Στον απόηχο της επίσκεψης Ερντογάν στο Βερολίνο ο γερμανικός τύπος συνεχίζει τις αναλύσεις για τις δύσκολες και αντιφατικές σχέσεις Τουρκίας με τη Γερμανία και τη Δύση.
Οπως μεταδίδει η ελληνική επιθεώρηση της Deutsche Welle, ο σχολιαστής της οικονομικής επιθεώρησης Handelsblatt υποστηρίζει ότι η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να αισθάνεται τυχερή που δεν προκλήθηκε κανένα επεισόδιο στη διάρκεια της συνέντευξης, αν και η αναφορά του Ταγίπ Ερντογάν στο ότι η Τουρκία δεν ευθύνεται για το Ολοκαύτωμα και συνεπώς μπορεί να μιλάει ελεύθερα, προκάλεσε εκνευρισμό.
Για τον Γερμανό αρθρογράφο ωστόσο, όπως και για πολλούς πολιτικούς, η πρόσκληση ήταν αναγκαία. Για ποιον λόγο; Διότι η Τουρκία είναι πολύ σημαντική λόγω της γεωγραφικής της θέσης και ως μέλος του ΝΑΤΟ.
«Αλλά από την άλλη» υπενθυμίζει ο αρθρογράφος, «έστειλε σε δόσεις τους πρόσφυγες προς τη Δύση για να αποσπάσει παραχωρήσεις και στη συνέχεια έκλεισε συμφωνία με την Ευρώπη στο προσφυγικό. Μεσολάβησε ανάμεσα στο Κίεβο και τη Μόσχα για τη συμφωνία για τα σιτηρά, αλλά αρνήθηκε να υιοθετήσει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας (…) Δεν είναι λίγοι στη Δύση αυτοί που βλέπουν τον Ερντογάν στον ρόλο του συντονιστή στον πόλεμο στη Γάζα και μάλιστα με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να εξασκήσει την επιρροή του για να επιτύχει την απελευθέρωση κι άλλων ομήρων από τα χέρια της Χαμάς.
Τόσο οι πολιτικές του Ερντογάν όσο και οι προσδοκίες της Δύσης από αυτόν είναι γεμάτες αντιφάσεις. Και ο Τούρκος πρόεδρος αποτελεί παράδειγμα της δύσκολης εξισορρόπησης ανάμεσα σε μια ρεαλπολιτίκ και μια εξωτερική πολιτική βασισμένη σε αξίες, την οποία διεκδικεί και η υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ για την ίδια και τη Γερμανία».
Ο Γερμανός σχολιαστής εκφράζει πάντως την ελπίδα, ότι, παρά τις αντιφάσεις, ο Τούρκος πρόεδρος θα στραφεί προς τη Δύση, γιατί την χρειάζεται οικονομικά.
Η «Γερμανία χρειάζεται την Τουρκία»
Αλλά και η «Γερμανία χρειάζεται την Τουρκία» είναι ο τίτλος σχολίου της Berliner Zeitung. Ο αρθρογράφος υποστηρίζει ότι η δραματουργία της επίσκεψης, δηλαδή πρώτα οι δηλώσεις και μετά η συνάντηση, αντανακλούσε τα διλήμματα της Δύσης, μεταξύ άλλων και την εξάρτησή της από αυταρχικούς ηγέτες.
«Όπου η πολιτική δείχνει ανικανότητα, η μόνη επιλογή είναι η φυγή στο φαίνεσθαι, στα ωραία λόγια (…) στο τι λέγεται, αλλά και τι δεν λέγεται (…) Η σχέση (σ.σ. της Γερμανίας) με την Τουρκία αντικατοπτρίζει τους παραλογισμούς της γερμανικής πολιτικής. Επιθυμεί μια δημοκρατική, φιλελεύθερη, κοσμική Τουρκία, αλλά δεν μπορεί να το πει δυνατά μήπως καταρρεύσει το σύμφωνο μετανάστευσης, στο οποίο αποτυπώνεται η αδυναμία μας να προστατεύσουμε τα ευρωπαϊκά σύνορα, να μειώσουμε τους παράγοντες οικονομικής προσέλκυσης (προσφύγων και μεταναστών), ή να μεταρρυθμίσουμε το δικαίωμα ασύλου».
Η εφημερίδα σημειώνει επίσης ότι η Γερμανία χρειάζεται την Τουρκία για να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία.