Ο Κόλπος της Θεσσαλονίκης αποτελεί το εσώτερο τμήμα του Θερμαϊκού Κόλπου και η παράκτια ζώνη του εκτείνεται σε μήκος πολλών χιλιομέτρων, από το Δέλτα του ποταμού Αξιού έως την λιμνοθάλασσα Αγγελοχωρίου, περιλαμβάνοντας το μεγαλύτερο τμήμα της ακτογραμμής της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης.
Το δυτικό τμήμα αυτής της ακτογραμμής, δυτικά της πόλης της Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνει μέρος του Εθνικού Πάρκου των εκβολών ποταμών Γαλλικού, Αξιού, Λουδία, Αλιάκμονα και των αλυκών Κίτρους Πιερίας, και συγκεκριμένα το παράκτιο τμήμα του Δήμου Δέλτα μεταξύ των εκβολών ποταμών Αξιού και Γαλλικού (λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου), το οποίο τελεί υπό καθεστώς περιβαλλοντικής προστασίας . Στη συνέχεια, η παραλιακή ζώνη Θεσσαλονίκης (όρμος Θεσσαλονίκης) εκτείνεται από το Δέλτα του Γαλλικού ποταμού έως το όριο του οικισμού της Περαίας, περιλαμβάνοντας την ακτογραμμή του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και αποτελώντας ως επί το πλείστον την καθ’ αυτή παράκτια προβολή του αστικού ιστού της πόλης. Νοτιότερα, η ακτογραμμή του Κόλπου Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει το παράκτιο ανάπτυγμα των οικισμών Περαίας, Νέων Επιβατών και Αγίας Τριάδας του Δήμου Θερμαϊκού, καταλήγοντας στις βραχώδεις ακτές και τη λιμνοθάλασσα Αγγελοχωρίου.
Η περιοχή παρέμβασης , σύμφωνα με το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού & Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, καθορίζεται ως η λειτουργική περιοχή ΜΠΘ , που περιλαμβάνει τα εδαφικά/διοικητικά όρια των Δήμων/Δημοτικών Ενοτήτων:
– Δήμων Θεσσαλονίκης, Κορδελιού – Ευόσμου, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Καλαμαριάς, Πυλαίας – Χορτιάτη, Θερμαϊκού
– Δημοτικών Ενοτήτων: Ωραιοκάστρου και Καλλιθέας του Δήμου Ωραιοκάστρου, Εχεδώρου του Δήμου Δέλτα, Θέρμης και Μίκρας του Δήμου Θέρμης.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
Η σημαντική ποικιλομορφία των επιμέρους τμημάτων της περιοχής μελέτης αλλά κυρίως το γεγονός ότι περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο μιας ευρύτατης παράκτιας ζώνης που προσεγγίζει σε μήκος τα 40 χλμ., έχει ως φυσικό επακόλουθο να εντοπίζονται και ορισμένες μεμονωμένες περιπτώσεις στις οποίες παρατηρούνται συγκρούσεις χρήσεων γης. Συγκεκριμένα, η παρουσία παραγωγικών χρήσεων στο παράκτιο τμήμα των Δ.Ε. Εχεδώρου και Μενεμένης, κάποιες εκ των οποίων ανήκουν στην κατηγορία βιομηχανικών εγκαταστάσεων Seveso II και ενέχουν κινδύνους πρόκλησης ατυχήματος μεγάλης έκτασης, έρχεται σε εμφανή αντίθεση με τον χαρακτήρα της όμορης περιοχής περιβαλλοντικής προστασίας της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου και τις προοπτικές/δυνατότητες και πολιτικές ανάδειξης και αξιοποίησης που προωθούνται για αυτήν από τον σχεδιασμό.
Επιπρόσθετα, σε επίπεδο δυνητικής ανάπτυξης της παραλιακής ζώνης Εχεδώρου-Μενεμένης με κατεύθυνση απόδοσης χώρων πρασίνου, αναψυχής και περιπάτου στον πληθυσμό, η παρουσία των παραπάνω παραγωγικών εγκαταστάσεων αποτελεί ασύμβατη και ανεπιθύμητη χρήση. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την πασιφανή δυσκολία απομάκρυνσης των ασύμβατων εγκαταστάσεων, γίνεται κατανοητή η διαχρονική αδυναμία αξιοποίησης του συγκεκριμένου τμήματος του παραλιακού μετώπου .
ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ( Εντός του Δήμου Δέλτα)
- Η παράκτια ζώνη της Δ.Ε Εχεδώρου, στο τμήμα της που αναπτύσσεται μεταξύ των εκβολών του Γαλλικού ποταμού και του διοικητικού ορίου με τον Δήμο Αμπελοκήπων – Μενεμένης. Ειδικότερα, περιλαμβάνει την, εκτός σχεδίου , χερσαία περιοχή που περιβάλει το οικισμό Καλοχωρίου από ΝΔ έως ΝΑ, μαζί με τη λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου.
- Η διαδρομή στο ανατολικότερο τμήμα της παραλιακής ζώνης της Δ.Ε. Εχεδώρου, όπου περιορίζεται σε στενή παράκτια λωρίδα μεταξύ της γραμμής αιγιαλού και της γραμμής παραλίας, στο σημείο επαφής της με τη θάλασσα.
- Το δυτικό τμήμα της κοίτης του Γαλλικού ποταμού (Χηναρού), που προτάθηκε από τον Δήμο Δέλτα στο Ειδικό Χωρικό σχέδιο, με την δημιουργία χώρου εστίασης , αλλά δεν συμπεριλήφθηκε στο Πολεοδομικό σχέδιο του παράκτιου μετώπου.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Α.ΠΕΡΙΟΧΗ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΛΟΧΩΡΙΟΥ
Δημιουργία ενός πυρήνα υπαίθριας αναψυχής, αθλητισμού, στάσης και παρατήρησης της φύσης, με ήπιες κατασκευές ενταγμένες στην κλίμακα και τον χαρακτήρα της ευαίσθητης οικολογικής περιοχής.
Οι επιτρεπόεμνες χρήσεις γης είναι οι ακόλουθες:
- Διοίκηση, μόνο για τις ανάγκες της Ζώνης ή της προστατευόμενης περιοχής
- Κέντρα έρευνας και επιστημονική έρευνα που αφορούν τη Ζώνη.
- Αναψυκτήρια μέχρι 50 τ.μ.
- Στάθμευση
- Περίπτερα ενημέρωσης/έργα ερμηνείας περιβάλλοντος (πινακίδες, αποχωρητήρια, περίπτερα, στέγαστρα κ.λπ.)
- Έργα προστασίας από διάβρωση, κατολισθήσεις και στήριξη εδαφών
- Πλωτές υποδομές και εγκαταστάσεις θαλάσσιας αναψυχής
Κατασκευή διαδρομής περιπάτου και ποδηλάτου, κατά μήκος του παραλιακού μετώπου των Δ.Ε. Εχεδώρου και Δ.Ε. Μενεμένης:
Ειδικότερα, προτείνεται η διαδρομή να αποτελείται από ελαφριά αναστρέψιμη πασσαλόπηκτη κατασκευή για την εξυπηρέτηση χρήσης περιπάτου και ποδηλάτου, δίχως την δημιουργία αναχώματος.
Ρυθμίσεις Δόμησης:
- Μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση 800 τ.μ. σε ισόγεια διάσπαρτα κτίρια, μέγιστου ύψους έως 4,00 μ.
Β.ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΛΙΕΥΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟΥ
Είναι η περιοχή στο ανατολικό άκρο της περιοχής της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου, του Δήμου Δέλτα που προτείνεται η δημιουργία αλιευτικού καταφυγίου, το οποίο θα εξυπηρετεί τα επαγγελματικά αλιευτικά σκάφη της περιοχής καθώς επίσης και τη Θαλάσσια Συγκοινωνία σε περίπτωση επέκτασής της.
Επιτρέπονται Στη Θαλάσσια ζώνη:
- Γεφυρωτή προσπέλαση από την ακτή, που θα εδράζεται επί πασσάλων εντός του θαλάσσιου χώρου
- Κατασκευή προσήνεμου και υπήνεμου μόλου από πασσαλοσανίδες (κύρια λιμενολεκάνη) εντός του θαλάσσιου χώρου
- Κατασκευή παραλιακού κρηπιδώματος από πασσαλοσανίδες στην ζώνη αιγιαλού
- Εκβάθυνση της λιμενολεκάνης
Στη Χερσαία ζώνη:
- μικρό γραφείο (λιμενικό φυλάκιο) με χώρο υγιεινής μεγίστου εμβαδού 50 τ.μ.
- δεξαμενή ελαιωδών καταλοίπων-σεντινόνερων
- δεξαμενή πετρελαίου
- πυργίσκος παροχής νερού-ρεύματος
- χώρος στάθμευσης
Προτείνεται η επαναχάραξη της γραμμής αιγιαλού και παραλίας.
Ρυθμίσεις Δόμησης:
- Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος: 4,50 μ.
Γ.ΠΕΡΙΟΧΉ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ:
Τα προτεινόμενα μέτρα που αφορούν κατά κύριο λόγο τις παράκτιες ζώνες των Δ.Ε. Εχεδώρου και Μενεμένης, και δευτερευόντως το δυτικό τμήμα της Δ.Ε. Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνουν:
- Συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων που σχετίζονται με την πρόληψη και καταστολή των τεχνολογικών και βιομηχανικών ατυχημάτων και κατάρτιση των επιμέρους σχεδίων.
- Έλεγχος και εποπτεία των εν ισχύ ΣΑΤΑΜΕ της περιοχής μελέτης, που καταρτίζονται τόσο για τις εγκαταστάσεις στις οποίες υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες
- Μέριμνα για την αναβάθμιση της δράσης και της ευθύνης των εμπλεκόμενων Δήμων. Εποπτεία και έλεγχος για την εκπόνηση εξειδικευμένων μελετών σε επίπεδο δημοτικής αυτοδιοίκησης καθώς και για την πρόβλεψη από τους δήμους για χώρους καταφυγής συγκέντρωσης και καταυλισμού του πληθυσμού σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
- Σχέδια επέμβασης των Τοπικών Πυροσβεστικών Υπηρεσιών σε εγκαταστάσεις με επικίνδυνες ουσίες που καταρτίζονται σύμφωνα με τις Εγκυκλίους Διαταγές ΑΠΣ περί εφαρμογής της Οδηγίας ΣΕΒΕΖΟ, περί σχεδίων επέμβασης και ασκήσεων ετοιμότητας σε κτιριακές εγκαταστάσεις και τεχνικά έργα εν γένει που παρουσιάζουν μεγάλη επικινδυνότητα.
- Σχέδια δειγματοληψιών και περιβαλλοντικών & υγειονομικών ελέγχων που καταρτίζονται από τις υπηρεσίες της Περιφέρειας.
- Τοπικά Λιμενικά Σχέδια Αντιμετώπισης της Ρύπανσης της θάλασσας και των ακτών που συντάσσονται από τα Τοπικά Λιμεναρχεία.
- Διαδικασίες ενεργοποίησης των φορέων διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων που καταρτίζονται από τις Δ/νσεις ΠΕΧΩ των Περιφερειών.
- Σχέδια δράσεων προστασίας πολιτών εξειδικευμένα με βάση τις πληροφορίες που παρέχονται στις Μελέτες Ασφαλείας και τις Κοινοποιήσεις των εγκαταστάσεων.