών εταιρειών είναι μία βιομηχανία με σημαντική συγκέντρωση κεφαλαίου (capital-intensive) και ιστορικά μικρά περιθώρια μεταξύ τιμής κόστους και τιμής αγαθού. Ο κορονοϊός έκανε αυτό το περιβάλλον ακόμα πιο απαιτητικό. Συγκεκριμένα, διεθνώς, οι αεροπορικές εταιρείες έχασαν περισσότερα από 200 δισ. δολάρια τα τελευταία τρία χρόνια.
Οι αυξημένες τιμές στα εισιτήρια, δίνουν στους αερομεταφορείς μια «λύση» για να ανακάμψουν από τις απώλειες, όμως έτσι το «βάρος» πέφτει στον ταξιδιώτη.
Παραμένει αβέβαιο για πόσο ακόμα θα διαρκέσει αυτή η περίοδος αυξημένων τιμών, κυρίως, καθώς οι ταξιδιώτες δείχνουν διατεθειμένοι να πληρώσουν την αύξηση.
Αν και η προοπτική για επαναφορά των τιμών στο προ-Covid επίπεδο υπάρχει στον ορίζοντα, παράγοντες όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και νέα ξεσπάσματα κρουσμάτων covid αποτελούν ένα συνεχές ρίσκο.