Σαν σήμερα το ελληνικό μπάσκετ έγραφε παγκόσμια ιστορία έστω κι αν κανείς δεν το κατάλαβε.
Ο Αριστείδης Μούμογλου σήμερα …γιορτάζει και τα 42 «γενέθλια» του ακατάρριπτου παγκόσμιου ρεκόρ των 145 πόντων του. Ήταν Πέμπτη και 13 Ιουλίου 1972 στον αγώνα Ηρακλής – ΒΑΟ 170-94. Με ρεκόρ εκτός των πόντων του Αριστείδη Μούμογλου και του συνόλου των πόντων (264). Για την ιστορία θυμίζουμε: 2ος στον πίνακα των πόντων σε αγώνα είναι ο Παναγιώτης Γιαννάκης (72), 3ος ο Παράσχος Τσάνταλης του Πανελλήνιου (73) και 4ος ο Νίκος Γκάλης (63). Τα ρεκόρ του Γιαννάκη και του Γκάλη επιτεύχθηκαν στον ίδιο αγώνα: Ιωνικός Νίκαιας – Άρης 113-114. Ημέρα Σάββατο 24 Ιανουαρίου 1981…
Μία παρτίδα τάβλι – ήταν «πόρτες», ήταν «φεύγα»… θα σας γελάσουμε – στέρησε τον Αριστείδη Μούμογλου από τον Άρη. Και τον χάρισε στον Ηρακλή. Αποτέλεσε «θείο δώρο» για τους «κυανόλευκους» η παρουσία του. Αποτελεί ανάλογο δώρο για τη κοινωνία της Θεσσαλονίκης – αθλητικής και συνάμα επιστημονικής – η παρουσία αυτής της χαρισματικής προσωπικότητας.
Μαζί με τον παιδικό του φίλο Τάσο Βλαχόπουλο πήγαν το 1958 στα γραφεία του Άρη. Στην Σχολή Τυφλών, με το κυματάκι του Θερμαϊκού να γλύφει τότε τη σημερινή Βασιλίσσης Όλγας. Ήθελαν να υπογράψουν δελτίο. Ο αρμόδιος (ονόματα δε λέμε, υπολήψεις δεν θίγουμε) μπαρουτιασμένος πάνω από το τάβλι – μάλλον θα έχανε – δεν έκανε καν τον κόπο να τους κοιτάξει: «Να τελειώσω την παρτίδα κι έρχομαι», μουρμούρισε!
Δεν τον περίμεναν. Πήγαν αμφότεροι – Αριστείδης Μούμογλου και Τάσος Βλαχόπουλος – κι υπέγραψαν στον Ηρακλή. Με κόουτς παρακαλούμε, τον Άγι Κυνηγόπουλο. Κι ουχί μόνον κόουτς… Τα πάντα, όλα έκανε – κατά τη προσφιλή του συνήθεια – στο μπάσκετ του Ηρακλή ο πολυσχιδής και πολυμήχανος Άγις Κυνηγόπουλος.
Ο Αριστείδης Μούμογλου γεννήθηκε στην Βέροια. Ήταν έμφυτη η ροπή του προς το μπάσκετ. Ένα καλάθι στο πλακόστρωτο στην πλατεία της Ελιάς του τράβηξε την προσοχή. Μεταξύ μας; Ίσως χειρότερο κι από εκείνο, το οποίο ενέπνευσε τον επικεφαλής γυμναστή στο Κολέγιο της YMCA (Χριστιανική Αδελφότητα Νέων, της ΧΑΝ)JamesNaismith στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης. «Ήταν ένα κατά φαντασία καλάθι», παραδέχεται στη «Μ» ο αξεπέραστος παγκόσμιος ρέκορντμαν. Με διαχρονικά περίοπτη θέση στο βιβλίο Ρεκόρ του Γκίνες (Guinness World Record).
