Ελπίδα για πρόληψη της υποτροπής της μυωπίας σε μικρά παιδιά δίνουν τα ευρήματα νέας έρευνας, που υποδηλώνουν ότι η πρώτη φαρμακευτική θεραπεία ίσως είναι στον ορίζοντα.
Η τριετής μελέτη διαπίστωσε ότι η ημερήσια χορήγηση μιας χαμηλής δόσης ατροπίνης σε κάθε μάτι έδειχνε να επιδρά ανασταλτικά στην εξέλιξη της μυωπίας σε παιδιά ηλικίας 6-10 ετών. Τα σχετικά ερευνητικά ευρήματα δημοσιεύονται στο JAMA Ophthalmology.
Περίπου ένας στους τρεις ενήλικες παγκοσμίως έχει μυωπία, ο παγκόσμιος επιπολασμός της οποίας προβλέπεται να αυξηθεί κατά 50% έως το 2050. Εκτός από τη δια βίου διάβρωση της όρασης, η μυωπία αυξάνει επίσης τον κίνδυνο αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς, εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, καταρράκτη και γλαυκώματος αργότερα στη ζωή.
Το βασικό μέσο διαχείρισης αυτών των παθήσεων, που διαθέτουμε σήμερα είναι οι φακοί επαφής, οι οποίοι όμως απλώς ανακουφίζουν τα συμπτώματα, αλλά δεν μπορούν να αποτρέψουν την εξέλιξή τους. Αν και οι μύωπες μπορούν να χρησιμοποιήσουν φακούς επαφής, για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της μειωμένης όρασής τους, δεν υπάρχει ωστόσο μέχρι σήμερα καμία μέθοδος που να προλαβαίνει την ανάπτυξη της οφθαλμολογικής πάθησης.
Η ατροπίνη είναι ένα φάρμακο που συνήθως χρησιμοποιείται για τη διαστολή της κόρης του ματιού. Προγενέστερες μελέτες σε ζώα είχαν αναδείξει την ικανότητα της ατροπίνης να επιβραδύνει την ανάπτυξη του οφθαλμού, ωστόσο δεν προχώρησαν ποτέ στην εφαρμογή των δοκιμών στο ανθρώπινο μάτι εξαιτίας ανησυχιών για τις πιθανές παρενέργειες. Η νέα έρευνα υποστηρίζει ότι μια χαμηλότερη δόση της ουσίας ίσως είναι η χρυσή τομή.
Στο πλαίσιο αυτής της μελέτης, αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια δύο διαλυμάτων χαμηλής δόσης, με συγκεντρώσεις ατροπίνης 0,01% ή 0,02%. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 489 παιδιά ηλικίας 6 έως 10 ετών, στα οποία χορηγούνταν καθημερινά μία σταγόνα ανά μάτι πριν από τον ύπνο. Η συγκεκριμένη ώρα της ημέρας επιλέχθηκε για να ελαχιστοποιήσει τυχόν επιπτώσεις στην όραση από την επίδραση της ατροπίνης, όπως ένα προσωρινό θόλωμα.
Η ασφάλεια των φαρμάκων αξιολογήθηκε, στη συνέχεια, σε ένα μεγαλύτερο δείγμα 573 συμμετεχόντων που περιελάμβαναν επίσης παιδιά ηλικίας 3 έως 16 ετών. Και τα δύο σκευάσματα χαμηλής δόσης ήταν ασφαλή και έδειξαν να απορροφώνται φυσιολογικά από τα μάτια. Οι πιο συχνές παρενέργειες που παρατηρήθηκαν ήταν η ευαισθησία στο φως, η αλλεργική επιπεφυκίτιδα, ο ερεθισμός των ματιών, οι διασταλμένες κόρες και η θολή όραση, αν και οι αναφορές για αυτές τις ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν λίγες.
Προς έκπληξη των ερευνητών, αποτελεσματικότερο αποδείχθηκε το διάλυμα με περιεκτικότητα 0,01% σε ατροπίνη. Το σκεύασμα ατροπίνης 0,02% ήταν επίσης αποτελεσματικό, ωστόσο με μικρότερη συνέπεια.
Σε επόμενο στάδιο, οι ερευνητές θέλουν να διερευνήσουν την οφθαλμική συμπεριφορά μετά το πέρας της θεραπείας με ατροπίνη.
«Αποτρέποντας την εξέλιξη της μυωπίας, θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε τους ανθρώπους από την ανάπτυξη άλλων, σοβαρότερων οφθαλμολογικών παθήσεων σε μεγαλύτερη ηλικία», σχολίασε η συντάκτρια της μελέτης Karla Zadnik, καθηγήτρια και πρύτανης στο College of Optometry του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο.