Η βιταμίνη D είναι γνωστή για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της στην υγεία των οστών και την απορρόφηση του ασβεστίου, αλλά οι τελευταίες έρευνες αποκαλύπτουν ότι έχει και σημαντικές επιδράσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα. Παρότι η Ελλάδα είναι μια ηλιόλουστη χώρα, συχνά υποτιμάται η ανάγκη για επαρκή πρόσληψη βιταμίνης D, ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες ή σε περιοχές με λιγότερη ηλιοφάνεια. Ωστόσο, νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο McGill του Καναδά δείχνει ότι η ανεπάρκεια της βιταμίνης αυτής κατά την παιδική ηλικία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, συνδέοντάς την με την ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως ο διαβήτης τύπου 1.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Science Advances, επικεντρώνεται στη λειτουργία του θύμου αδένα, ενός οργάνου που είναι σημαντικό για την εκπαίδευση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Όπως εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ John White, καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου McGill «ο θύμος αδένας βοηθά στην εκπαίδευση των ανοσοποιητικών κυττάρων να διακρίνουν τους φυσικούς ιστούς του σώματος από τους επιβλαβείς εισβολείς». Ωστόσο, η ανεπάρκεια βιταμίνης D σε αυτό το στάδιο της ζωής προκαλεί «γήρανση» του θύμου αδένα, γεγονός που καθιστά το ανοσοποιητικό σύστημα λιγότερο ικανό να φιλτράρει τα ανοσοποιητικά κύτταρα και να αποφεύγει τις επιθέσεις στους υγιείς ιστούς.
Ο Δρ White σημειώνει ότι αυτή η γήρανση του θύμου οδηγεί σε ένα «τρωτό» ανοσοποιητικό σύστημα: «Αυτό σημαίνει ότι ο θύμος αδένας γίνεται λιγότερο αποτελεσματικός στο να φιλτράρει τα ανοσοποιητικά κύτταρα που θα μπορούσαν να επιτεθούν κατά λάθος σε υγιείς ιστούς, αυξάνοντας τον κίνδυνο αυτοάνοσων νοσημάτων όπως ο διαβήτης τύπου 1» εξηγεί.
Kαθοριστική η σημασία της βιταμίνης D
Η παρούσα μελέτη βασίζεται και σε προηγούμενη έρευνα που είχε πραγματοποιηθεί στη Φινλανδία το 2001. Σε εκείνη τη μελέτη, που παρακολούθησε περισσότερα από 10.000 παιδιά, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που λάμβαναν συμπληρώματα βιταμίνης D από μικρή ηλικία είχαν έως πέντε φορές χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 1 αργότερα στη ζωή τους. Η Φινλανδία αποδείχθηκε ιδανική περίπτωση για την κατανόηση των πολλών ρόλων αυτού του θρεπτικού συστατικού.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, αν και η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια, τα ευρήματα είναι σχετικά και για την ανθρώπινη υγεία, καθώς η λειτουργία του θύμου αδένα είναι παρόμοια σε και στα δύο είδη. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντίκια που δεν μπορούσαν να παράγουν τη βιταμίνη D για να εξετάσουν πώς η ανεπάρκεια επηρεάζει τον θύμο, χρησιμοποιώντας ανάλυση κυττάρων και αλληλούχιση γονιδίων για να κατανοήσουν την επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της επαρκούς πρόσληψης βιταμίνης D, ιδιαίτερα για τα παιδιά. Ο Δρ John White τονίζει ότι «σε μέρη όπως το Μόντρεαλ, όπου σταματάμε να παράγουμε τη βιταμίνη από τον ήλιο μεταξύ φθινοπώρου και άνοιξης, τα συμπληρώματα θεωρούνται ζωτικής σημασίας». Συστήνει στους γονείς να συμβουλεύονται τους επαγγελματίες υγείας τους για να διασφαλίσουν ότι τα παιδιά τους λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες βιταμίνης D.
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της βιταμίνης D ήδη από την παιδική ηλικία, είναι σαφές ότι η πρόληψη αυτών των νοσημάτων μπορεί να ξεκινήσει εγκαίρως, με την κατάλληλη διατροφή και συμπληρώματα.