Ένας στους δέκα ενήλικες σε όλο τον κόσμο πάσχει από Χρόνια Νεφρική Νόσο, η οποία χωρίς την κατάλληλη φροντίδα μπορεί να αποβεί θανατηφόρα. Η θνητότητα που σχετίζεται με τη Νεφρική Νόσο συνεχίζει να αυξάνεται κάθε χρόνο και προβλέπεται ότι θα αποτελέσει την 5η κατά σειρά κυριότερη αιτία θανάτου, μέχρι το 2040. Αιτία αποτελεί η ελλιπής γνώση και εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων (Πολίτες, Ασθενείς, Ιατρική και Επιστημονική κοινότητα, Φορείς, Πολιτεία) αναφορικά με τη Χρόνια Νεφρική Νόσο, με αποτέλεσμα την αύξηση της θνητότητας που σχετίζεται με τη νόσο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Νεφρολογικής Εταιρείας (ΕΝΕ) στην Ελλάδα εμφανίζουν προβλήματα με τους νεφρούς περίπου ένα εκατομμύριο Έλληνες πολίτες και από αυτά σε ποσοστό 10% είναι αρκετά σοβαρά. Περισσότεροι από 10.000 ασθενείς που πάσχουν από χρόνια νεφρικά νοσήματα τελικού σταδίου υποβάλλονται σε θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής τους λειτουργίας (αιμοκάθαρση – περιτοναϊκή κάθαρση). Κύριες αιτίες εμφάνισης της χρόνιας νεφρικής νόσου σύμφωνα με την ΕΝΕ, είναι η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Η νεφρική ανεπάρκεια συνοδεύεται συχνά από αναιμία. Αυτό συμβαίνει διότι οι νεφροί παράγουν την ερυθροποιητίνη που είναι ορμόνη η οποία επιδρά στο μυελό των οστών βοηθώντας τον να παράγει ερυθρά αιμοσφαίρια. Η ερυθροποιητίνη μειώνεται στη νεφρική ανεπάρκεια. Η μείωσή της οδηγεί σε αναιμία. Η αναιμία προκαλεί κούραση διότι δε μεταφέρεται από το αίμα αρκετό οξυγόνο για τις ανάγκες των μυών και του εγκεφάλου. Στη νεφρική ανεπάρκεια συσσωρεύονται στο αίμα νοσηρές ουσίες που κανονικά έπρεπε να αποβάλλονται διαμέσου των ούρων.
Ο επιπολασμός της αναιμίας αναγνωρίζεται ότι αυξάνεται καθώς μειώνεται η νεφρική λειτουργία, παρουσιάζοντας πιο συχνά και με μεγαλύτερη βαρύτητα σε προχωρημένα στάδια ΧΝΝ.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η αναιμία της ΧΝΝ επηρεάζει περίπου το 60% των ασθενών με στάδιο 3-5 και ο επιπολασμός μπορεί να αυξηθεί από 43,0% σε ασθενείς με ΧΝΝ σταδίου 3 σε 93,0% σε ασθενείς με ΧΝΝ σταδίου 5 που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.
Σύμφωνα με τον Αντιπρόεδρο της Ελληνικής Νεφρολογικής Εταιρείας Δημήτριο Πετρά, Διευθυντή Νεφρολογικού τμήματος στο ΓΝΑ Ιπποκράτειο «η Νεφρική Νόσος μας αφορά όλους (Πολίτες, Ασθενείς, Επιστημονική και Ιατρική κοινότητα, Φορείς, Πολιτεία) καθώς πρόκειται για μια ‘σιωπηλή’ χρόνια νόσο, με σοβαρές συνέπειες για τον ασθενή. Είναι συχνότερη από ότι πιστεύαμε στο παρελθόν. Υπολογίζεται ότι ένα 10% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από ΧΝΝ. Στόχος μας είναι με την εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, στο επίπεδο της πρόληψης, να ενθαρρύνουμε το ευρύ κοινό να υιοθετήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής και να φροντίζει για τον τακτικό έλεγχο της υγείας των νεφρών. Επίσης στο επίπεδο της διαχείρισης της νόσου, στους ασθενείς με ΧΝΝ, είναι σημαντική η διατήρηση της καλής νεφρικής λειτουργίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Παράλληλα, να υποστηρίξουμε τους Ιατρούς της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην ανάπτυξη των κλινικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για τη διάγνωση και τη διαχείριση των ασθενών με ΧΝΝ, σε όλο το φάσμα της, από την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της ΧΝΝ έως τη δευτερογενή και τριτογενή πρόληψη και τη φροντίδα της νεφρικής ανεπάρκειας. Ακόμα ως επιστημονική εταιρεία να συνεργαστούμε με τους αρμόδιους φορείς για την υιοθέτηση πρακτικών που θα συμβάλλουν στην πρόληψη αλλά και στην διαχείριση της νόσου με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των ασθενών και την αποδοτικότερη διαχείριση των πόρων του Εθνικού Συστήματος Υγείας».
