Αδιαμφισβήτητα οι μεγάλοι πρωταγωνιστές του ποδοσφαίρου είναι οι παίκτες και οι προπονητές, αλλά πίσω από κάθε ομάδα υπάρχουν δεκάδες άνθρωποι που δουλεύουν καθημερινά για να προετοιμάσουν τους ποδοσφαιριστές όσο το δυνατόν καλύτερα για την πεμπτουσία του αθλήματος, που δεν είναι άλλη από τους αγώνες.
Το Metrosport.gr και ο Κωστής Παναγιώτου βρήκαν και επικοινώνησαν με έναν από τους πολλούς αφανείς ήρωες των ομάδων. Ο γυμναστής φυσικής κατάστασης της Σερκλ Μπριζ και του Μακεδονικού, Στέφανος Γιώγος, μας έβαλε μέσα στα αποδυτήρια των συλλόγων που εργάζεται, εξηγώντας άγνωστες πτυχές του ποδοσφαίρου, ενώ ανάφερε τα θετικά και τα αρνητικά του ελληνικού ποδόσφαιρου, συγκρίνοντάς το με όσα συμβαίνουν στο εξωτερικό.
Ο Στέφανος Γιώγος παρότι είναι μόλις 32 ετών, έχει 8 χρόνια στο χώρο της προπονητικής και του γυμναστή. Πέρα από τη θέση του γυμναστή στη Σερκλ Μπριζ και στον Μακεδονικό, συνεργάζεται και με την ακαδημία των "Κανονιέρηδων", σε έναν χώρο που στεγάζεται η εταιρεία Lead Performance.
«Μαζί με τον Φώτη Μούντα, οποίος είναι ιδιοκτήτης των εγκαταστάσεων εδώ στους "Κανονιέρηδες", έχουμε ιδρύσει μια εταιρεία, την Lead Performance. Ουσιαστικά ασχολούμαστε με τη βελτίωση ποδοσφαιριστών, είτε έχει να κάνει με την απόδοση, είτε αφορά πρόληψη τραυματισμών, αποκατάσταση τραυματισμών, μετρήσεις με GPS για εργομετρικά τεστ. Πλέον έχουμε και φυσιοθεραπευτή που αναλαμβάνει αποκλειστικά τους τραυματισμούς και την επανένταξη των παικτών μετά τον τραυματισμό.
Εγώ έχω την επίβλεψη όλου του εγχειρήματος, το οποίο καθημερινά προσπαθούμε να εξελίξουμε. Επίσης, έχουμε γυμναστές που εργάζονται και μερικά παιδιά που κάνουν πρακτική, από ΤΕΦΑΑ ή από ΙΕΚ, ενώ εκτός των άλλων εργάζομαι και ως καθηγητής σε ΙΕΚ.
Είμαι προπονητής φυσικής κατάστασης, ουσιαστικά αναλύω τα GPS των ποδοσφαιριστών, τα οποία είναι το πιο σημαντικό εργαλείο, με τα GPS
μετράμε πόση απόσταση έχει διανύσει ένας παίκτης, τη μέγιστη ταχύτητα, πόση απόσταση έχει διανύσει με σπριντ, πως επιταχύνει, πως επιβραδύνει και πως αλλάζει κατεύθυνση».
«Τα παιδιά πρέπει να προσεγγίζονται με τη βιολογική ηλικία και όχι με βάση τη χρονολογική»
Ένα από τα μεγάλα ερωτήματα που ταλανίζουν τους γονείς είναι από ποια ηλικία και μετά μπαίνει ο ρόλος του γυμναστή στην καθημερινότητα των παιδιών.
«Κάθε ηλικία έχει κάτι διαφορετικό. Σε όλες τις ηλικίες μπορούμε να έχουμε ρόλο. Στην ηλικία των 10-12 ετών είναι πολύ σημαντική η τεχνική και δεν εννοώ τεχνική με τη μπάλα, αλλά την τεχνική κίνησης. Αργότερα, όταν το παιδί μπαίνει στην ανάπτυξη, δηλαδή στις ηλικίες των 13 έως 15 ετών, πρέπει να προσέχουμε πάρα πολύ και να δίνουμε έμφαση στον συντονισμό, διότι μεγαλώνει πολύ απότομα, τα άκρα είναι πιο μεγάλα και ο κορμός πιο μικρός, με αποτέλεσμα ο κίνδυνος του τραυματισμού να είναι μεγαλύτερος.
Η διαφορά όσο αφορά την προπόνηση σε αυτές τις ηλικίες είναι ότι πρέπει να ελέγχουμε το φορτίο, δηλαδή να μην κάνουν πολλή προπόνηση τα παιδιά. Να κάνουν προπόνηση έντασης, αλλά πολλά παιδιά το παρακάνουν με ατομικές προπονήσεις, οπότε πρέπει να υπάρχει μέτρο και να δουλεύουν διαφορετικά κομμάτια, κινητικότητα, ευκινησία, ευλυγισία, συντονισμό, ταχύτητα αντίδραση. Δεν χρειάζεται να δουλέψουν μέγιστη δύναμη, υπερτροφία, πολλά άλματα κλπ.
Η βελτίωση απόδοσης έρχεται μετά το πέρας της μεγάλης ανάπτυξης, δηλαδή όταν η τεστοστερόνη έχει εκκριθεί. Τα παιδιά πρέπει να προσεγγίζονται με τη βιολογική ηλικία και όχι με βάση τη χρονολογική. Και με συγκεκριμένες μετρήσεις μπορούμε να δούμε αν το παιδί μπορεί να μπει στο στάδιο της βελτίωσης απόδοσης.
Στις περισσότερες ομάδες δεν αλλάζουν με βάση τις ανάγκες των παιδιών, δυστυχώς. Στις περισσότερες χώρες του κόσμου στις ομάδες των Κ-17 και Κ-19 πηγαίνουν σύμφωνα με τη χρονολογική ηλικία των παιδιών και όχι τη βιολογική. Για παράδειγμα στο Βέλγιο, σε πολλές ακαδημίες λειτουργούν βάσει βιολογικής ηλικίας, λειτουργούν διαφορετικά απ’ ότι λειτουργούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Στην Ελλάδα υπάρχουν τα κατάλληλα μέσα για να αναπτυχθούν νεαροί ποδοσφαιριστές και να φτάσουν στο επίπεδο να αγωνιστούν στη Super League;
«Τα τελευταία πέντε χρόνια, ναι. Αρχικά στις περισσότερες ακαδημίες, αν όχι όλες, οι προπονητές είναι από ΤΕΦΑΑ, έχουν γνώση για το αντικείμενο, δεν είναι όπως παλιά που οι περισσότεροι ήταν εμπειρικοί. Βέβαια και ένας εμπειρικός προπονητής μπορεί να είναι καλός στη δουλειά του. Ουσιαστικά αυτό που έχει αλλάξει είναι το γεγονός πως πλέον οι προπονητές ψάχνονται περισσότερο».
«Το λάθος στην Ελλάδα είναι ότι κυνηγάμε το αποτέλεσμα και δεν εμπιστευόμαστε τα παιδιά»
Σε τι επίπεδο είμαστε όσο αφορά τους προπονητές και το ταλέντο των παιδιών;
«Επειδή έχω παραστάσεις από το εξωτερικό, δεν είμαστε πίσω όσο αφορά τους προπονητές, ίσα ίσα είμαστε πιο μπροστά από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Θα σε πάω πάλι στο Βέλγιο. Σε μικρομεσαίες ακαδημίες βλέπεις την προπόνηση και καταλαβαίνεις πως στην Ελλάδα είμαστε καλύτεροι από αυτούς, και σε ταλέντο παιδιών και σε ποιότητα προπονητών. Αυτό που έχω δει ότι πάει λάθος εδώ (σ.σ. Ελλάδα), είναι μετά την ηλικία των 16-17 ετών, γιατί κυνηγάμε το αποτέλεσμα και δεν εμπιστευόμαστε τα παιδιά.
Επειδή πηγαίνω σε πολλά γήπεδα καθημερινά, για να παρακολουθήσω τους παίκτες που προπονώ ατομικά, οι περισσότεροι γονείς είναι στα κάγκελα και είτε φωνάζουν στον διαιτητή, είτε στον προπονητής γιατί τις επιλογές που κάνει. Αυτό που τους νοιάζει είναι απόδοση και τους ενδιαφέρει να κερδίσει η ομάδα στην οποία αγωνίζεται το παιδί τους, δεν τους νοιάζει να βελτιωθεί το παιδί τους. Κοιτούν το ομαδικό και όχι το ατομικό. Κατά την άποψή μου το αναπτυξιακό ποδόσφαιρο είναι ατομικό άθλημα, γιατί πρέπει να κοιτάμε στην ανάπτυξη του καθενός ξεχωριστά, ιδεατό. Αλλά αν δεν κοιτάμε το ιδεατό πως μπορούμε να το χτίσουμε και να φτάσουμε πιο κοντά σε αυτό.
Σε αυτό που χάνουμε σε σχέση με κάποιες ομάδες του εξωτερικού, όσο αφορά την ατομική προπόνηση, είναι το μπάτζετ. Για παράδειγμα στην ακαδημία της Μίντιλαντ, η οποία είναι πολύ καλή, υπάρχουν δύο προπονητές ατομικής βελτίωσης, οι οποίοι αξιολογούν τα παιδιά και μετά τις προπονήσεις, για 20-30 λεπτά βελτιώνουν καθημερινά τον καθένα, με βάση τις αδυναμίες που έχουν εντοπίσει. Αυτό υπήρξε στον Παναθηναϊκό κάποια στιγμή, αλλά πλέον δεν υπάρχει ούτε εκεί».
Η μεγαλύτερη διαφορά που έχεις εντοπίσει μεταξύ των ακαδημιών του Βελγίου και της Ελλάδας, ποια είναι;
«Εδώ έχουμε καλύτερες ακαδημίες από το Βέλγιο, πέρα από τις τοπ ομάδες, δηλαδή τις Άντερλεχτ, Κλαμπ Μπριζ, Γάνδη και Γκενκ. Βέβαια ο ΠΑΟΚ τις κερδίζει, αν πάμε στο κομμάτι της νίκης.
Ο ΠΑΟΚ τα τελευταία χρόνια επενδύει στα νέα παιδιά, ο Ολυμπιακός το ψιλό κάνει, ο Παναθηναϊκός επένδυε παλιότερα, τώρα το γύρισε στους ξένους, ο Άρης δεν το έκανε ποτέ, η Ξάνθη και ο Αστέρας Τρίπολης επένδυαν επίσης, αλλά μιλάμε για μικρά μπάτζετ. Ενώ στο Βέλγιο ομάδες με μεγάλα μπάτζετ επενδύουν στους νέους, ακόμα και αν δεν τους βάζουν στην ομάδα, τους στέλνουν δανεικούς σε ομάδες πρώτης κατηγορίας.
Η μεγάλη διαφορά του Βελγίου με την Ελλάδα είναι ότι εμπιστεύονται τα παιδιά. Η ένταση δεν μας λείπει, αν δεις έναν αγώνα Κ-19 του ΠΑΟΚ με τον Ολυμπιακό θα πάθεις πλάκα. Το ταλέντο υπάρχει αλλά δεν τους εμπιστευόμαστε».
Η Νιουκάστλ, η Σάντερλαντ και τα λάθη στην προπονητική
Ο Στέφανος Γιώγος, όπως κάθε παιδί που αγαπάει το ποδόσφαιρο, ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του καριέρα από μικρές ομάδες της πόλης, φτάνοντας μέχρι τον Ηρακλή. Αλλά τραυματισμοί έβαλαν πρόωρο τέλος στην ποδοσφαιρική του καριέρα, ανοίγοντας όμως ένα νέο κεφάλαιο στην καριέρα του, φτάνοντας μέχρι την Αγγλία και τη Νιουκάστλ.
«Γενικά είμαι ένας άνθρωπος που δοκιμάζω πράγματα. Δοκίμαζα, αφαιρούσα και μέσα από την εις άτοπον απαγωγή βρήκα αυτό που με γεμίζει. Ξεκίνησα να παίζω ποδόσφαιρο στο Ρετζίκι, στα 15 μου πήγα στον Ηρακλή και έγινα επαγγελματίας στα 17,5. Τότε όμως ήταν η πρώτη φορά που έπεσε ο Ηρακλής και όλοι οι επαγγελματίες μείναμε ελεύθεροι, οπότε πήγα στην Κύπρο, στον Εθνικό Άχνας, ο οποίος αγωνιζόταν τότε στην πρώτη Εθνική, αλλά δεν αγωνίστηκα, έκανα προετοιμασία και έφυγα δανεικός, αγωνιζόμενος σε ομάδες στη Β κατηγορία της Κύπρου.
Μετά από πολλούς τραυματισμούς και χειρουργεία αποφάσισα να σταματήσω το ποδόσφαιρο περίπου στα 24 μου, ένιωθα ότι το σώμα μου δεν πήγαινε άλλο. Αμέσως μετά ασχολήθηκα με την προπονητική, ήμουν στα ΤΕΦΑΑ, έχοντας ειδικότητα στο ποδόσφαιρο, και τότε η Δόξα Ρετζικίου και ο Ηρακλής Αμπελοκήπων μου έδωσαν από δύο τμήματα μικρών ηλικιών. Την επόμενη χρονιά πήρα ένα μεγαλύτερο τμήμα και εκεί είναι που κατάλαβα ότι μου άρεσε να είμαι περισσότερο γυμναστής παρά προπονητής.
Θυμάμαι μου έδωσε την ευκαιρία ο Γιάννης Παγώνης και πήγα μαζί του στο Θερμαϊκό Θέρμης. Επίσης, ήμουν στο δίκτυο της ΑΕΚ, ως υπεύθυνος της ακαδημίας στο κομμάτι της φυσικής κατάστασης, στη Βόρεια Ελλάδα, σε μια ηλικία όμως που δεν ήμουν καθόλου έτοιμος για υπεύθυνος.
Ανέλαβα τη Δόξα Ρετζικίου ως προπονητής, στο Α Ερασιτεχνικό, αποτυχία (γέλια). Δεν το είχα καθόλου ως προπονητής. Θεωρούσα τότε ότι όλα πρέπει να γίνονται by the book, δεν καταλάβαινα ότι είναι ερασιτέχνες και τους έβαζα διπλές προπονήσεις, οπότε ήταν όλοι δυσαρεστημένοι. Αν γυρνούσα το χρόνο πίσω θα με ένοιαζε η διαχείριση και όχι τόσο η προπόνηση. Εκεί έφαγα την πρώτη σφαλιάρα.
Μετά πήγα στην Αγγλία, κάνοντας μεταπτυχιακό στην αθλητική ψυχολογία και ήμουν τυχερός γιατί το πανεπιστήμιο είχε συνεργασία με τη Νιουκάστλ και τη Σάντερλαντ, οπότε για επτά μήνες ήμουν ως βοηθός γυμναστή στη δεύτερη ομάδα της Νιουκάστλ, στην Κ-23. Παράλληλα ήμουν και στη Σάντερλαντ στους αθλητικούς ψυχολόγους, τη χρονιά που πρόβαλε το Netflix τη σειρά "Sunderland 'Til I Die". Μετά επέστρεψα στην Ελλάδα για να πάω στρατό. Θυμάμαι ότι έλεγα ψέματα στον διοικητή μου πως έχω ένα πρόβλημα υγείας, για να βγαίνω τα απογεύματα και να πηγαίνω να κάνω προπονήσεις σε ομάδες, δεν μπορούσα να το αφήσω, είναι το μικρόβιό μου».
Η Σερκλ Μπριζ και η σχέση με τη Μονακό
Απ’ ότι αντιλαμβάνομαι η προοπτική να εργαστείς στο εξωτερικό ήταν πάντα στο μυαλό σου. Πως προέκυψε συνεργασία με τη Σερπλ Μπριζ;
«Η συνεργασία μου με τη Σερκλ Μπριζ ξεκίνησε φέτος. Ήμουν ως υπεύθυνος φυσικής κατάστασης στις ακαδημίες του Παναθηναϊκού, στη Βόρεια Ελλάδα. Και κάποια στιγμή κοιτούσα τον χάρτη και λέω: "αν δεν πάω τώρα κάπου στο εξωτερικό, θα το κοιτάω στα 40 μου και θα έχω κατάθλιψη".
Οπότε ξεκίνησα ένα ισπανικό μεταπτυχιακό, μέσω διαδικτύου, το οποίο αφορούσε τη φυσική κατάσταση, οπότε μέσω αυτού πήγα για πρακτική δύο μηνών στη Σερκλ, με τα έξοδα να είναι όλα πληρωμένα από εμένα, ξόδεψα περίπου 8.000 ευρώ, το είδα σαν επένδυση για εμένα.