Το 1953 η οικογένεια του – μετά την επιστροφή του μετανάστη στις ΗΠΑ πατέρα του, του Αντώνη – μετακομίζει στη Θεσσαλονίκη. Μένει κοντά στον Δ΄ Γυμνάσιο Αρρένων, στη Συγγρού. Με αξιοπρεπές γήπεδο και μπασκέτες. Τα περισσότερα Γυμνάσια στη Θεσσαλονίκη διέθεταν τέτοια γήπεδα. Όπως παρεμπιπτόντως, και το δικό μας: Το Β’ Αρρένων…
Εκεί βρίσκει και την κατάλληλη παρέα: Λάκης Τσάβας, Κώστας και Δημήτρης Παρίσης, Νίκος Φρύδας και Τάσος Βλαχόπουλος. Ιστορικές μορφές του αθλήματος στη Θεσσαλονίκη. Ο Αριστείδης Μούμογλου πάντως, πήγαινε στην Σχολή Κωνσταντινίδη δίπλα στον κινηματογράφο «Πατέ» στο Φάληρο. Με μπασκετικό εξοπλισμό… Χειρότερο κι από τη πλατεία της Ελιάς, στη Βέροια!
Στο ντεμπούτο του με τον Ηρακλή παίζει – κόντρα στο Άρη - αντικαθιστώντας το Νίκο Βογιατζή. Μετρά 16 πόντους! Έκτοτε δεν ξεκίνησε 5άδα των «κυανόλευκων» δίχως τον Αριστείδη Μούμογλου.
Προσέξτε όμως, εδώ. Λάτρεψε το μπάσκετ του Ηρακλή. Τρελάθηκε με το ποδόσφαιρο. Δεν έχανε αγώνα στην θρυλική «Θ 13». Μέχρι το «έγκλημα άνευ τιμωρίας» του υποβιβασμού. Μετά ; Έριξε πέτρα».
«Βλέπαμε μπάλα τότε», αναφέρει στη «Μ». «Ιδιαίτερα την εποχή με Χατζηπαναγή, Κωφίδη και τα άλλα παιδιά; Τέτοια μπάλα η Ελλάδα δεν θα απολαύσει ξανά»!
Ποδόσφαιρο στον Μακεδονικό (η πιο αδικημένη από όλους αλλά κι από τον ίδιον της τον εαυτόν της βεβαίως) ομάδα Α΄ εθνικής της μακεδονικής πρωτεύουσας) έπαιξε ο αδελφός του Κωνσταντίνος Μούμογλου. Έπαιξε και μπάσκετ στον ιστορικό Αετό με Αρβανιτίδη και τους Παπαδάκηδες.
Έζησε μικρός το μεγαλείο του αθλήματος στο γήπεδο της ΧΑΝΘ. Την «διαμαντόπετρα» στου μπάσκετ το δακτυλίδι. Για τη Θεσσαλονίκη στολίδι. Ποιος από τους «τινέιτζερ» των χρόνων εκείνων δεν σκαρφάλωσε σε δένδρα και τοίχους να μπει; Έβλεπε ως θεατής την ελίτ της εποχής: Οικονόμου, Κλάγκας, Γούσιος, Μπουσβάρος, Τρυφέρης, Βαλογιώργος. Λίγο αργότερα εντάχθηκε σε αυτήν. Έγινε συμπαίκτης κι αντίπαλος τους…
Εντάξει, ουκ ολίγοι σκαρφαλώναμε για τα κινηματογραφικά έργα στον «Ζέφυρο»! Γιατί να το κρύψομεν άλλωστε…
Μόνος του δούλεψε κατά κανόνα ο Αριστείδης Μούμογλου το αστείρευτο και πηγαίο ταλέντο του. Εξαίρεση της αξιοποίησης το ταλέντου του, ο Ορέστης Αγγελίδης. Πήγαιναν με βροχές και χιόνια στο παλιό γήπεδο του ΑΠΘ. Καθάριζαν τα χιόνια. Περίμεναν, να σταματήσει η βροχή. Κι έκαναν ατομική προπόνηση.
Όντας σε απόλυτα ερασιτεχνικό επίπεδο το μπάσκετ δεν του άφηνε περιθώρια, να επεξεργαστεί περισσότερο το χάρισμα του. Και να το επεξεργαζόταν όμως,, τι θα άλλαζε στη ζωή του; Πτυχιούχος της Ιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Πτυχιούχος της Φαρμακευτικής. Παγκόσμιος ρέκορντμαν. Επιβλητικά σεβάσμια προσωπικότητα. Τι θα άλλαζε λοιπόν;
Για το ρεκόρ των 145 πόντων (κάπου 3,6 πόντους ανά λεπτό και δίχως 3ποντα, παρακαλούμε) υποκλίνεται στους συμπαίκτες του. Αυτός είχε κίνητρο να βγει πρώτος σκόρερ στο Πρωτάθλημα. Και βγήκε τελικά το 1972 με 654 όντους. Με 2ο τον Τάκη Μάγλο (601) του Παγκρατίου, 3ο τον Μιχάλη Γιαννουζάκο (522), της ΑΕΚ (τότε), 4ο τον Δημήτρη Φωσέ (404) του Αμαρουσίου και 5ο Τον Βασίλη Γκούμα (464) του Πανελλήνιου.
Η εντολή του κόουτς Ηράκλη Κλάγκα – εμβληματική μορφή για τη Θεσσαλονίκη – ήταν κάθετη: «Η μπάλα συνεχώς στον Αριστείδη». Δεν σήκωνε και πολλά, πολλά ο Ηράκλης Κλάγκας. Άλλο που δεν ήθελαν οι υπόλοιποι της παρέας του στον Ηρακλή...
«Με βοήθησαν απίστευτα οι συμπαίκτες μου. Η μπάλα δεν ξεκολλούσε από τα χέρια μου. Πέτυχα 63 πόντους στο Α΄ ημίχρονο και 82 στο Β΄! Σε μία φάση, την θυμάμαι ακόμη, ο Μπόγας (ΣΣ: Κώστας Μπογατσιώτης) έκανε λέι άπ μόνος του. Δεν άφησε την μπάλα στο καλάθι. Την πέταξε στο ταμπλό. Για να την πάρω εγώ – τον ακολουθούσα – και να σκοράρω».
Η βοήθεια της κυρά-Κατίνας
Ο Βαγγέλης Τσιγαρίδας κι ο Μίμης Τσικίνας ήταν οι μόνοι – όντες στην ΧΑΝΘ – οι οποίοι καλλιέργησαν κι ανάπτυξαν το μπάσκετ. Θυμούνται οι παλιότεροι την γιγαντιαία μεταλλική πινακίδα η οποία έγραφε: «Η ΧΑΝ εφεύρε το μπάσκετ το 1891». Κι η ΧΑΝΘ το έφερε και το στήριξε στην Ελλάδα.
Όσοι δεν ανήκαν στο δυναμικό της δεν είχαν την πολυτέλεια της ειδικής προπόνησης. Ήταν κατά βάση αυτοδίδακτοι. Όπως κι ο Αριστείδης Μούμογλου. Ερασιτέχνης από την κορυφή μέχρι τα νύχια. Έπαιζε μπάσκετ για την πλάκα του, που λέμε. Συνέπεια υπήρχε στα γράμματα. Στην τέχνη όμως, υπήρχε πάθος! Πως αρίστευσε και στα δύο; Επιδεικνύοντας σεβασμό και σοβαρότητα στις υποχρεώσεις του. Θυσιάζοντας και για μία 15ετία θερινές διακοπές. Δεν θυμάται εκείνη την περίοδο τον εαυτόν του παραθεριστή, όπως ήταν ο χαρακτηρισμός της εποχής. Τον θυμάται για δύο περιόδους κατασκηνωτή με την ΧΑΝΘ στον μαγευτικό Άγιο Νικόλαο του Πηλίου.
Τον βοήθησαν βέβαια, οι γονείς του. Έβλεπαν τις διακρίσεις και στα γράμματα και στην τέχνη του μπάσκετ. Δεν πήρε δραχμή από το μπάσκετ. Μάλλον έδωσε σε ουκ ολίγες περιπτώσεις. Καλά, καλά δεν εκμεταλλεύθηκε έναν νόμο της στρατιωτικής Κυβέρνησης της Επταετίας. Προέβλεπε δια βίου «μπόνους» σε παγκόσμιους ρέκορντμαν. Ο Χρήστος Παπανικολάου φέρεται, να αξιοποίησε εκείνον τον νόμο μετά το ρεκόρ του στο Επί κοντώ: Το 5μ. 40 στο Παναθηναϊκό Στάδιο, στις 24 Οκτωβρίου 1970…
Είναι αλησμόνητη και μία «άλλη» βοήθεια της μητέρας του, της «κυρά Κατίνας». Και στον Αριστείδη αλλά και στο Κολοσσό της Θεσσαλονίκης, τον Κώστα Μπογατσιώτη. Συμπαίκτες στην πιο λαμπρή ομάδα στην ιστορία του Ηρακλή. Πήγαιναν και της ζητούσε το … μαγικό της φίλτρο. Μία κουταλιά ζάχαρη σε μισό ποτήρι νερό και … «Έβγαζαν φτερά». Τους έλεγε πως είναι το μυστικό της δύναμης. Κάτι σαν το μαγικό ζωμό (με βασικό υλικό το γκι: Ιξός ελληνιστί) του Δρυίδη Πανοραμίξ για τον Αστερίξ και τον Οβελίξ.
Αθώα χρόνια. Καθαρά μυαλά. Υγιής αθλητισμός. Ήθος κι ύφος. Και πρόσωπα κοσμήματα της αθλητικής κοινωνίας...
Το λαχείον … Συντακτών
Το 1966 ο Φαίδων Ματθαίου ως κόουτς του Παναθηναϊκού πηγαίνει με προσφορά 600.000 δραχμών στο σπίτι του. Ο πατέρας του Αντώνης είναι κατάκοιτος με εγκεφαλικό τα τελευταία 13 χρόνια. Η μητέρα του Κατίνα δεν φέρει αντίρρηση αλλά: «Δεν με νοιάζουν τα λεφτά. Η χαρά σου με νοιάζει. Θα την ζήσεις στη Θεσσαλονίκη ή στην Αθήνα; Εσύ αποφασίζεις». Ο Αριστείδης Μούμογλου έμεινε στον Ηρακλή δίχως δραχμή!
Στις 600.000 δραχμές έφθανε η τιμή ενός από στα διαμερίσματα τα οποία κληρωνόταν κάθε Πρωτοχρονιά στο «Λαχείον Συντακτών». Σε μια από τις διαφημιστικές καταχωρίσεις του Τύπου της εποχής αναφέρονταν: «Το περίφημον αυτό διαμέρισμα, περιλαμβάνει: πέντε κύρια δωμάτια, προχώλλ, χωλλ, μεγάλην κουζίναν, οφφίς, δωμάτιον υπηρεσίας, με ιδιαίτερον WC, πλήρες λουτρόν, ευρύχωρους διαδρόμους κλπ. Η κατασκευή του είναι εκ των πολυτελεστέρων. Τα πατώματα του δρύινα. Εξυπηρετείται με κεντρικήν θέρμανσιν και ασανσέρ. Είναι ένα από τα ωραιότερα σπίτια που δίνει εφέτος εις τους τυχερούς του το Λαχείον Συντακτών». Αξία; Πάνω κάτω 600.000 δραχμές…
Έγραφε τότε ο Τύπος, πως το κλίμα της Αθήνας ευνοεί την ανάπτυξη του παιγνιδιού του Αριστείδη Μούμογλου. Κι όχι άδικα. Έδινε παραστάσεις στα αθηναϊκά γήπεδα. Και με τον Ηρακλή και με το ΑΠΘ. Σε έναν αγώνα για πανελλήνιο τίτλο το Αριστοτέλειο πήρε – κατά το κοινώς λεγόμενο -«τα σώβρακα» από το Καποδιστριακό. Με πρωταγωνιστές Αριστείδη Μούμογλου, Γιώργο Τσιτούρα (τεράστια φυσιογνωμία, ηγετική μορφή, έξοχος παίκτης του Άρη), Θόδωρο Ροδόπουλο και τα άλλα παιδιά.
Τρεις κορυφαίους του ελληνικού μπάσκετ έχει σε πρώτη θέση στην εκτίμηση του: Ταλιαδώρος («δεν τον πρόλαβα αλλά… Όταν μετρούσε τους 52/50 της εθνικής Ελλάδας, τι να πω;), Κολοκυθάς και Γκάλης. Θεωρεί πάντως,, ως μέγιστο ταλέντο τον Κώστα Παρίση. Μία εξέχουσα, μοναδικά ξεχωριστή προσωπικότητα του εθνικού μας σπορ. Ως αθλητής, ως παράγοντας κι ως επιστήμονας.
Η ευτυχέστερη στιγμή της ζωής του
Ξεχωρίζει ως ευτυχέστερη περίοδο της ζωή του την παρουσία του στην ομάδα του Ηρακλή με Μπούσιο, Μόσχο, Συμιρδάνη, Βλαχόπουλο, Φρύδα, Μανώλα, Τρυφέρη..
Ως δυστυχέστερη την αδικία (αχαριστία, μήπως;) σε βάρος του γιού του Αντώνη. Του πιο παθιασμένου ταλέντου στο μπάσκετ της Θεσσαλονίκης. Ξενιτεύθηκε στα 17 του ο Αντώνης Μούμογλου στην Ισλανδία για να παίξει. Όταν ο Ντράγκαν Σάκοτα – με την ένοχη …ανοχή της διοίκησης – δεν τον θεώρησε απαραίτητο. Παραμονή λήξης μεταγραφών μάλιστα.
Τούτο δε, ενώ ο μέγας κόουτς Βαγγέλης Αλεξανδρής τον θεωρούσε απαραίτητο. Κι ο Βασίλης Δημαρέλος – σημαντικότατο πρόσωπο για το μπάσκετ των «κυανόλευκων» - είχε διαβεβαιώσει τον Αριστείδη για τη επιλογή του Αντώνη. Ως «νέος Γιαννουζάκος», χαρακτηριζόταν στον Τύπο. Ο Μιχάλης βλέπετε, ήταν κι είναι ένας και μοναδικός. Κι όποιος βαδίζει στον δρόμο του… ξεχωρίζει!
Εκείνη – την δυστυχέστερη περίοδο – πέθανε κι ο αγαπημένος του (τετράποδος…) φίλος: Ο Άζα. Το όνομα του από τον Αζάια Τόμας τον οποίο, όπως κι οτιδήποτε των Ντιτρόιτ Πίστονς λάτρευε ο παγκόσμιος ρέκορντμαν, Αριστείδης Μούμογλου. Έτσι ήρθε η μία δυστυχία πάνω στη άλλη.
Ο Αντώνης Μούμογλου απλά, έπεσε ως μήλο κάτω από τη μηλιά. Κι ο πατέρας είχε ανάλογο απύθμενο πάθος. Στα … γεράματα – που λέει ο λόγος – μαζί με Χατζόπουλο και Τσιτούρα πήραν 4 Πρωταθλήματα με τον «γιο» του Άρη, τον Ήφαιστο.
Ακόμη και σήμερα πάντως, ο Αριστείδης Μούμογλου – πέρα από τη άσβεστη λάμψη του παγκόσμιου ρεκόρ του από ανήμερα το 1972 - - έχει να προσφέρει στο μπάσκετ. Την καταπληκτική συλλογή αποδελτίωσης Τύπου στην οποία εκτυλίσσεται η ιστορία του εθνικού μας σπορ στη Θεσσαλονίκη.
Η εκπληκτική δουλειά στο μοναδικό εν Ελλάδι Μουσείο, της ΧΑΝΘ (κι εδώ πρωτοπόρα) θα γινόταν εκπληκτικότερη εάν προσέγγιζε κι αξιοποιούσε αυτό το αρχείο του άρχοντα Αριστείδη Μούμογλου…