Ο κ. Χρήστος Σβάρνας, Γενικός Γραμματέας Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νεφροπαθών συμπληρώνει με τη σειρά του ότι «η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού αποτελεί μια ηχηρή πρόσκληση προς όλους για να ενημερωθούμε για τη σημασία της υγείας των νεφρών,να αφουγκραστούμε και να κατανοήσουμε τις ανάγκες των ασθενών με ΧΝΝ αλλά και να γνωρίσουμε τις προκλήσεις της καθημερινότητας τους. Η χρόνια νεφρική νόσος (ΧΝΝ) συσχετίζεται µε υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα και παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία, παραμένει ένα σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας. Η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της νεφρικής νόσου απαιτεί την εφαρμογή πολιτικών πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης.
Η ενθάρρυνση της υιοθέτησης πρωτοβουλιών για την καταλληλότερη κατανομή πόρων που αξιοποιούνται στην αντιμετώπιση της νεφρικής νόσου και βελτιώνουν τη ζωή των ασθενών με ΧΝΝ, θα συμβάλλουν καθοριστικά στην παροχή ουσιαστικών και ολοκληρωμένων υπηρεσιών, απαραίτητων για τη βελτίωση της έγκαιρης διάγνωσης και παρακολούθησης της υγείας των νεφρών, καθώς και για ζητήματα που σχετίζονται με τη ΧΝΝ και αφορούν σε άγχος, κατάθλιψη, άγχος, διαταραχές κινητικότητας και αδυναμίας των ασθενών».
Δράσεις στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού
Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού (10 Μαρτίου), η Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία (ΕΝΕ) πραγματοποιεί δράσεις όπως η Διαδικτυακή Ημερίδα Ενημέρωσης Κοινού την Πέμπτη 10 Μαρτίου 2022 (17:00-20:45). Η προβολή θα γίνει μέσα από την ιστοσελίδα http://www.worldkidneyday.gr/ και είναι δωρεάν για το κοινό.
Οι δράσεις ξεκινάνε με installation στην πλατεία Κοραή στο κέντρο της Αθήνας στο οποίο θα υπάρχει ενημέρωση και διανομή έντυπου υλικού.
Ακόμη μια δράση είναι η φωταγώγηση του Φάρου της Αλεξανδρούπολης στα χρώματα της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, η οποία θα μεταδοθεί ζωντανά στο τέλος της Διαδικτυακής Ημερίδας.
Επίσης, πρόκειται να προβληθεί σε ραδιοτηλεοπτικά κανάλια και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης βίντεο με κοινωνικό μήνυμα για την υγεία των νεφρών.
Τέλος, πραγματοποιείται εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού με σύνθημα «η Σιωπή των Νεφρών», αναδεικνύοντας τη σημασία της πρόληψης και του τακτικού ελέγχου της υγείας των νεφρών καθώς στα πρώτα στάδια της, οι περισσότεροι ασθενείς δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα. Παράλληλα, στο πλαίσιο της ενημερωτικής εκστρατείας μέσω του site www.silentkidney.gr, (θα τεθεί σε λειτουργία στο τέλος Απρίλιου 2022) οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να αναζητήσουν χρήσιμες πληροφορίες για την υγεία των νεφρών, την πρόληψη και την αντιμετώπιση της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου.