Κάθε τέσσερα χρόνια, στους Ολυμπιακούς Αγώνες, έχω σίγουρα τα δάκρυα από συγκίνηση. Βλέποντας την ελληνική αποστολή να μπαίνει πρώτη-πρώτη στην παρέλαση των χωρών με τη γαλανόλευκη υψωμένη. Είναι η στιγμή που νιώθεις υπερηφάνεια για την πατρίδα σου, κάνοντας τη σκέψη ότι και σε όλο τον κόσμο όποιος δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί παρελαύνει πρώτη η Ελλάδα, μπορεί πολύ εύκολα να ψάξει και να μάθει.
Ταυτόχρονα, όμως, έχω ραντεβού με τη μελαγχολία. Υπερήφανος για την πατρίδα μου, ναι. Αλλά είναι τύχη να ζω σ’αυτή τη χώρα; Και, πολύ περισσότερο, η σύγχρονη Ελλάδα έχει καμία σχέση με την αρχαία, που όχι μόνο “γέννησε” τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά και δίδαξε πολιτισμό και επιστήμες σε όλους τους λαούς; Αντε τώρα να δώσεις απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα…
Ξέρετε, υπάρχουν άνθρωποι σε όλον τον κόσμο που σέβονται, εκτιμούν και αγαπούν την Ελλάδα, χωρίς να τη χωρίζουν στο μυαλό τους σε αρχαία και σύγχρονη. Οποιος ταξιδεύει πολύ, το ξέρει. Ξέρει όμως επίσης ότι υπάρχουν και άνθρωποι που μας λένε κατάμουτρα, αν και ευγενικά, ότι η Ελλάδα που ζούμε είναι πολύ όμορφη, αλλά όχι αντάξια της αρχαίας. Ε, λοιπόν, σ’ αυτή την παρατήρηση, όσο κι αν θέλεις να υπερασπιστείς τη χώρα σου, δεν μπορείς να φέρεις αντίρρηση.
Αλήθεια είναι επίσης ότι σε καμία ξένη χώρα δεν αντιμετωπίζουν τον Ελληνα εχθρικά. Ναι, όλοι θέλουν να κερδίσουν κάτι από τους τουρίστες από όπου κι αν προέρχονται, αλλά με τον Ελληνα δεν πρόκειται μόνο περί αυτού. Σε ρωτάνε “από πού είσαι;” και όταν τους απαντάς “από την Ελλάδα” διακρίνεις μια γλύκα στο πρόσωπό τους που δεν θα τη δουν εύκολα οι Αμερικανοί, οι Γερμανοί, οι Ισραηλινοί και αρκετοί άλλοι, ανεξάρτητα βέβαια από το ότι αυτό δεν είναι φυσιολογικό, αφού το ποιον του ανθρώπου δεν το καθορίζει η εθνικότητά του αλλά ο χαρακτήρας του.
Το μέγα ζήτημα είναι τι κάνει η σύγχρονη Ελλάδα για να επωφεληθεί από την παγκόσμια αναγνώριση που έχει η αρχαία. Η όλη υπόθεση “σηκώνει” πολλή κουβέντα και επειδή δεν είναι της παρούσης να το ανοίξουμε τόσο πολύ, θα μείνω μόνο σε μία παρατήρηση: Δεν μπορούμε στους τουρίστες να δείξουμε όλο το μεγαλείο αυτής της χώρας. Δεν μπορούμε να πλασάρουμε με επιδεξιότητα πάρα πολλά αξιοθέατα. Δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε και να “πουλήσουμε” οργανωμένα και τίμια τις ομορφιές της χώρας. Και δεν θέλουμε να φερθούμε στον τουρίστα με αξιοπρέπεια. Το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να του... αρπάξουμε τα λεφτά από την τσέπη και δεν κάνουμε και διακρίσεις ανάμεσα σε ξένους και Ελληνες τουρίστες.
Η αισχροκέρδεια με θύματα τους τουρίστες είναι το αγαπημένο καλοκαιρινό (και όχι μόνο) χόμπι πολλών καταστηματαρχών που ζουν από τον τουρισμό. Κι αυτή είναι η ατομική ευθύνη. Ευθύνη του κράτους είναι η αδυναμία να αναδείξει και να αξιοποιήσει άπειρα σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος που μένουν στην αφάνεια. Οι προηγμένες χώρες αξιοποιούν και το παραμικρό. Αξιοποιούν ακόμη και το τίποτε. Εμείς, αλλιώς δεν μπορώ να το πω, κοιμόμαστε όρθιοι.
Κοντολογίς, ο ξένος που θα έρθει για λίγες μέρες, θα χαρεί ήλιο και θάλασσα, θα πάει και στην Ακρόπολη και θα έχει ελάχιστα άλλα πράγματα για να εντυπωσιαστεί και να σχηματίσει καλή άποψη για τη σύγχρονη Ελλάδα. Α, ξέχασα. Ποντάρουμε και στον… γύρο. Και στον μουσακά. Και στο τζατζίκι. Μόνο που κανείς δεν πρόκειται να ανεβάσει στην εκτίμησή του τη χώρα για χάρη του γύρου. Ο οποίος σε πολλά φαστφουντάδικα… δεν τρώγεται, άσε που τον πουλάνε και πανάκριβα.
Από την παρέλαση στους Ολυμπιακούς Αγώνες φτάσαμε στα φαστφουντάδικα και από την ελληνική σημαία στα χέρια του Αντετοκούνμπο στον γύρο. Ενδιάμεσα, όμως, βρίσκεται μια χώρα που οφείλει να κάνει πολλά για να αποκτήσει τη χαμένη αίγλη της. Και να κάνει αρχή από κάτι πολύ βασικό. Το όνομά της. “Ελλάς λεγόμαστε” πρέπει να βροντοφωνάξουμε για να μας ακούσουν σε όλη τη γη. Τι πάει να πει Greece; Γραικούς μάς είπαν κάποιοι άλλοι. Δεν το επιλέξαμε εμείς. Ελλάς λεγόμαστε και Hellas πρέπει να μας λέτε και να μας γράφετε όλοι. Ούτε καν αυτό επιχείρησε να περάσει το ελληνικό κράτος εδώ και πολλές δεκαετίες. Μια χαρά το πάμε στας σπορ τώρα τελευταία, με το Hellas που αντικατέστησε το Greece στις φανέλες των αθλητών, αλλά αυτό δεν αρκεί.