Μετά το δίμηνο μου έκαναν ανανέωση, έμεινα μέχρι τον Ιανουάριο στο Βέλγιο και τώρα συνεργαζόμαστε από απόσταση, αλλά συνεχίζω να βρίσκομαι στο τεχνικό επιτελείο της ομάδας. Πλέον πηγαίνω μια φορά το μήνα.
Παρόλο που ήμασταν στα playoffs του Conference League, δεν μπορούσαμε να παίξουμε Ευρώπη, γιατί την ομάδα την έχει αγοράσει η Μονακό. Βασικά για να αγωνιστεί η Σερκλ στο Conference πρέπει η Μονακό να περάσει στο Champions League γιατί δεν υπάρχει πιθανότητα να συναντηθούμε.
Φέτος είναι η καλύτερη σεζόν στην ιστορία της ομάδας, τερματίσαμε στην 8η
θέση της κανονικής περιόδου, κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ, και μπήκαμε στα playoffs Ευρώπης. Σίγουρα παίζει ρόλο και η σχέση με τη Μονακό, όσο αφορά το μπάτζετ. Δεν είναι ότι η Σερκλ έχει μεγάλους παίκτες. Η φιλοσοφία είναι νεαροί παίκτες και σκληρή δουλειά, στην ομάδα αγωνίζονται παιδιά 18 χρονών».
«Με αυτό έπαθα σοκ στο Βέλγιο»
Ποια είναι διαδικασία προώθησης ενός νεαρού, στο Βέλγιο, από τις ακαδημίες έως την πρώτη ομάδα;
«Αρχικά υπάρχει η Β ομάδα, που αγωνίζονται στη δεύτερη και τρίτη Εθνική, όπως συμβαίνει πλέον και στην Ελλάδα, κάτι που θα βοηθήσει πολύ, οπότε τα παιδιά από 17 ετών αγωνίζονται. Αργότερα είτε δίνονται δανεικοί σε ομάδες πρώτης κατηγορίας, είτε μπαίνουν στο ρόστερ της πρώτης.
Θα σου δώσω ένα παράδειγμα για να καταλάβεις πως λειτουργούν. Στον αγώνα Σερκλ Μπριζ - Άντερλεχτ τραυματίστηκε στο 30ο λεπτό ο στόπερ της ομάδας μας, ο προπονητής στον πάγκο είχε δύο κεντρικούς αμυντικούς, έναν 28 ετών και έναν 18 ετών, και έβαλε τον 18άρη. Μάλιστα, έκανε ένας λάθος και η Άντερλεχτ έβαλε γκολ. Στον επόμενο αγώνα τον έβαλε βασικό. Στην Ελλάδα ακόμα και αν βάλουν έναν 18άρη, αν κάνει λάθος δεν θα τον ξανά βάλουν.
Ο ποδοσφαιριστής για εμένα πρέπει να είναι ψυχικά ανθεκτικός, τα παιδιά αυτά από μικρή ηλικία είναι μέσα στον ανταγωνισμό, έχουν κάνει λάθη, οπότε μάθε τους να ζουν με αυτό. Ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο εκπαιδεύεις τον νεαρό ποδοσφαιριστή, για εμένα το ποδόσφαιρο ότι ηλικία και να είσαι είναι εκπαίδευση, ο προπονητής, οι γυμναστές, όλοι πρέπει να είναι εκπαιδευτές. Πρώτα απ’ όλα είσαι εκπαιδευτής, με τι παράδειγμα δίνεις και τι πρότυπο είσαι.
Με αυτό που έπαθα σοκ στο Βέλγιο είναι πρώτον η οργάνωση και η συνέπεια, όχι της ομάδας αλλά πόσο οργανωτικοί και συνεπείς είναι όσοι δουλεύουν στην ομάδα. Επειδή είμαι Έλληνας και μου αρέσει η ποικιλία (γέλια) δυσκολεύομαι πολύ να είμαι σε μια ρουτίνα, εκεί ο ρόλος μου ήταν να κάνω κάθε μέρα τα ίδια πράγματα. Έπρεπε να πείσω τους παίκτες να ακολουθήσουν αυτά που έλεγα, δεν υπάρχει εκεί: "επειδή στο λέω πρέπει να το κάνεις". Ακόμα και οι 16χρονοι, δεν είναι ρομπότ, ρωτάνε "γιατί πρέπει να το κάνω αυτό;". Αυτή η συνέπεια και η οργάνωση σε καθημερινό επίπεδο είναι που τους κάνει να ξεχωρίζουν.
Πάντως αν παρακολουθήσεις έναν αγώνα μικρών ηλικιών Άντερλεχτ εναντίον Κλαμπ Μπριζ πάλι θα δεις γονείς να είναι στα κάγκελα, οπότε σε αυτό δεν διαφέρουμε και πολύ».
«Ο Μακεδονικός είναι μεγάλη ομάδα»
Ο Στέφανος Γιώγος δεν είναι όμως μόνο γυμναστής στη Σερκλ Μπριζ. Φέτος ξεκίνησε να εργάζεται και στον Μακεδονικό.
«Η συνεργασία με τον Μακεδονικό προέκυψε όταν ανέλαβε την ομάδα ο Ζαζόπουλος, μαζί με ένα γνωστό μου γυμναστή, τον Μιχάλη Θαλασσινό. Κάποια στιγμή είχα μια συνομιλία με τον Δημήτρη Γκούντα για τα GPS, οποίος είναι βοηθός προπονητή στην πρώτη ομάδα και υπεύθυνος για την εξέλιξη των νεαρών παικτών του ρόστερ. Οπότε με τη άφιξη του Ζαζόπουλου πήγα να βοηθήσω με τα GPS, για δύο εβδομάδες, και μετά με έπιασε η διοίκηση και μου είπε ότι ο προπονητής με θέλει, ότι με θεωρεί απαραίτητο, οπότε υπέγραψα μέχρι το τέλος της σεζόν.
Ο Μακεδονικός είναι μεγάλη ομάδα και θα σου εξηγήσω το γιατί. Έχει εγκαταστάσεις, στο τεχνικό επιτελείο της πρώτης ομάδας είναι ο προπονητής, ο γυμναστής που είναι και ο βοηθός του, ο αναλυτής, ο προπονητής τερματοφυλάκων, εγώ ως γυμναστής, ο γενικός αρχηγός, ο φυσικοθεραπευτής και στους αγώνες υπάρχει και δεύτερος. Στα παιχνίδια δεν έχουμε θέση να κάτσουμε στο πάγκο. Εννέα άτομα σε ομάδα Β Εθνικής έχεις δει; Εγώ δεν έχω δει. Ίσως, ο Πανσερραϊκός που ανέβηκε. Αυτό από μόνο του λέει πολλά και οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές το βλέπουν θετικά όλο αυτό. Υπάρχει οργάνωση, υπάρχουν ρόλοι, όπως στο εξωτερικό, κανείς δεν μπαίνει στα πόδια του άλλου, αλλά συνεργάζονται μεταξύ τους».
«Ήρθαν παικταράδες από τη Βραζιλία και έφυγαν επειδή ήταν τεμπέληδες»
Έχοντας την ευκαιρία να εργάζεσαι σε μια ομάδα του Βελγίου και σε μια της Ελλάδας, έχεις εντοπίσει κάποια κοινά στους δύο συλλόγους;
«Θα σου απαντήσω, αναφέροντας ορισμένα παραδείγματα. Αρχικά, στη Σερκλ Μπριζ έχουμε μια αίθουσα με 14 γραφεία και είμαστε όλοι εκεί. Τελειώνει η προπόνηση και δουλεύουμε 12 ώρες την ημέρα, δεν είναι όπως εδώ που δουλεύεις 4 ώρες και φεύγεις. Οπότε αν περνάς τόσο χρόνο με τον άλλο μαθαίνεις να μιλάς την ίδια γλώσσα, γιατί αν αρχίσει ο γιατρός ας πούμε να λέει τα δικά του, δεν θα καταλάβει κανείς τίποτα.
Παράδειγμα υπάρχει ο Head Performance, δηλαδή ο προϊστάμενός μου, αλλά δεν είναι όπως εδώ που κάθονται και κοιτούν τις μπάλες, βοηθάει στα πάντα. Εκεί όταν ο προπονητής κάνει μια άσκηση, τρέχουμε όλοι μας να φέρουμε τις μπάλες γρήγορα.
