Πότε ήταν η τελευταία φορά που σηκωθήκατε και περπατήσατε; Η συμβουλή να σηκώνεστε και να περπατάτε κάθε 20 – 30 λεπτά ή έστω κάθε μία ώρα δεν είναι καινούρια, αλλά διαχρονική και πολύτιμη, όσο απλοϊκή κι αν μοιάζει. Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν είναι προορισμένος να βρίσκεται σε καθιστή ή οριζόντια θέση για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Παρ’ όλα αυτά, ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι δομημένος έτσι, ούτως ώστε όλο και περισσότεροι άνθρωποι πέφτουν στην «παγίδα» της καθιστικής ζωής, περνώντας ατελείωτες ώρες καθισμένοι στην καρέκλα του γραφείου τους, στον καναπέ ή το κρεβάτι. Κι όμως, αυτή η παρατεταμένη αδράνεια μπορεί να επηρεάσει πολλές πτυχές της υγείας, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής λειτουργίας.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), περισσότερο από το 60% των ενηλίκων στις ΗΠΑ δεν συμπληρώνουν τη συνιστώμενη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας που απαιτείται για βέλτιστη υγεία, ενώ περίπου το 25% των ενηλίκων στις ΗΠΑ χαρακτηρίζεται από αμιγώς καθιστική ζωή, δηλαδή έχει μηδενική σωματική δραστηριότητα.
Η καθιστική ζωή έχει κατά καιρούς συσχετιστεί με διάφορους κινδύνους για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης θνησιμότητας από καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση και καρκίνο του παχέος εντέρου. Ενισχύει, επίσης, τις πιθανότητες εμφάνισης διαταραχών διάθεσης και ψυχικής υγείας, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, καθώς και τη διατήρηση πόνων και τραυματισμών, εξαιτίας της κακής υγείας των μυών, των αρθρώσεων και των οστών.
Μια μελέτη του 2023, που δημοσιεύτηκε στο JAMA, προτάσσει και έναν άλλο πιθανό κίνδυνο που απορρέει από την καθιστική ζωή και σχετίζεται με την υγεία του εγκεφάλου. Εξετάζοντας προηγούμενα δεδομένα από σχεδόν 50.000 συμμετέχοντες στη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου, ηλικίας 60 ετών και άνω, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι «για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας ισχύει ότι, όσο πιο καθιστική ζωή κάνουν, τόσο μεγαλύτερο κίνδυνο άνοιας αντιμετωπίζουν».