Ανέκαθεν το να είσαι διαφορετικός ήταν πρόβλημα. Το να είσαι γυναίκα, πρόσφυγας και να θέλεις να παίξεις ποδόσφαιρο φαντάζει κάτι ουτοπικό. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι στην Ελλάδα θα γεννιόταν η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα γυναικών προσφύγων; Υπήρχαν άνθρωποι που το οραματίστηκαν, το υλοποίησαν και νιώθουν κάτι παραπάνω από ικανοποιημένοι. «Είναι μαγεία όλο αυτό που βιώνουμε. Πηγαίνεις σε μια προπόνηση και συμβαίνουν πράγματα που ούτε μπορούσες να φανταστείς»
Ο αθλητισμός μπορεί να ξυπνήσει την ελπίδα, εκεί που προηγουμένως υπήρχε απόγνωση. Βαδίζοντας σε αυτό το μονοπάτι που τόσο όμορφα περιέγραψε ο Νέλσον Μαντέλα, το Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας σε συνεργασία με την Κατερίνα Σάλτα και την ομάδα της αποφάσισαν να δώσουν ένα κίνητρο για ζωή σε γυναίκες που άφησαν την πατρίδα τους, πέρασαν κακουχίες, έχουν το δεύτερο ρόλο στις οικογένειες τους και βλέπουν με αβεβαιότητα το μέλλον.
Το metrosport.gr ήρθε σε επαφή με την Κατερίνα και ξετύλιξε το
κουβάρι μιας ιστορίας που δίνει καθημερινά την ικανοποίηση της προσφοράς στους
εμπνευστές της και καλλιεργεί την αίσθηση του ανήκειν στις γυναίκες που
συμμετέχουν. Η υπεύθυνη της ομάδας μας μίλησε για τη δημιουργία και τις
δυσκολίες σύστασης της ομάδας, την επίσκεψη στο Ελλάδα – Φιλανδία, το πρόβλημα
της χρηματοδότησης και τις προσφυγοπούλες που γίνονται πρότυπα.
Η δημιουργία, το όνομα και οι προϋποθέσεις ένταξης
Πώς άρχισε η προσπάθεια υλοποίησης μιας ποδοσφαιρικής ομάδας;
«Τον Μάιο του 2016 προσλήφθηκα από την Οργάνωση Γη και ένας από τους ιδρυτές της είπε να δοκιμάσουμε το ποδόσφαιρο και συμφώνησα μαζί του. Δεν περίμενα να έχει τόσο αντίκτυπο σε αυτούς τους πληθυσμούς και ένιωσα μεγάλη χαρά. Υλοποιήσαμε οχτώ ποδοσφαιρικά προγράμματα για παιδιά και για άνδρες στην Αττική και όταν τελείωσε η συνεργασία μου αποφάσισα να ασχοληθώ εξ ολοκλήρου με τον αθλητισμό και είχα το όραμα να δημιουργήσω την πρώτη γυναικεία ομάδα προσφύγων.
Εκπαιδεύτηκα στη Δανία. Έπειτα, όφειλα να δημιουργήσω μια ομάδα ευάλωτων γυναικών, να τις εκπαιδεύσω στο ποδόσφαιρο και στους παγκόσμιους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης. Ήθελα η ομάδα αυτή να αφορά γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστες. Προσέγγισα, λοιπόν, το Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας και τους ανέπτυξα την ιδέα αυτή. Ενθουσιάστηκαν και τον Μάρτιο του 2019 ιδρύσαμε την πρώτη γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα προσφύγων, την Εστία».
Πώς προέκυψε το όνομα;
«Το όνομα το εμπνεύστηκε η κόρη του διευθυντή του Διεθνούς Κέντρου Ολυμπιακής Εκεχειρίας, η οποία είναι μόλις 12 ετών. Είναι τρομερά εμπνευσμένο καθώς αυτό είχαμε στο μυαλό μας. Όπως η Εστία, η αρχαία θεά ήταν η προστάτιδα της οικίας, έτσι θέλαμε να είναι και εμείς η ομάδα. Να είναι ένα σπίτι, όπου οι γυναίκες που θα αποφάσιζαν να συμμετέχουν θα ένιωθαν ασφαλείς, προστατευμένες και την έννοια της οικογένειας».