Έχω ζήσει προπονητές ηγέτες. Για παράδειγμα κουβαλούσα μια μέρα τρεις στοίβες με παγούρια και έρχεται ο προπονητής της Σερκλ, ο Μίρον Μούσλιτς, και τα παίρνει όλα. Αυτό δείχνει ηγεσία. Υπάρχει ένα μότο στην ομάδα, "onze leuze", το οποίο δεν έχει μετάφραση, έχει να κάνει με τη θετικότητα, τη σκληρή δουλειά, την αλληλοβοήθεια, την στήριξη και να εντάσσουμε τους νέους στην ομάδα.
Κάθε πρωί οι παίκτες δίνουν το χέρι ο ένας στον άλλον. Ο πρώτος γυμναστής όταν τελειώνει ο αγώνας πάει στον πάγκο και μαζεύει όλα τα μπουκάλια, ο Head Performance, οποίος ήταν στην Τότεναμ, με αυτό τον τρόπο δίνεις το παράδειγμα, δείχνεις σεβασμό στους φροντιστές.
Γιατί να έρθει ο άλλος και να μαζέψει τα σκουπίδια σου; Κανονικά οι παίκτες πρέπει να τα μαζεύουν, αλλά για να το κάνουν πρέπει να δουν εμένα να το κάνω, για να παραδειγματιστούν.
Στη Σερκλ είναι τέτοια η κουλτούρα της ομάδας που αν κάποιος δεν μπορεί να ακολουθήσει βγαίνει από το σύνολο μόνος του. Ήρθαν παικταράδες από τη Βραζιλία και δεν έπαιξαν, και έφυγαν στο εξάμηνο, γιατί ήταν τεμπέληδες. Αυτό βλέπω και στον Μακεδονικό, από θέμα ηγεσίας το βγάζει αυτό, απ’ όσα έχω δει. Η διοίκηση θέλει να υπάρχει σκληρή δουλειά, σεβασμός και ίσες ευκαιρίες, αυτή την κουλτούρα έχω δει και είμαι πολύ ευχαριστημένος. Είναι κάτι που δεν το βλέπεις συχνά στην Ελλάδα».
Η συνεργασία μεταξύ των ατόμων που αποτελούν το τεχνικό επιτελείο σε μια ομάδα είναι από τα σημαντικότερα συστατικά επιτυχίας σε έναν σύλλογο. Ποιο είναι το κλειδί στη σχέση σου με τους προπονητές:
«Η σχέση με τον προπονητή πρέπει να είναι επαγγελματική, όχι φιλική. Τώρα αν συνεργάζεσαι με κάποιον πολλά χρόνια και γίνεται και φίλοι, πρέπει να διαχωρίσετε το προσωπικό με το επαγγελματικό, αλλά επειδή οι προπονητές έχουν πολλά στο μυαλό τους και καλώς ή κακώς είναι αυτοί που εκτίθενται, θέλουν τη βοήθειά σου. Οπότε η βοήθεια πρέπει να είναι γρήγορη, αποτελεσματική και στη δική τους γλώσσα. Βέβαια, υπάρχουν κάποιοι που ζητούν τα πάντα αναλυτικά».
Με τα σημερινά δεδομένα του ποδοσφαίρου πρέπει ο αθλητής είναι πιο ψηλά από τον ποδοσφαιριστή;
«Η άποψή μου είναι ότι το τακτικό είναι το Α, δεν είναι η φυσική κατάσταση. Πρέπει να είσαι αθλητής, αλλά πάνω απ’ όλα να είσαι ποδοσφαιριστής, περάσαμε από τη φάση του αθλητή στο ποδόσφαιρο. Παλιότερα όλοι κάναμε προπονήσεις με ανθρώπους του στίβου, γιατί μας έλεγαν πως πρέπει να είσαι αθλητής. Δεν με νοιάζει να τρέχω 100άρια σε δέκα δευτερόλεπτα. Ο ποδοσφαιριστής δεν τρέχει ποτέ 100 μέτρα, τρέχει 30-40μ., στη χειρότερη 50 μέτρα, και ποτέ σε ευθεία. Πλέον πρέπει να είσαι ποδοσφαιριστής. Οι αγώνες είναι το Α στο ποδόσφαιρο».