Το «μπαλάκι» στους… ενεργειακά υπεύθυνους του Δημοσίου –που στην περίπτωση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες – «πετάει» η κυβέρνηση: τους ενισχύει με ένα κονδύλι από τον κρατικό προϋπολογισμό για να καλύψουν ένα μέρος από το αυξημένο κόστος ρεύματος, τους δίνει και “μπόνους” αν πετύχουν εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά τους βάζει «πλαφόν» στην κρατική χρηματοδότηση και αν ξεπεράσουν τα κονδύλια που έχουν, πρέπει από αλλού «να βρουν να κόψουν» για να πληρώσουν.
Ή, αλλιώς, να αυξήσουν τα τέλη που πληρώνουν οι δημότες.
Με βάση το σχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση για εξοικονόμηση ρεύματος 10% το 2022, εκτιμάται ότι περίπου 20.000-25.000 διοικητικοί και τεχνικοί υπεύθυνοι, θα αναλάβουν να παρακολουθούν 212.000 “ρολόγια” (δηλαδή συνδέσεις σε κτήρια), λογαριασμούς, καταναλώσεις, ρυθμίσεις και συντηρήσεις ενεργοβόρων μηχανημάτων κλπ. Από το Ιούλιο θα αναρτούν στοιχεία στην ειδική πλατφόρμα που θα ανοίξει και θα ελέγχονται, για όσες ενέργειες πρέπει να κάνουν: από τις βεβαιώσεις του συντηρητή καυστήρα ή κλιματιστικών του κτιρίου του οποίου έχουν οριστεί ως υπεύθυνοι, ή αν ανοίγουν τα παράθυρα το βράδυ όταν φεύγει το προσωπικό και αν τα κλείνουν το πρωί που εργάζονται με ανοικτά κλιματιστικά, μέχρι τους λογαριασμούς ρεύματος που πλήρωναν και πληρώνουν κάθε μήνα.
Ωστόσο, υπάρχει ελαστικότητα για τους υπευθύνους, καθώς ο στόχος μείωσης 10% δεν θα είναι οριζόντιος και θα εξετάζεται κατά περίπτωση, για να μη ανακύψουν αδικίες.
Από την άλλη, οι ενεργειακοί υπεύθυνοι θα πρέπει να δίνουν οδηγίες και να ελέγχουν για τη σωστή χρήση των χώρων και των συσκευών, όπως π.χ. να μη μένουν ανοικτά τα φώτα, τα αιρκοντίσιον, τα καλοριφέρ ή οι υπολογιστές όταν φύγουν οι υπάλληλοι κλπ.
Επισήμως τουλάχιστον, δεν τίθεται «οριζόντια» εντολή να μην πέσει ο θερμοστάτης κάτω από 26 ή 27 βαθμούς κελσίου. Με την έννοια ότι αναλόγως των συνθηκών ή της χρήσης του κτιρίου, μπορεί να πρέπει να κριθεί αναγκαίο και αποδοτικό να λειτουργεί για ψύξη πχ στους 24 ή 25 βαθμούς. Σε καμία περίπτωση όμως οι υπεύθυνοι δεν θα πρέπει να επιτρέπουν να μένουν τα κλιματιστικά «κολλημένα» πχ στους 20 βαθμούς.
Ποιοι χάνουν λεφτά
Με έκτακτη τροπολογία που θα κατατεθεί, θα προβλεφθούν και τα κίνητρα για την παροχή επιπλέον ενισχύσεων από το Υπουργείο Οικονομικών.
Συγκεκριμένα:
· ένα κομμάτι ενισχύσεων προβλέπεται να δοθεί σε όλους τους φορείς, για να τα φέρουν βόλτα με τις τρέχουσες συνθήκες ακρίβειας
· ένα άλλο κομμάτι θα δοθεί στους δημόσιους φορείς, μόνον εφόσον εφαρμόσουν με επιμέλεια τα μέτρα εξοικονόμησης.
Επί της διαδικασίας, κάθε φορέας θα εξηγεί την προσπάθεια που κατέβαλε και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε. Η αιτιολόγηση θα αξιολογείται με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια και θα προκύπτει το ποσό ενίσχυσης.
Για παράδειγμα κάποιος που δεν έχει κάνει συντήρηση των κλιματιστικών, ακόμη κι αν πετύχει για κάποιον άλλο λόγο οικονομία, θα πάρει λιγότερα χρήματα, διότι αν έκανε τη συντήρηση, είναι βέβαιο ότι θα πετύχαινε μεγαλύτερη οικονομία.
Σε κάθε περίπτωση, όποιος φορέας επιτυγχάνει σημαντική μείωση θα αντιμετωπίζεται θετικά στο σύστημα κινήτρων.
Στην περίπτωση εκείνου που θα εφαρμόζει τα μέτρα, θα συνυπολογίζεται αυτό, με τη μείωση που πέτυχε, για να προκύψει πόσο θα ενισχυθεί.
Φορείς, οι οποίοι δεν πέτυχαν τους στόχους εξοικονόμησης ή αμέλησαν να εφαρμόσουν τα μέτρα θα πρέπει να κάνουν οικονομία από αλλού (από τον προϋπολογισμό τους), για να καλύψουν τη διαφορά.
Σύμφωνα με τον κύριο Σκυλακάκη, στην περίπτωση των Δήμων, ως διοικητικός υπεύθυνος θα ορίζεται ο Δήμαρχος, ο Περιφερειάρχης στις Περιφέρειες κ.ο.κ.
Αντίστοιχα, θα οριστούν υπεύθυνοι για τις δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας στην κεντρική διοίκηση και στα νομικά πρόσωπα. Κι αυτοί, με τη σειρά τους, θα υποδείξουν τους υπεύθυνους για κάθε κτίριο ή δραστηριότητα (π.χ. οδοφωτισμός ή καλλωπιστικός φωτισμός χώρων ή κτιρίων κλπ).
Ειδικά σε σχέση με τον φωτισμό από τους ΟΤΑ πάντως, όπως τονίζει ο κ. Σκυλακάκης «δεν είναι δουλειά του φορολογούμενου να καλύπτει τον οδοφωτισμό, καθώς εντάσσεται στα ανταποδοτικά τέλη».
Σημειώνει ότι «παρ’ όλα αυτά θα βοηθήσουμε, με πόρους του φορολογούμενου, κατά ένα μέρος, στο θέμα του οδοφωτισμού στους Δήμους, αλλά αν δεν επιτυγχάνεται ο στόχος για εξοικονόμηση 10%, τότε οι Δήμοι θα πρέπει να βρουν μόνοι τους τους επιπλέον πόρους, με όποιον τρόπο επιλέξουν».
Για να εφαρμοστούν τα μέτρα πιο αποτελεσματικά και γρήγορα θα υπάρξει και ένα σύστημα υποβοήθησης των διοικητικών και τεχνικών υπευθύνων (helpdesk), με ειδικούς σε θέματα ενεργειακής εξοικονόμησης για την άμεση υποστήριξη όλων των φορέων.
Τι πληρώνει το Δημόσιο
Η ενεργειακή δαπάνη για το σύνολο των 212.000 εγκαταστάσεων της Γενικής Κυβέρνησης, κτιρίων, οδοφωτισμού και αντλιοστασίων, ανήλθε το 2020 σε 596 εκατ. ευρώ με κατανάλωση 4.450 Γιγαβατώρες (GWh).
Το 2021 διαμορφώθηκε σε 5.346 GWh και σε 956 εκατ. ευρώ.
Για το 2022 η εκτίμηση είναι ότι η κατανάλωση θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα, δηλαδή σε 5.300 GWh. Το Δημόσιο δηλαδή αντιπροσωπεύει το 10,85% της συνολικής τελικής κατανάλωσης ενέργειας στη χώρα μας ετησίως.
Λόγω της κρίσης ακρίβειας όμως, ακόμα και αν παραμείνουν ίδιες οι καταναλώσεις, το 2022 το κόστος θα αυξηθεί σε 1,165 δισ. ευρώ – δηλαδή αύξηση 22% σε 1 χρόνο ή αύξηση 66% σε σχέση με το 2020.