Πώς μπορούν οι γυναίκες να ενταχθούν στην ομάδα;
«Αρχικά η διάδοση της πληροφορίας έγινε μέσω των συνεργατών στο προσφυγικό και έπειτα στόμα με στόμα και τη σελίδα μας στο facebook. Ακόμη και τώρα μπορούν να μας βρουν στα social media και να δηλώσουν συμμετοχή ή να επικοινωνήσουν μαζί μας».
Υπάρχουν προϋποθέσεις για να γίνει μέλος μια κοπέλα;
«Όχι, δεν υπάρχει καμία προϋπόθεση. Δεν μας νοιάζει αν έχουν νόμιμα χαρτιά ή όχι, εάν έχουν βρει άσυλο ή όχι. Μας ενδιαφέρει να είναι άνω των 18 ετών και αυτό γιατί είναι ένα πρόγραμμα ενηλίκων. Βέβαια, πέρυσι το καλοκαίρι δεχθήκαμε και έφηβες».
Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης της ομάδας;
«Δεν είναι όλα εθελοντικά αλλά, δυστυχώς, δεν
έχει βρεθεί κάποια πηγή χρηματοδότησης. Το πρόγραμμα αυτοχρηματοδοτείται από το
Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας. Φυσικά, είναι προβληματικό αυτό και δεν
μπορεί να υπάρξει βιωσιμότητα βάση αυτού για πολύ καιρό. Δεν μπορούμε να
προσφέρουμε διάφορα πράγματα στις παίκτριες. Για παράδειγμα, όταν παίζουμε
φιλικούς αγώνες θα ήταν καλό να μπορούμε να νοικιάσουμε ένα μέσο για τη
μεταφορά, να τους προσφέρουμε εισιτήρια μαζικής μεταφοράς για να μπορούν να
έρχονται καθώς για εκείνες είναι ένα έξοδο ή καλύτερο εξοπλισμό. Είναι ένα
πρόβλημα που εκκρεμεί».
Οι αγώνες, οι προπονήσεις και η πανδημία
Σε ποιες διοργανώσεις συμμετέχετε;
«Δεν έχουμε ενταχθεί στο πρωτάθλημα, δεν θέλαμε κιόλας. Συμμετέχουμε σε διεθνή τουρνουά και σε φιλικούς αγώνες».
Πού γίνονται οι προπονήσεις;
«Σε ένα χώρο που μας παραχωρεί ο οργανισμός ΟΠΑΝΔΑ και είμαστε ευγνώμονες για τη συνεργασία και τη στήριξη του εδώ και δύο χρόνια. Διαλέξαμε αυτό το μέρος γιατί προτεραιότητα μας ήταν να υπάρχει εύκολη πρόσβαση για εκείνες, να υπάρχουν συγκοινωνίες και να είναι και κάπου κεντρικά ώστε να νιώθουν ασφαλείς».
Κατά πόσο ήταν εύκολο να πεισθεί ο υπεύθυνος των γηπέδων να το παραχωρήσει;
«Ήταν πανεύκολο καθώς ο οργανισμός αυτός του Δήμου Αθηναίων, ο ΟΠΑΝΔΑ, μας έχει βοηθήσει και μας έχει στηρίξει πάρα πολύ. Δεν είχαμε κανένα πρόβλημα, καμία αντίρρηση και κανένα δισταγμό. Αγκάλιασαν την ιδέα και μας το παραχώρησαν».
Έχει διαφοροποιηθεί κάτι λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού;
«Ακόμη και τώρα με τις τόσες απαγορεύσεις συνεχίζουμε διαδικτυακά τις προπονήσεις μας. Κάνουμε ποδοσφαιρικές ασκήσεις αλλά και τα σεμινάρια που κάναμε. Πάντα κάναμε δύο προπονήσεις και ένα σεμινάριο εκμάθησης των αξιών του αθλητισμού και των παγκόσμιων στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης».
«Είναι γυναίκες από τουλάχιστον 14 χώρες – Προτεραιότητα μας οι ευάλωτες Ελληνίδες»
Η διαφορετική γλώσσα και γενικότερα η κουλτούρα δυσχεραίνει το έργο σας;
«Όχι, έχουμε την απαραίτητη εμπειρία και το ποδόσφαιρο είναι μια παγκόσμια γλώσσα. Παρόλα αυτά, υπάρχει βοηθός προπονητή που είναι από το Αφγανιστάν και μιλάει τη γλώσσα των περισσότερων παικτριών και έχουμε εντάξει στο πρόγραμμα και εθελόντριες Ελληνίδες και ξένες που βοηθούν στη μετάφραση. Στα αραβικά έχουμε κάποιες δυσκολίες. Ωστόσο, ακόμη και οι παίκτριες που μιλούν αγγλικά, μπορούν και μεταφράζουν στις υπόλοιπες. Το ποδόσφαιρο, εξάλλου, είναι μια παγκόσμια γλώσσα, οπότε και με νοηματική και μισά αγγλικά, μισά ελληνικά, μισά στη γλώσσα τους καταφέρνουμε να συνεννοηθούμε».
Από ποιες χώρες προέρχονται οι γυναίκες της ομάδας;
«Είναι από Αφγανιστάν, Ιράν, Ιράκ, Αίγυπτος, Καμερούν, Κονγκό, Συρία, Μαρόκο και από άλλες χώρες. Μιλάμε για πάνω από 14 οι χώρες».
Υπάρχουν Ελληνίδες στην ομάδα; Και αν όχι, υπάρχει πρόβλεψη για τη συμμετοχή τους;
«Υπάρχουν εθελόντριες μέχρι στιγμής. Δυστυχώς, ο κορωνοϊός δεν μας επέτρεψε να προχωρήσουμε τη σκέψη και να εγγραφούν ευάλωτες Ελληνίδες. Με το που τελειώσει η ιστορία, οι ευάλωτες Ελληνίδες θα είναι η προτεραιότητα μας καθώς εάν θέλουμε πραγματικά να μιλάμε για ένταξη αυτό θα επιτευχθεί εάν κλωτσάμε την μπάλα μαζί. Ακόμη, όπως ωφελήθηκαν οι προσφυγοπούλες, μπορούν να το κάνουν και οι ευάλωτες Ελληνίδες».
«Νιώθουν ότι ανήκουν σε μια οικογένεια»
Ουσιαστικά, το ποδόσφαιρο και η ύπαρξη της ομάδας βοηθούν ώστε να γίνει πιο ομαλή η ένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο. Σωστά;
«Σαφώς».
Νιώθουν πιο ασφαλείς, πιο προστατευμένες, ότι ανήκουν κάπου;
«Ναι ξεκάθαρα. Η αίσθηση του ανήκειν είναι ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που μας δίνει ο αθλητισμός. Φυσικά, το νιώθουν αυτό και το εκφράζουν και έντονα. Μπορεί κάποιες να ταξίδευαν μόνες τους και άλλες με την οικογένεια τους αλλά ένιωθαν μόνες. Μέσα από την ομάδα νιώθουν λιγότερο μόνες, η μία στηρίζει την άλλη εντός και εκτός του ποδοσφαίρου. Το ίδιο κάνει και το προπονητικό τιμ. Νιώθουν ότι ανήκουν σε μια οικογένεια».
Υπήρχαν αντιδράσεις;
«Ναι και όχι. Δεν έχει συμβεί κάτι μέχρι στιγμής. Το γεγονός ότι είναι γυναίκες μπορεί να είναι βοηθητικό σε αυτό. Ίσως να τις βλέπουν με μεγαλύτερη συμπάθεια από ότι έναν άνδρα. Δεν έχει γίνει κάτι που να τις στεναχωρήσει. Σαφώς, υπάρχει δυσπιστία. Ωστόσο, στα σημεία όπου βρεθήκαμε δεν έχει γίνει κάτι που να τις φέρει σε δύσκολη θέση».
Υπάρχει κάποια επιπλέον στήριξη στις γυναίκες που έρχονται; Για παράδειγμα, ένας ψυχολόγος ώστε να μπορούν να μιλήσουν;
«Όχι καθώς δεν θέλουμε να μπούμε σε κομμάτια που δεν είναι δικά μας. Υπάρχουν οργανώσεις στο μεταναστευτικό που ασχολούνται ακριβώς με αυτό και τις γνωρίζουν και τις παρακολουθούν. Για κάθε γυναίκα υπάρχει μια κοινωνική λειτουργός που την έχει βοηθήσει και την προωθεί στις κατάλληλες υπηρεσίες».
