Ο Mario Draghi, ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Ιταλίας, δήλωσε ότι το πακέτο των 200 δισ. ευρώ, που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα, υπονομεύει την ενότητα.
Αντιμέτωποι με τις κοινές απειλές της εποχής μας, δεν μπορούμε να διαιρούμαστε ανάλογα με το χώρο στους εθνικούς μας προϋπολογισμούς", δήλωσε. Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Bruno Le Maire και ο Ιρλανδός ομόλογός του, πρόεδρος του Eurogroup, Paschal Donohoe, επανέλαβαν τις εκκλήσεις του Draghi για μια πιο συντονισμένη αντίδραση.
Την Τετάρτη προσχώρησε σε αυτούς η Ursula von der Leyen, η πρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ, η οποία ζήτησε να τεθεί ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου σε όλο το μπλοκ - ένα μέτρο στο οποίο έχει αντιταχθεί η Γερμανία. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Viktor Orban, ο οποίος έχει περάσει μεγάλο μέρος του τρέχοντος έτους σε διαμάχες με τις Βρυξέλλες, ήταν ακόμη πιο επικριτικός, καταγγέλλοντας τη δέσμη μέτρων ως "κανιβαλισμό".
Ο Orban κατήγγειλε ότι τα μέτρα παραβιάζουν τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, καθώς βοηθούν γερμανικές εταιρείες "με εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ" εις βάρος των ανταγωνιστών τους αλλού.
Είναι σωστοί οι ισχυρισμοί ότι το πακέτο του Βερολίνου είναι υπερμεγέθες;
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Christian Lindner μπορεί να επέμεινε ότι η ολοκληρωμένη ασπίδα προστασίας είναι "ανάλογη" με το μέγεθος και την ευπάθεια της γερμανικής οικονομίας.
Όμως, σύμφωνα με οποιαδήποτε λογικά πρότυπα, το πακέτο είναι μεγάλο.
Το σχέδιο των 200 δισ. ευρώ, μεγάλο μέρος του οποίου θα χρηματοδοτηθεί με χρέος, αντιστοιχεί στο 5,6% της οικονομικής παραγωγής της χώρας το 2021.
Αν και ο Lindner δήλωσε ότι το πακέτο θα καλύψει δαπάνες δύο ετών, έρχεται να προστεθεί στα 100 δισ. ευρώ στήριξης που έχει ήδη χορηγήσει το Βερολίνο, πράγμα που σημαίνει ότι οι γερμανικές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά θα λάβουν περίπου 8,4% του ΑΕΠ σε ενεργειακές επιδοτήσεις.
Συνολικά, το ποσό των 300 δισ. ευρώ είναι υπερδιπλάσιο της οικονομικής στήριξης που παρέχουν η Ιταλία και η Γαλλία μαζί, οι μεγαλύτερες οικονομίες της περιοχής μετά τη Γερμανία.
Σε όρους ΑΕΠ, το πακέτο είναι τουλάχιστον τριπλάσιο από τη στήριξη που προσφέρουν οι περισσότερες άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Ο Antonio Fatas, καθηγητής οικονομικών στο INSEAD, δήλωσε ότι το μέγεθος του πακέτου "εγείρει βάσιμα ερωτήματα σχετικά με το αν αυτό συνιστά κρατική ενίσχυση για τη στήριξη των επιχειρήσεων της".
Ωστόσο, τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν αποτελούν ανώτατο όριο και η γερμανική κυβέρνηση θα μπορούσε τελικά να δαπανήσει λιγότερα σε περίπτωση που το κόστος ενέργειας μειωθεί.
Πράγματι, αυτό συνέβη στην περίπτωση του ταμείου οικονομικής σταθεροποίησης της χώρας της εποχής Covid, το οποίο επίσης επικρίθηκε από τα κράτη μέλη για τη γενναιοδωρία του.
Το ταμείο είχε αρχικό όριο 600 δισ. ευρώ για τη διάσωση εταιρειών που επλήγησαν σκληρά από την πανδημία, αλλά χρησιμοποίησε μόνο περίπου 50 δισ. ευρώ από τα διαθέσιμα κεφάλαια.
Ποια είναι λοιπόν η αιτιολόγηση της Γερμανίας για ένα τόσο μεγάλο πακέτο;
Η Γερμανία είναι η μεταποιητική μηχανή της ευρωζώνης. Η εργοστασιακή της παραγωγή το 2021 ήταν μεγαλύτερη από εκείνη της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας μαζί.
Επομένως, οι ενεργοβόρες επιχειρήσεις της έχουν πληγεί ιδιαίτερα. Ορισμένοι υπερασπιστές της πολιτικής της Γερμανίας λένε ότι αυτό δικαιολογεί τη δημοσιονομική της γενναιοδωρία.
Άλλοι υποστηρίζουν ότι, ενώ μια πανευρωπαϊκή λύση στην ενεργειακή κρίση θα ήταν η καλύτερη λύση, το πακέτο θα ωφελούσε άλλες χώρες της περιοχής - ιδίως εκείνες με στενές εμπορικές σχέσεις.
"Εξακολουθεί να είναι προτιμότερο από την παντελή έλλειψη δημοσιονομικής στήριξης ", δήλωσε η Silvia Ardagna, επικεφαλής Ευρωπαίος οικονομολόγος της Barclays Bank.
"Δεν είναι προς το συμφέρον καμίας χώρας της ΕΕ, δεδομένων των στενών εμπορικών δεσμών εντός της ενιαίας αγοράς, να αποδυναμωθεί υπερβολικά η οικονομία της Γερμανίας", δήλωσε η Sandra Horsfield, οικονομολόγος της Investec."Ένα τεράστιο σοκ των όρων εμπορίου [όπως η ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση] αφήνει μόνο ανεπιθύμητες επιλογές στο τραπέζι. Είναι θέμα επιλογής της λιγότερο κακής από αυτές".
Θα οδηγήσει το πακέτο της Γερμανίας σε υψηλότερες τιμές αλλού;
Αυτό είναι πιθανό. Ο Nick Andrews, αναλυτής Ευρώπης στην Gavekal Research, υποστήριξε ότι μειώνοντας τους λογαριασμούς, το γερμανικό πακέτο είναι πιθανό να οδηγήσει σε μεγαλύτερη ζήτηση, ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές του φυσικού αερίου στις χονδρικές αγορές της Ευρώπης.
"Ενώ οι γερμανικές εταιρείες θα επωφεληθούν από τις χαμηλότερες τιμές ενέργειας, οι αντίστοιχες εταιρείες σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης θα πληρώσουν περισσότερα, υπονομεύοντας την ανταγωνιστικότητά τους", δήλωσε ο Andrews.Το Βερολίνο ισχυρίζεται ότι το πακέτο θα διατηρήσει τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς θα επιδοτεί μόνο ένα βασικό επίδομα φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Θα πρέπει επίσης να συμμορφωθεί με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων για τις ενεργειακές επιδοτήσεις, οι οποίοι αναθεωρήθηκαν τον Ιούλιο. Το πακέτο θα μπορούσε επίσης να περιπλέξει τη ζωή των φορέων χάραξης πολιτικής της περιοχής.
Η ενέργεια είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο ο πληθωρισμός της ευρωζώνης έφτασε σε νέο υψηλό ρεκόρ 10% το έτος έως τον Σεπτέμβριο, περισσότερο από πέντε φορές πάνω από τον στόχο του 2% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Δεδομένου του μεγέθους του πακέτου του Βερολίνου, η απόκλιση στον πληθωρισμό μεταξύ της Γερμανίας και των υπολοίπων χωρών θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερη. Μια ενιαία νομισματική πολιτική, είπε ο Andrews, θα γινόταν "πιο δύσκολη στην επινόηση και πολύ λιγότερο αποτελεσματική στην εκτέλεση, προσθέτοντας στις αποσπασματικές δυνάμεις που δρουν στην ευρωζώνη".
Αυξάνει το πακέτο μέτρων τον κίνδυνο πανικού στις αγορές;
Από τότε που η Γερμανία ξεκίνησε το πρόγραμμά της, το κόστος δανεισμού της έχει μειωθεί.
Άλλες χώρες δεν βρίσκονται σε τόσο αξιοζήλευτη θέση. Η αναταραχή στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου, που προκλήθηκε από μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές, υπενθυμίζει τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες αν προσπαθήσουν να στηρίξουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις τους με μεγαλύτερη γενναιοδωρία.
Ωστόσο, με τη Γερμανία να αρνείται να συνεργαστεί για ανώτατα όρια φυσικού αερίου σε ολόκληρη την ΕΕ, ορισμένες χώρες, ιδίως στην ανατολική και νότια Ευρώπη, μπορεί να μην έχουν άλλη επιλογή από το να διακινδυνεύσουν μια κρίση δανεισμού και να δαπανήσουν επιπλέον κεφάλαια για την επιδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ο Claus Vistesen, επικεφαλής οικονομολόγος της ευρωζώνης στην Pantheon Macroeconomics, δήλωσε ότι οι εθνικές πρωτοβουλίες δικαιολογούνται επειδή "η ΕΕ δεν μπορεί να δράσει αρκετά γρήγορα".
Ακολουθήστε τη σελίδα του metrosport.gr και στο google news.