Με το νέο σύστημα, επιχειρεί να επιτευχθεί ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας 10%. Δηλαδή πάνω από 500 γιγαβατώρες και πάνω από 110 εκατ. ευρώ.
Υποχρεώσεις και απαγορεύσεις
Μέτρα που απαιτείται να τηρούν οι «ενεργειακοί υπεύθυνοι» στο δημόσιο είναι, για παράδειγμα:
· τακτική συντήρηση των κλιματιστικών, των καυστήρων και των κεντρικών μονάδων στα κτήρια του Δημοσίου
· ρύθμιση των θερμοκρασιών λειτουργίας των συστημάτων αυτών, για την ορθολογική τους χρήση
· να μη γίνεται άσκοπη χρήση ενέργειας στο χώρο εργασίας του (πχ κλιματιστικές μονάδες σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία ενώ ταυτόχρονα είναι ανοικτά τα παράθυρα στον χώρο κλπ)
· διαλείμματα των 10 λεπτών ανά τακτά χρονικά διαστήματα 2-3 ωρών, στα οποία οι υπάλληλοι μπορούν να ανοίξουν για λίγο τα παράθυρα για αερισμό του χώρου, κλείνοντας ταυτόχρονα τον κλιματισμό.
· απενεργοποίηση ψύξης / θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
· όταν τελειώνει το ωράριο εργασίας, κλείσιμο προσωπικών υπολογιστών, φώτων, συσκευών σε χώρους και ώρες που δεν χρησιμοποιούνται.
· ο ενεργειακός υπεύθυνος του κτιρίου μπορεί να ορίσει σε κάθε χώρο ένα υπάλληλο που θα φεύγει τελευταίος από το χώρο και θα ελέγχει αν όλες οι συσκευές έχουν κλείσει.
· τοποθέτηση συστημάτων σκίασης όπου απαιτείται (π.χ. στόρια, κουρτίνες).
· βελτιστοποίηση του χρονοπρογραμματισμού του οδοφωτισμού ή τον εξορθολογισμό του καλλωπιστικού ή/και διακοσμητικού φωτισμού, χωρίς να επηρεάζεται η σκοπιμότητα ύπαρξής του.
· ενεργειακά αποδοτική αναβάθμιση του οδοφωτισμού, που μπορεί να μειώσει το κόστος κατά 35 – 50%.
· βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των αντλιοστασίων των δήμων, όπως πχ με την τοποθέτηση inverter σε αυτά, δεδοµένου ότι το 1/3 περίπου των δαπανών τους οφείλεται στη λειτουργία αυτών των συστημάτων.
Ο κ. Σκυλακάκης προειδοποίησε ουσιαστικά, όσους δεν μπορέσουν να μειώσουν τουλάχιστον κατά 1/10 την κατανάλωση ρεύματος, να βρουν να κόψουν από αλλού λεφτά για να πληρώσουν λογαριασμούς: «Όπως ένα νοικοκυριό όταν τα έξοδά του αυξάνονται προσαρμόζει τον προϋπολογισμό του, αντίστοιχα, πρέπει και οι δημόσιοι φορείς, εφόσον δεν πετύχουν τους στόχους -παρότι είναι αυτονόητοι- να αναζητήσουν τους τρόπους για να κάνουν οικονομία, αν όχι από την ενέργεια, τότε από κάπου αλλού».
Σε κάθε περίπτωση, αν και ο γενικός στόχος εξοικονόμησης είναι 10%, το ακριβές ποσοστό θα εξαρτάται «από τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε φορέα. Γι’ αυτό και δεν θα υπάρξει ένα ενιαίο σύστημα, π.χ. κάποιος δεσμευτικός αλγόριθμος, από όπου μπορεί να προκύψουν αδικίες και αστοχίες κατά την εφαρμογή» τόνισε ο κ. Σκυλακάκης.
Πηγή: newmoney.gr