Υπήρχαν δυσκολίες ή ενδοιασμοί στην προσέγγιση των γυναικών;
«Ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Στην αρχή δεν εκδήλωναν ενδιαφέρον. Επικοινωνούσα με το πρόγραμμα ξανά και ξανά. Θεωρούσαν κάτι ξένο το ποδόσφαιρο. Σκεφτόντουσαν «είμαι 35 χρονών, δεν μπορώ να παίξω» ή «δεν έχω ξαναπαίξει». Υπάρχει, επίσης, ο ανασταλτικός παράγοντας της οικογένειας. Κάποιες παίκτριες σταμάτησαν γιατί τους το απαγόρευσε το οικογενειακό περιβάλλον είτε αυτό ήταν ο πατέρας είτε ο σύζυγος.
Ευτυχώς, οι περιπτώσεις αυτές ήταν ελάχιστες καθώς οι περισσότεροι πατέρες και σύζυγοι αγκάλιασαν την προσπάθεια και τις ενθάρρυναν. Επιπλέον, υπάρχει το ψυχολογικό τραύμα. Είναι αδύνατον στη σκέψη τους να αφήσουν τους τέσσερις τοίχους και να βγουν έξω μόνες σε μια πόλη που δεν γνωρίζουν. Το σημαντικότερο πρόβλημα στο προσφυγικό είναι ότι κάποιος ξεκινά με ενθουσιασμό αλλά μετά δεν είναι συνεπής και δεν συνεχίζει. Όταν έχεις αντιμετωπίσει τόσα πράγματα στο παρελθόν και συνεχίζεις να ζεις μέσα σε μια αβεβαιότητα για το παρόν και το μέλλον σου είναι δύσκολο να βρεις κίνητρο να κυνηγάς μια μπάλα».
«Ενθουσιάστηκαν με το Ελλάδα – Φιλανδία και με το freestyle»
Πώς ήταν η εμπειρία της παρακολούθησης του αγώνα της Ελλάδας με τη Φινλανδία;
«Έχουμε συνεργασία με την ΕΠΟ και μετά από πρόσκληση τους βρεθήκαμε στο γήπεδο και παρακολουθήσαμε το παιχνίδι. Το να πάμε και να γυρίσουμε ήταν λίγο περίεργο. Δεν υπάρχει και ιδιαίτερη χρηματοδότηση όσον αφορά την ομάδα, οπότε με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα αυτοκίνητα μας και τη συνοδεία εθελοντών καταφέραμε και φτάσαμε. Ήταν ενθουσιασμένες πάρα πολύ.
Τους είχα πει ότι θα παρακολουθήσουμε μόνο το α΄ ημίχρονο καθώς ήταν βραδινή ώρα και συνέτρεχαν και λόγοι ασφαλείας αλλά το είδαμε όλο το παιχνίδι. Ήρθαν στο ημίχρονο και μου ζήτησαν να μην φύγουμε και όντως μείναμε. Μετά με μέσα μαζικής μεταφοράς και αυτοκίνητα τις επιστρέψαμε όλες σπίτι με ασφάλεια. Το χάρηκαν πολύ. Η ΕΠΟ είναι υποστηρικτική στις δράσεις μας».
Τι άλλες δραστηριότητες υλοποιούνται;
«Σαφώς, προσπαθούμε να τους δίνουμε διαφορετικά ερεθίσματα και να τις φέρνουμε σε επαφή με άλλα αθλήματα και άλλες δραστηριότητες. Ειδικά, με την Κατερίνα (Καραλή) ενθουσιάστηκαν, μαγεύτηκαν. Την καλοκαιρινή περίοδο κάνουμε κάτι διαφορετικό. Φέτος, κάναμε τζούντο. Πέρυσι, μάθαμε για το κρίκετ και το ράγκμπι. Άλλοτε, σεμινάρια φωτογραφίας. Προσπαθούμε πάντα να τους δίνουμε ερεθίσματα όσο το δυνατόν περισσότερα καθώς μπορεί να τις βοηθήσει να ανακαλύψουν καινούργια ενδιαφέροντα είτε να κυνηγήσουν μια επαγγελματική σταδιοδρομία στο μέλλον»
«Πρότυπο για μένα οι προσφυγοπούλες»
Η εμπειρία τους με την Κατερίνα;
«Προσπαθώ να προσωποποιώ την κατάσταση όσο το δυνατόν λιγότερο. Φυσικά, δεν είναι πάντα εφικτό γιατί αγαπώ πολύ αυτό που κάνω και δίνομαι. Είναι συγκινητικά αυτά που εκφράζουν και είναι στενή η σχέση μας. Φροντίζω πάντα να τις στηρίζω τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου. Ξέρουν ότι είμαστε εδώ για ό,τι και να χρειαστούν από γιατρό μέχρι να δώσουμε συμβουλές ή να τις ενημερώσουμε για κάτι. Τις στηρίζουμε σε όλα και τις ακούμε όταν δεν αισθάνονται και τόσο καλά, χωρίς όμως να παίρνουμε τη θέση του ψυχολόγου.
Μου λένε ότι για εκείνες έχω υπάρξει πρότυπο, μάνα, αδερφή, τα πάντα. Εγώ θα ήθελα να πω σε όλους αλλά και σε εκείνες ότι εκείνες είναι πρότυπο για μένα. Ξεκίνησα με στόχο να ενδυναμώσω αυτές τις γυναίκες αλλά αυτό που βιώνουμε όλοι στην ομάδα είναι ότι εκείνες ενδυναμώνουν εμάς κάθε μέρα. Μας εμπνέουν μέσα από τις δύσκολες συνθήκες που έχουν βιώσεις και τις εξαιρετικά δύσκολες όπου συνεχίζουν να ζουν. Ακόμη και νεαρά κορίτσια».
Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να αναλάβετε ένα τέτοιο Project;
«Ο εθελοντισμός πηγάζει από μέσα μας. Έχω αναπτυγμένη πάρα πολύ την αίσθηση του δικαίου και δεν μπορώ να βλέπω να συμβαίνει κάτι και να μην κάνω κάτι έμπρακτα για αυτό. Δεν μου αρκεί το να ενισχύσω μια προσπάθεια οικονομικά ή σε είδη. Προφανώς, ο καθένας ό,τι μπορεί κάνει και όλα αυτά χρειάζονται. Εγώ θέλω να κάνω κάτι έμπρακτα. Δεν μπορώ να βλέπω ένα ζώο, ένας άνθρωπος να υποφέρει ή ένα δέντρο να καίγεται και να μην κάνω κάτι. Για όλα αυτά θα τρέξω. Είναι κάτι που πηγάζει από μέσα μου.
Είμαι στο χώρο του προσφυγικού από το 2015. Άρχισα ως εθελόντρια στη Μυτιλήνη, την Ειδομένη και στο λιμάνι του Πειραιά. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα δουλέψω σε αυτό το χώρο. Είμαι εθελόντρια σε όλη μου τη ζωή. Έχω βοηθήσει για το περιβάλλον, τα ζώα και τον άνθρωπο. Πολλοί βλέπουν τον εθελοντισμό ως ευκαιρία για επαγγελματική αποκατάσταση. Ποτέ δεν το είδα έτσι. Ένιωσα την ανάγκη να βοηθήσω αυτούς τους ανθρώπους., όμως, ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα εξελιχθεί με αυτό τον τρόπο. Δεν είχα, εξάλλου, και καμία σχέση με το ποδόσφαιρο. Δεν θεωρώ την ομάδα κτήμα μου. Με ενδιαφέρει να προσφέρουμε κάτι σε αυτόν τον κόσμο. Ήταν βοηθητικό ότι όλο αυτό αγκαλιάστηκε».
Με ποιον τρόπο μπορεί κάποιος να έρθει σε επαφή με εσάς και να βοηθήσει;
«Υπάρχουν πολλά πράγματα που χρειάζονται. Από ιδέες μέχρι τη μεταφορά των παικτριών στους αγώνες και τα social media. Υπάρχουν πολλά πράγματα στα οποία μπορεί να βοηθήσει κανείς. Μπορεί να μας βρει στην ιστοσελίδα της Εκεχειρίας ή πολύ πιο εύκολα στα social media».
Ακολουθήστε τη σελίδα του metrosport.gr και στο google news.
Κάντε like στη σελίδα μας στο Facebook