Άκουγα τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Παντελή Φιλιππίδη, στην συζήτηση που είχε με τον Κυριάκο Θωμαϊδη και τον Γιώργο Μπούζο στο Metropolis.
Ενδεχομένως κάποιοι να θεώρησαν υπερβολική, ακραία, την πρόταση που κατέθεσε, ως μία λύση που θα επέτρεπε στην οικονομία να επανεκκινήσει με προϋποθέσεις επιστροφής σε συνθήκες βιωσιμότητας και ανάπτυξης και όχι σε συνθήκες που νομοτελειακά θα οδηγήσουν, αργά ή γρήγορα, σε λουκέτα για τις επιχειρήσεις και στην ανεργία τους εργαζόμενους.
Είπε, λοιπόν, ο κ. Φιλιππίδης ότι οι υποχρεώσεις που δημιουργούν επιχειρήσεις, εργαζόμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι όσο θα ισχύουν τα περιοριστικά μέτρα, να θεωρηθούν ως... μη γενόμενες. Να μην χρεωθούν, δηλαδή, στις επιχειρήσεις και στους πολίτες. Να αναλάβει η Πολιτεία να τις καλύψει.
Ο κ. Φιλιππίδης δεν είναι ο πρώτος που κατέθεσε αυτή την πρόταση. Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο Μάριο Ντράγκι, πριν από οποιονδήποτε άλλον μίλησε -και αναφερόταν, φυσικά, στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών που πλήττονται- για την ανάγκη διαγραφής του ιδιωτικού χρέους και προστασίας των πολιτών και της οικονομίας από το σοκ του κορωνοϊού, για το οποίο ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι υπεύθυνος και δεν μπορεί να το απορροφήσει.
Με τα υπάρχοντα, ωστόσο, διαθέσιμα εργαλεία αυτή την στιγμή σε επίπεδο εθνικών κυβερνήσεων και Ε.Ε, όχι μόνο διαγραφή ιδιωτικού χρέους δεν μπορεί να γίνει, αλλά είναι αμφίβολο αν μπορεί να υπάρξει και μια σοβαρή απάντηση, η οποία θα αποτρέψει λουκέτα επιχειρήσεων και εκτίναξη των ποσοστών ανεργίας, στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, που δέχονται τα ισχυρότερα πλήγματα. Το shutdown θα αποφευχθεί μόνο αν η Ευρώπη αποφασίσει ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ (ή κορωνα-ομόλογο ή ευρω-ομόλογο), όπως είπε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Μένει να δούμε τι ακριβώς εννοεί και ποιος θα είναι ο χρόνος κατά τον οποίο θα ξεκινήσει η εφαρμογή ενός τέτοιου σχεδίου. Διότι χρόνος δεν υπάρχει. Οι απαντήσεις που οφείλει να δώσει η ενωμένη Ευρώπη, πρέπει να είναι ταχείες, όχι μετά από ένα ή δύο ή τρία χρόνια. Το μοναδικό ρεαλιστικό σχέδιο για την ανάκαμψη των οικονομιών της Ευρώπης που δέχονται χτυπήματα λόγω του κορωνοϊού στα οποία δεν θα μπορέσουν να απαντήσουν, εξαιτίας των οποίων κινδυνεύουν να λυγίσουν και να μην έχουν δυνατότητες επιστροφής σε βιώσιμη λειτουργία, είναι απαραίτητο να έχει ως βασικούς άξονες την αλληλεγγύη, την επαρκή χρηματοδότηση, την κινητοποίηση του τραπεζικού συστήματος (να δανείσουν με μηδενικά επιτόκια).
Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, ειδικά σε αυτή που επιμένει να προτείνει η Γερμανία, την στήριξη, δηλαδή, μέσω του ESM (που σημαίνει δανεικά και μνημόνια, έστω και... light), ένα ντόμινο που θα οδηγήσει σε στάση πληρωμών είναι βέβαιο πως θα υπάρξει όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου...