Οι άνθρωποι έχουν μια σχέση αγάπης και μίσους με τον καφέ. Μια έκθεση του 2023 από την Εθνική Ένωση Καφέ διαπίστωσε ότι το 63% των Αμερικανών πίνουν καφέ κάθε μέρα -περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο ρόφημα, εκτός από το νερό. Την ίδια χρονιά, ο καφές φέρεται να ξεπέρασε το τσάι ως το αγαπημένο ποτό του Ηνωμένου Βασιλείου -σύμφωνα με τη Βρετανική Ένωση Καφέ, η χώρα καταναλώνει περίπου 98 εκατομμύρια φλιτζάνια καφέ την ημέρα!
Ωστόσο, «ο καφές έχει τη φήμη του κακού παιδιού», λέει ο δρ Peter Hayes, καθηγητής ηπατολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Οι σημερινές ανησυχίες για τον καφέ, σημειώνει, αφορούν συχνά την «αποτοξίνωση» που μπορούν να θέλουν να πετύχουν όσοι πίνουν πολύ ή θεωρούν πως πίνουν πολύ.
Τι θεωρείται όμως πολύ; Πόσο καφέ πρέπει να καταναλώνει κάποιος; Η Guardian σε δημοσίευμά της εξηγεί.
Τι συμβαίνει όταν πίνουμε καφέ;
Το κύριο δραστικό συστατικό του καφέ είναι η καφεΐνη, εξηγεί ο δρ Sander Kersten, καθηγητής μοριακής διατροφής στο Πανεπιστήμιο Cornell.
Όποιος έχει πιει μια κούπα καφέ το πρωί, γνωρίζει τα αποτελέσματα. Ως διεγερτικό, η καφεΐνη κάνει κάποιον να αισθάνεται πιο ξύπνιος, λέει ο Kersten. Οι χρόνοι αντίδρασης των ανθρώπων είναι ταχύτεροι, μπορούν να συγκεντρωθούν καλύτερα και έχουν αυξημένη αντοχή. Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση καφεΐνης συνδέεται με βελτιωμένη αθλητική απόδοση.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι επιδράσεις αυτές συνήθως ξεκινούν μέσα σε μισή ώρα και διαρκούν έως και δύο ώρες. «Αυτός είναι πιθανώς ο λόγος που οι άνθρωποι τείνουν να συνεχίζουν να πίνουν καφέ κατά τη διάρκεια της ημέρας», λέει και εξηγεί πως «δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα (η επίδραση)».
Ποια είναι τα οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση καφέ;
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι υπάρχουν αμέτρητα οφέλη από τον πρωινό μας καφέ. Ο καφές περιέχει «εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες συστατικά», λέει ο δρ Edward Giovannucci, καθηγητής διατροφής και επιδημιολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας TH Chan του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.
Ορισμένα από αυτά τα συστατικά «μπορεί να έχουν μια σειρά από ευεργετικές επιδράσεις, οι οποίες μπορεί να βελτιώσουν την υγεία μακροπρόθεσμα», σημειώνει.
Ορισμένες ουσίες, για παράδειγμα, έχουν ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, εξηγεί ο Giovannucci. Άλλες μειώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για διαβήτη.
Ο Hayes σημειώνει επίσης ότι «είναι σημαντικό να ξεχωρίζουμε τον καφέ από την καφεΐνη». Για παράδειγμα, ένας καταναλωτής μπορεί να δει αυτά τα οφέλη ακόμη και με τον καφέ χωρίς καφεΐνη. «Άρα υπάρχει κάτι στον καφέ, και δεν είναι η καφεΐνη, που είναι προστατευτικό για το συκώτι», για παράδειγμα.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα της κατανάλωσης καφέ;
Η υψηλή κατανάλωση καφέ μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, λέει ο Giovannucci.
Επιπλέον, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να είναι πιο ευαίσθητοι στις επιδράσεις της καφεΐνης από άλλους. «Η διεγερτική δράση του καφέ μπορεί να προκαλέσει άγχος σε ευαίσθητους ανθρώπους και να διαταράξει τον ύπνο», λέει ο Giovannuci.
Προκειμένου να μετριαστούν οι διαταραχές του ύπνου, οι ειδικοί συμβουλεύουν να περιοριστεί η πρόσληψη καφεΐνης πριν από τις 5:00 μ.μ., λέει η Δρ Kera Nyemb-Diop, ειδικός σε θέματα διατροφής.
Υπάρχει όριο στην ποσότητα καφέ που πρέπει να πίνει κανείς την ημέρα;
Μέχρι 400mg καφεΐνης την ημέρα φαίνεται να είναι ασφαλές για τους περισσότερους ενήλικες, σύμφωνα με την Mayo Clinic. Ένα φλιτζάνι καφέ των οκτώ ουγκιών περιέχει περίπου 95mg καφεΐνης, λέει ο Giovannucci, οπότε αυτό ισοδυναμεί με περίπου τέσσερα φλιτζάνια καφέ.
Πάνω από αυτά τα επίπεδα, λέει ο Giovannucci, οι άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν νευρικότητα και αυξημένο καρδιακό ρυθμό -«συμπτώματα που μπορεί να γίνουν εμφανή κατά τη διάρκεια μιας κρίσης άγχους», λέει.
Δύο έως τρία φλιτζάνια την ημέρα φαίνεται γενικά να είναι το ιδανικό για να απολαύσετε τα οφέλη του καφέ χωρίς να έχετε τα μειονεκτήματά του, λέει ο Hayes. Αλλά η ιδανική ποσότητα είναι διαφορετική για κάθε άνθρωπο.