Οι οικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά και η κλιματική αλλαγή δημιουργούν ένα νέο τοπίο στην αγορά εργασίας.
Εκατομμύρια θέσεις εργασίας αναμένεται ότι θα χαθούν, ενώ οι εργοδότες αναθεωρούν την ιεράρχηση των προσόντων που ζητούν να έχουν οι εργαζόμενοί τους. Αυτό προκύπτει από έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ το οποίο υπογραμμίζει την ανάγκη προσαρμογής των εργαζομένων στα νέα δεδομένα.
Στην τελευταία του έκθεση «Future of Jobs» (σ.σ.: Το μέλλον της εργασίας), το WEF καθορίζει ποιες δεξιότητες είναι βασικές αυτήν τη στιγμή και ποιες θα γίνουν ζωτικής σημασίας τα επόμενα χρόνια. Η έκθεση βασίζεται σε έρευνα 803 εταιρειών σε 27 βιομηχανικούς ομίλους σε 45 διαφορετικές οικονομίες.
Νέες προτεραιότητες
Οι δεξιότητες αναλυτικής και δημιουργικής σκέψης καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις για το τι περιμένουν οι εταιρείες από τους εργαζόμενους αυτήν τη στιγμή. Οι δεξιότητες αυτο-αποτελεσματικότητας, συμπεριλαμβανομένου του να είναι κανείς ανθεκτικός, ευέλικτος και ευκίνητος, να έχει κίνητρα αλλά και αυτογνωσία και διάθεση για αδιάκοπη μάθηση συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι μόνο μία δεξιότητα που σχετίζεται με την τεχνολογία -η τεχνολογική εκπαίδευση- βρίσκεται στις 10 πρώτες θέσεις και συγκεκριμένη στην έκτη. Η ικανότητα κατανόησης και εργασίας με τεχνητή νοημοσύνη και big data κατατάσσεται επί του παρόντος στην 15η θέση.
Η νεότερη κατάταξη παρουσιάζει ορισμένες αλλαγές από την τελευταία επανάληψη αυτής της έρευνας, η οποία δημοσιεύθηκε το 2020. «Οι συγκρίσεις με προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι η δημιουργική σκέψη αναδεικνύεται όλο και πιο σημαντικά σε σχέση με την αναλυτική σκέψη, καθώς οι εργασίες αυτοματοποιούνται ολοένα και περισσότερο», αναφέρουν ο συντάκτες της έκθεσης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2018 και το 2020, ο αριθμός των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα που θεώρησαν την αναλυτική σκέψη ως βασική δεξιότητα ήταν μεγαλύτερος από εκείνες που θεωρούσαν τη δημιουργική σκέψη ως βασική δεξιότητα κατά 35% και 38%, αντίστοιχα. Αυτή η ψαλίδα έχει πλέον μειωθεί στο 21% και μπορεί να συνεχίσει να κλείνει.
Αναδυόμενες δεξιότητες
Μάλιστα, έχει ιδιαίτερη σημασία ότι οι ίδιοι οι εργοδότες εκτιμούν πως το 44% των δεξιοτήτων των εργαζομένων θα διαταραχθεί τα επόμενα πέντε χρόνια. Η δημιουργική σκέψη είναι η δεξιότητα που αναμένεται να αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία, ακολουθούμενη από την αναλυτική σκέψη και τη γνώση της τεχνολογίας. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις θα αποτελέσουν βασικό μοχλό για την εμφάνιση νέων θέσεων εργασίας και την εξάλειψη υφιστάμενων.
Η γνώση της τεχνητής νοημοσύνης και των big data έρχεται στην έβδομη θέση, καθώς ο κλάδος ανθεί πρόσφατα, εγείροντας ανησυχίες για το πόσο αρνητικά μπορεί να επηρεάσει την αγορά εργασίας και αυτή καθεαυτή την ύπαρξη κάποιων θέσεων εργασίας το επόμενο διάστημα. Τα soft skills, όπως η περιέργεια και η δια βίου μάθηση, η ανθεκτικότητα και η ευελιξία θα γίνουν επίσης ολοένα και πιο ζωτικής σημασίας για τους εργαζόμενους, καταλαμβάνοντας την τέταρτη και την πέμπτη θέση αντίστοιχα.
Από την άλλη πλευρά της κλίμακας, οι σωματικές δεξιότητες είναι μεταξύ εκείνων που θα μπορούσαν να είναι λιγότερο σημαντικές στο μέλλον. «Ενώ οι ερωτηθέντες έκριναν ότι καμία δεξιότητα δεν ήταν σε καθαρή πτώση, σημαντικές μειονότητες εταιρειών αξιολογούν την ανάγνωση, τη γραφή και τα μαθηματικά, την υπηκοότητα, τις ικανότητες αισθητηριακής επεξεργασίας. Και η χειρωνακτική επιδεξιότητα, η αντοχή και η ακρίβεια θα είναι φθίνουσας σημασίας για τους εργαζομένους τους», αναφέρεται στην έκθεση.
Οι 10 πιο σημαντικές δεξιότητες
Αυτές είναι οι 10 πιο σημαντικές δεξιότητες για τους εργαζόμενους φέτος, σύμφωνα με την έκθεση Future of Jobs του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
1. Αναλυτική σκέψη
2. Δημιουργική σκέψη
3. Ανθεκτικότητα, ευελιξία και ευκινησία
4. Κίνητρα και αυτογνωσία
5. Περιέργεια και δια βίου μάθηση
6. Τεχνολογικές γνώσεις
7. Αξιοπιστία και προσοχή στη λεπτομέρεια
8. Ενσυναίσθηση και ενεργητική ακρόαση
9. Ηγεσία και κοινωνική επιρροή
10. Ποιοτικός έλεγχος
Πηγή: ΟΤ