Με αναφορά στη σημαντική νίκη των Σελτζούκων Τούρκων στο Μαντζικέρτ, που έλαβε χώρα στις 26 Αυγούστου του 1071, επιδόθηκε σε άλλο ένα ρεσιτάλ νεο-οθωμανισμού ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δίνοντας το «παρών» στην εκδήλωση για την 953η Επέτειο του ιστορικούς γεγονότος.
Επί της ουσίας, ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε σε μια νίκη των Τούρκων που είχε πολλαπλά οφέλη, δεδομένης της δεινής ήττας των Βυζαντινών, που σύμφωνα με τους ιστορικούς, σήμανε τη σταδιακή τουρκοποίηση της Μικράς Ασίας και, συνεπακόλουθα, την αρχή του τέλους της βυζαντινής κυριαρχίας στην Ανατολή.
Για πολλά χρόνια, η πόλη του Ματζικέρτ, το σημερινό Μαλαζγκίρτ της Ανατολικής Τουρκίας, υπήρξε σταθερός στόχος των κατακτητικών βλέψεων αρκετών εχθρών της αυτοκρατορίας, μεταξύ των οποίων και των Σελτζούκων Τούρκων, καθώς επρόκειτο για μια περιοχή στρατηγικής σημασίας για την άμυνα της αυτοκρατορίας.
Η πρώτη προσπάθεια του λαού που ήρθε από τις στέπες του σημερινού Τουρκεστάν να κατακτήσει την πόλη ήρθε κατά την περίοδο βασιλείας τού Κωνσταντίνου Γ΄ του Μονομάχου, χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα, με τους Σελτζούκους να λύνουν την πολιορκία με μεγάλες απώλειες, αν και ο σουλτάνος Αλπ-Αρσλάν πέτυχε, μετά από αρκετές επιθέσεις, να καταλάβει το φρούριο του Μαντζικέρτ, το 1070, αποκτώντας έτσι τον έλεγχο της ευρύτερης περιοχής.
Ένα χρόνο αργότερα, ο αυτοκράτορας Ρωμανός Δ’ Διογένης επεχείρησε να εκτοπίσει τους Σελτζούκους, ως επικεφαλής ενός μισθοφορικού στρατού που αποτελούνταν από Βυζαντινούς, Ρώσους, Αρμένιους, Φράγκους κ.ά., κάτι που τελικά κατάφερε την περίοδο που ο Αλπ Αρσλάν απουσίαζε από την περιοχή.
Όμως, μόλις ο σουλτάνος έμαθε ότι οι Βυζαντινοί ανακατέλαβαν το Μαντζικέρτ, απέρριψε τις προτάσεις ειρήνης του αυτοκράτορα και ξεκίνησε την επόμενη επίθεση, που κορυφώθηκε με την αποφασιστική μάχη ανάμεσα στους δύο στρατούς.
Από την πλευρά του Βυζαντίου, ο Ρωμανός παρέταξε από 40.000 έως 70.000 άνδρες, με στρατηγούς τους Νικηφόρο Βρυέννιο, Θεόδωρο Αλυάτη και Ανδρόνικο Δούκα, ενώ ο Αλπ Αρσλάν από 20.000 έως 30.000 άνδρες. Μάλιστα, οι δυο επικεφαλής μονομάχησαν, αλλά ο τραυματισμένος Ρωμανός αναγκάσθηκε να δεχτεί τους όρους της συνθήκης που μεταξύ άλλων περιελάμβανε παροχή ετήσιων φόρων και στρατιωτικής βοήθειας, αλλά και απελευθέρωση όλων των μουσουλμάνων αιχμαλώτων.
Φυσικά, οι συνέπειες της ήττας για τους Βυζαντινούς ήταν αρκετά σημαντικές, καθώς την ίδια ώρα μαινόταν στην αυτοκρατορία μια μεγάλη εμφύλια διαμάχη.
Για την ιστορία, όταν ο Ρωμανός απελευθερώθηκε και προσπάθησε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη, συνελήφθη και τυφλώθηκε από τους αντιπάλους τους, ενώ ο Αλπ Αρσλάν, ο οποίος κατά βάση ενδιαφερόταν για την ενοποίηση των μουσουλμάνων, έστρεψε το βλέμμα του στην Αίγυπτο, χωρίς να επιδιώκει ιδιαίτερα κέρδη από την ηττημένη αυτοκρατορίας.